Święty Filip Apostoł

publikacja 19.06.2005 02:10



Albrecht Duerer: Święty Filip, tempera na płótnie, 1516
O życiu św. Filipa Apostoła wiemy niewiele. Kilka razy wspomina o nim Ewangelia św. Jana. Przed cudownym rozmnożeniem chleba Jezus zapytał Filipa, czym nakarmią zgromadzonych. "Odpowiedział mu Filip: Za dwieście denarów nie starczy dla nich chleba, by każdy z nich choć trochę otrzymał" (Jan 6,7). Dlatego czasami przedstawia się św. Filipa z koszem pełnym chleba i ryb. Obok: na obrazie Albrechta Duerera św. Filip występuje bez atrybutów, dlatego artysta napisał jego imię u góry obrazu.






Albrecht Duerer: Święty Filip, drzeworyt, 1523


Znacznie częściej święty jest przedstawiany z atrybutami przedstawiającymi jego mękę. Za rządów cesarza Domicjana (81-96) ewangelizował Frygię w Azji Mniejszej i w miejscowości Hierapolis został ukrzyżowany, a potem ukamienowany. Dlatego na wizerunkach jest przedstawiany z krzyżem lub kijem pasterskim zakończonym krzyżem.







Jese de Ribera: Męczeństwo Świętego Filipa, olej na płótnie, 1639Według tradycji święty Filip został ukrzyżowany na krzyżu w kształcie litery T, a jego ręce przywiązano, a nie przybito, do poprzecznego ramienia krzyża. Scenę męczeństwa świętego tak właśnie przedstawia obraz Jose de Ribery. Co ciekawe ten znajdujący się w kolekcji madryckiego Muzeum Prado obraz bardzo długo uchodził za przedstawienie męczeństwa św. Bartłomieja. Ten święty bowiem według niektórych przekazów nie został obdarty ze skóry i ścięty, ale właśnie ukrzyżowany. W wielu podręcznikach historii sztuki obraz ten wciąż figuruje jako męczeństwo św. Bartłomieja. Dopiero niedawno uczeni wykazali, że na obrazie nie ma żadnego z atrybutów św. Bartłomieja (choć niektórzy badacze doszukiwali się rękojeści noża rzeźnickiego wystającej z kieszeni jednego z oprawców), a z historycznych przekazów wiadomo, że Ribera – sławny hiszpański malarz barokowy zwany El Espańoleto namalował na zamówienie króla Hiszpanii Filipa IV obraz przedstawiający męczeństwo patrona monarchy.
W Piśmie Świętym czytamy że św. Filip był najbliższym przyjacielem św. Bartłomieja. Za sprawą pomyłki zostali ze sobą "złączeni" także w sztuce.


SPIS TREŚCI :.