Biblia – największy bestseller wszechczasów, ponadczasowe dzieło, które wytycza drogi, inspiruje i pozwala człowiekowi zbliżyć sie do Boga. To także niesamowity zbiór informacji, o świecie jakiego nie było dane nam poznać. Seria przybliża najważniejsze osoby, miejsca i wydarzenia zawarte w Biblii, ale przede wszystkim próbuje rozwiązać jej największe tajemnice i mity z nią związane.

Czy Maria Magdalena naprawdę była prostytutką? Gdzie spoczywa ciało świętego Piotra? Czy Józef rzeczywiście miał ‘wielobarwny płaszcz’? Czy Herod zlecił rzeź niewiniątek? Ta seria próbuje odpowiedzieć na wiele pytań, dzięki połączeniu nowoczesnej technologii i historycznych, archeologicznych i antropologicznych dowodów.


1. Ukrzyżowanie

Twórcy programu ponownie przyglądają się procesowi Jezusa Chrystusa i jego przerażającej śmierci przez ukrzyżowanie, analizując rzeczywisty przebieg wypadków, utrzymany w stylu dochodzeń w sprawie o morderstwo.

W tym odcinku przyglądamy się bliżej działaniom, motywom i dowodom przeciwko trzem głównym podejrzanym w zabójstwie Chrystusa:
Kajfaszowi - arcykapłanowi świątyni w Jerozolimie
Poncjuszowi Piłatowi – rzymskiemu gubernatorowi Judei
I co ciekawe, samemu Jezusowi, który miał znaczący udział w sprawach, prowadzących do jego własnej śmierci

Przedstawiając wydarzenia z przeszłości, program powraca do zamierzchłych czasów pierwszego stulecia w Judei oraz najwyższych kręgów politycznych żydowskich władz, cesarstwa rzymskiego i rewolucyjnych idei Jezusa oraz jego zwolenników.

W programie oparto się na specjalistycznej wiedzy historyków, archeologów i naukowców, począwszy od byłego szefa ekspertów medycyny sądowej Nowego Jorku, poprzez biografa Poncjusza Piłata, po szereg czołowych amerykańskich badaczy Biblii.

Twórcy programu wydają zaskakujący werdykt w sprawie zabójcy Jezusa z Nazaretu.


2. Maria Magdalena

Kim była prawdziwa Maria Magdalena? Znamy ją jako prostytutkę, która uzyskała wybaczenie Jezusa. Miała obmyć jego stopy własnymi łzami i otrzeć włosami. Przez wieki funkcjonowała jako skruszona grzesznica. Artyści unieśmiertelnili ją na płótnach jako półnagą pokutnicę lub pustelnicę w głuszy, jako wyrzutka. Jednak najnowsze dowody wskazują, iż prawdziwe oblicze Marii zostało przez wieki zniekształcone. Teksty zagubione we wczesnej epoce chrześcijańskiej przedstawiają zupełnie inny obraz Marii Magdaleny; wynika z nich, że stała na czele rodzącego się Kościoła i według niektórych ekspertów, mogła być nawet twórczynią chrześcijaństwa.

Historia Marii Magdaleny ściśle łączy się z historią Jezusa. Odgrywa ona główną rolę w jednej z najbardziej dramatycznych i najważniejszych scen z Nowego Testamentu. Kiedy Jezus zostaje ukrzyżowany przez Rzymian, Maria Magdalena stoi pod krzyżem, wspierając go w ostatnich, przerażających chwilach, a potem opłakuje jego śmierć. To również Maria Magdalena odkrywa, że grób Chrystusa jest pusty i staje się świadkiem jego zmartwychwstania. Spełnia wszystkie kryteria apostoła, ale nigdy nie nadano jej tego statusu. Biblia kreśli jej obraz jako lojalnej zwolenniczki. W ewangelii według św. Łukasza, Maria podąża za Jezusem po tym, jak on wypędza z niej siedem demonów; co wskazywałoby na to, iż była opętana. Nic więcej o niej nie wiemy. Jedyną wskazówką jest jej imię, sugerujące iż pochodziła z Magdali – rybackiego miasteczka nad Morzem Galilejskim.

