Włożenie rąk, czyli święcenia

ks. Zbigniew Niemirski

GN 17/2016 |

Komentatorzy działalności św. Pawła lubią mówić o swoistej dwufazowości. W tej pierwszej Apostoł Pogan zakładał coraz to nowe wspólnoty uczniów Chrystusa w coraz to nowych miejscach wschodniej części ówczesnego Imperium Rzymskiego.

Włożenie rąk, czyli święcenia

Żyły one pierwszym entuzjazmem wiary i nie dbały zbytnio o hierarchiczny porządek. Dopiero potem, w drugiej fazie, gdzieś u końca I w., co mają pokazywać tzw. listy pasterskie przypisywane św. Pawłowi, miało się rodzić i tworzyć hierarchiczne uporządkowanie Kościoła. Czy jednak tak się to działo? Czy już wtedy, za życia św. Pawła, nie dokonywało się hierarchiczne uporządkowanie Kościoła?

Dzisiejsze pierwsze czytanie opowiada o ostatniej fazie pierwszej wyprawy misyjnej św. Pawła. Zakończyła się ona przed 50 rokiem. Apostoł już wcześniej ewangelizował Listrę i Ikonium. W ostatniej z tych miejscowości, za sprawą żydowskiej agitacji, wzburzony tłum wywlókł go poza miasto i kamienował. Apostoł przeżył i dotarł do Derbe. Tam znów ewangelizował, i to z sukcesami. Na koniec, choć przez rodzinny Tars mógł wracać lądem do Antiochii, swego misyjnego centrum, skąd z Barnabą rozpoczął wyprawę, postanowił odwiedzić wcześniej ewangelizowane miasta. Obok Listry i Ikonium św. Paweł odwiedził Perge i Attalię.

W każdym z miast umacniał nawróconych braci. „W każdym Kościele wśród modlitw i postów ustanowili im starszych”. W oryginalnym greckim tekście Dziejów Apostolskich autor zapisał heirotonesantes, to znaczy dosłownie „po włożeniu rąk”. Ten gest i towarzyszące mu „modlitwy i posty” każą wskazywać na kontekst uroczystej liturgii. Owi ustanowieni (przez włożenie rąk) starsi to presbiteroi. Tym terminem owa druga faza, porządkująca życie wspólnot zakładanych przez św. Pawła, określa kapłanów. Presbiteroi, kapłani – starsi, nie pojawiają się więc gdzieś później, u końca I w., jak chcieliby tego zwolennicy tezy, że hierarchia w Kościele pojawiła się po czasach apostolskich. Tych ustanawiał już św. Paweł, i to podczas swej pierwszej podróży misyjnej. Co więcej, ich kreowanie w kontekście liturgii było obrzędem mającym znamiona sakramentu.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.