Jednak postać Marii Magdaleny nabiera znaczenia po odczytaniu przypadkowo odkrytych antycznych tekstów, które przeleżały setki lat, zakopane na egipskiej pustyni. Księgi te, pochodzące z wczesnej epoki chrześcijańskiej uważa się za apokryficzne, jako że zawierają ukrytą, sekretną wiedzę o Jezusie i jego naukach. Żadna z nich nie znalazła się w Biblii i wielu przedstawicieli władz Kościoła je odrzuca. Niemniej jednak, Maria Magdalena często występuje w nich jako uczennica Jezusa – niczym nie różniąc się od jego męskich wyznawców. W jednej z tych ksiąg, Ewangelii według św. Filipa, przestawiona została jako najbliższa towarzyszka i duchowa partnerka Chrystusa.

Taki obraz Marii Magdaleny pozostaje w zdecydowanej sprzeczności z jej tradycyjnym wizerunkiem grzesznicy. Kolejny odnaleziony tekst posuwa się nawet dalej. Sto lat temu, w tajemniczych okolicznościach natrafiono na pewien dokument; okazał się on ewangelią według św. Marii Magdaleny. Z jego słów wyłania się zadziwiająca historia: Maria Magdalena jest głosem, przekazującym nauki Jezusa po jego śmierci. Przedstawiana jest jako apostoł apostołów. Jednak św. Piotr przeciwstawia się jej i kwestionuje jej prawo wypowiadania się w imieniu Chrystusa, jako że jest ona kobietą. W rezultacie, Piotr i Maria Magdalena stają się rywalami w walce o przywództwo nad grupą wyznawców.

Rywalizację tę zaczęto traktować jako odzwierciedlenie różnic, istniejących pomiędzy społecznościami wczesnej epoki chrześcijańskiej. Sam konflikt kosztował Marię Magdalenę utratę reputacji. Wraz z rozpowszechnianiem się religii chrześcijańskiej, status kobiety jako przywódczyni nabrał nieortodoksyjnego charakteru, więc Kościół musiał znaleźć Marii Magdalenie nową rolę w Biblii. Celowo pomylono ją z inną biblijną ‘Marią’ oraz z bezimienną grzesznicą. W ten sposób narodziła się Maria prostytutka i skruszona grzesznica – wizerunek, który prześladował ją przez ostatnie 1500 lat. W rzeczywistości, w Biblii ani razu nie pada w stosunku do niej określenie prostytutka.

Kampania przeciwko Marii Magdalenie miała miejsce tak wiele stuleci temu, że trudno dotrzeć do prawdy. Być może jednak pewnego dnia zostanie uznana za osobę, którą była w rzeczywistości – wyjątkową kobietę i jedną z twórczyń wiary chrześcijańskiej.

3. Uczniowie

Narzekali na sposób, w jaki Jezus załatwiał sprawy. Chcieli równać z ziemią wioski, które nie zgadzały się ich przyjąć. Kłócili się między sobą, który z nich jest najlepszy.

Nie jest to tradycyjny wizerunek uczniów Chrystusa, ale tak właśnie wyglądała rzeczywistość podczas wędrówki wyznawców Jezusa. W tym odcinku programu ukazujemy prawdziwe oblicza ludzi, kryjących się pod słynnymi imionami. Analizujemy ich pochodzenie, potencjalne powody zaangażowania oraz przyczyny, dla których ostatecznie się rozpadli jako grupa.

Opierając się na najnowszych dowodach medycznych i naukowych, wyjaśniamy w jaki sposób uczniowie stali się uzdrowicielami I-go stulecia i dlaczego miało to tak duże znaczenie dla ich powodzenia. Wiedza z XXI wieku na temat funkcjonowania mózgu pozwala zrozumieć, jak religijne przeżycia, które były udziałem uczniów, mogą w pewnym stopniu wyjaśniać ich życiową przemianę.

Uczniowie byli nieokrzesani i pełni słabości, takich jak zazdrość, egoizm, a nawet skłonność do przemocy. Mimo to, udało im się pozostać razem po śmierci ich przywódcy Jezusa, po czym założyć ruch, który obejmuje obecnie jedną trzecią populacji świata. Odkrywamy niezwykłą skalę tej transformacji i przyczyny jej wielkiego sukcesu.


4. Piotr i Pierwszy Kościół

Ten odcinek programu jest archeologicznym dochodzeniem, badającym historię Piotra – ucznia, którego Jezus nazwał ‘Skałą’, na której zbuduje swój Kościół. Przecząc słowom Biblii, tradycja mówi, że Piotr udał się do Rzymu, żeby krzewić tam wiarę chrześcijańską, gdzie zginął męczeńską śmiercią. Teraz, na podstawie dowodów archeologicznych i naukowych, odkrywamy, kim był Piotr, jak został przywódcą nowo powstałego Kościoła i czy jego ciało jest rzeczywiście pochowane na Wzgórzu Watykańskim.


5. Józef i jego wielobarwny płaszcz

Historia Józefa i jego wielobarwnego płaszcza – rozsławionego przez widowisko Andrew Lloyda Webbera i Tima Rice’a – jest jedną z najstarszych i najwspanialszych w Biblii. Młody człowiek rodem z Canaan, sprzedany w niewolę przez własnych braci, staje na czele Egiptu, ratując egipskiego faraona i jego lud przed strasznym głodem. Jednak czy są dowody na to, że ktoś taki jak Józef w ogóle istniał? Seria Tajemnice Biblii zgłębia tę zagadkę.

Program zabiera nas w podróż do grobowców starożytnego Egiptu, w których odkrywamy malowidła ścienne z czasów Józefa. Dowodzą one, iż mieszkańcy Canaan rzeczywiście nosili ubrania w żywych kolorach. Dokonana w programie analiza próbki lodu z Kilimadżaro w Tanzanii potwierdza przejście fali wielkiego głodu w 1650 roku p.n.e. Czy ją właśnie przepowiedział Józef? Poznajemy też opinie austriackich archeologów, którzy w niedawno odkrytym grobowcu, znaleźli fragmenty posągu przywódcy z Canaan. Miejsce tego odkrycia znajduje się na terenie starożytnego miasta Awaris, które stulecia później zostało przemianowane na Ramses – według Biblii tam właśnie osiedlił się Józef z rodziną.

Seria Tajemnice Biblii, głosem Paula McGanna opowiada fabularyzowaną historię Józefa, przy użyciu najnowocześniejszej animacji komputerowej, a jednocześnie analizuje dowody na istnienie tej słynnej postaci biblijnej.


6. Jozue i Mury Jerycha

W tym odcinku programu przyglądamy się bliżej faktom, stojącym za słynną biblijną opowieścią o Jozue i Bitwie o Jerycho [w której „ściany runęły” na dźwięk trąb] i dochodzimy do zaskakujących wniosków, iż ta niewiarygodna historia ma swoje korzenie w rzeczywistych wydarzeniach historycznych.

Historycy i znawcy Biblii wyjaśniają, dlaczego Bitwa o Jerycho nie jest jedynie niczym nie popartym mitem. Oto ‘historia narodzin’ Starożytnego Izraela, koniec Ucieczki z Egiptu i moment, w którym Izraelici z czasów starożytnych oficjalnie osiedlili się na Ziemi Obiecanej [zlokalizowanej w rejonie dzisiejszego Izraela i Zachodniego Brzegu].

Przy pomocy rekonstrukcji zdarzeń i grafiki komputerowej podróżujemy wraz z programem trzy tysiące lat wstecz, ponownie śledząc te historyczne wydarzenia. Ich przebieg komentują analitycy wojskowi, inżynierowie akustycy, eksperci z dziedziny audio i sejsmolodzy, co sprawia, że opowieść o Bitwie o Jerycho nabiera zaskakująco realnego charakteru. Pojawia się jednak pewien problem. Dowody archeologiczne, swego czasu potwierdzające dosłowną interpretację tej historii, obecnie sugerują, iż nie można jej brać za pewnik.

Sprzeczność ta rodzi pytanie, które obecnie stanowi ‘gorący temat’ w świecie archeologii biblijnej, a mianowicie: kim byli pierwsi Izraelici i skąd przybyli?

Program próbuje odpowiedzieć na to pytanie, podpierając się dowodami archeologicznymi, historycznymi i genetycznymi, by odkryć co się naprawdę wydarzyło w Jerycho i kim rzeczywiście był Jozue i Izraelici.

7. Narodzenie Chrystusa, Herod i rzeź niewiniątek

Król Herod został zapamiętany jak okrutny władca, który urządził brutalną rzeź dzieci w Betlejem i jako taki stał się czarnym charakterem opowieści wigilijnej. Pragnął zabić nowo narodzonego Jezusa i od tej chwili jego imię zostało potępione.

Jednak, czy ta historia jest prawdziwa? Czy Herod rzeczywiście urządził tę straszliwą rzeź? Dowody przeciwko niemu są bardzo nieprzekonujące. Cała historia tych zabójstw mieści się w jednym wersecie Biblii. Nie pojawia się w żadnym innym zapisie historycznym.

Biografia Króla Heroda jest dramatyczna i przerażająca. Żenił się dziesięć razy, miał piętnaścioro dzieci, zamordował swoją ukochaną żonę, jej brata i matkę, a także dwóch swoich synów. Na pięć dni przed własną śmiercią, zabił swojego pierworodnego syna, z pierwszą żoną, Doris. Przez ponad 30 lat był królem bezwzględnym, brutalnym, ale niezwykle skutecznym.

Zbudował też wiele najbardziej imponujących obiektów starożytnego świata – całe miasta, amfiteatry, areny dla gladiatorów i pustynne pałace, w tym legendarną górską fortecę, Masadę, nad Morzem Martwym.

W tym odcinku, badamy sprawę morderstw w Betlejem, pierwszego Bożego Narodzenia i zadajemy pytanie: czy Król Herod naprawdę zabił te dzieci?


8. Dawid i Goliat

Dawid był pasterzem bydła, który został królem: wielbionym założycielem współczesnego Izraela.
Tak przynajmniej mówi tradycja. Jednak obecnie historycy i archeolodzy odzierają tę wersję z wielosetletniej warstwy mitów na temat tego biblijnego bohatera. Człowiek, który ukazuje się w wyniku tego procesu, jest tak inny od pierwowzoru, że trzeba postawić pytanie – kim był prawdziwy Dawid?

W tym odcinku programu udajemy się do Izraela, żeby odkryć archeologiczne dowody istnienia króla o imieniu Dawid. Eksperci pokazują w jaki sposób starożytne rurociągi pod Jeruzalem umożliwiły ludziom Dawida szturm na miasto i uczynienie z niego swojej stolicy. Przedzieramy się przez labirynt biblijnych opowieści, żeby dotrzeć do prawdziwej historii Dawida – człowieka o wiele bardziej niedoskonałego i bezwzględnego niż ktokolwiek mógłby przypuszczać.

9. Objawienia

Wizje Armagedonu, Bestii i Czterech Jeźdźców Apokalipsy, zawarte w Księdze Objawienia, od 2000 lat fascynują i budzą przerażenie chrześcijan. Wielu wierzy, iż Księga Objawienia to klucz do największej zagadki – daty końca świata. Czy rzeczywiście kryje ona w sobie tę tajemnicę? W tym odcinku dowiadujemy się dzięki archeologii i nauce, jak napisano tę Księgę. Nie powstała ona dla czytelnika XXI wieku, lecz stworzył ją Jan, stojący na czele Kościoła Chrześcijańskiego z I-go wieku. Dowiadujemy się też, iż przyświecał mu cel ostrzeżenia innych przed zaangażowaniem się w sprawy Cesarstwa Rzymskiego, a zwłaszcza oddawaniem czci jego władcom. Niezwykle zaskakującym odkryciem tego odcinka jest fakt, iż najnowsze dowody archeologiczne wskazują, że otoczona złą sławą liczba Bestii to może wcale nie 666, lecz 616...