Mojżesz znów przeszedł przez morze

Tomasz Gołąb

publikacja 16.10.2017 07:57

Były grzmoty barytonów i wiry sopranów, uderzenia bębnów i szelest harf. A do tego burze oklasków dla światowego prawykonania opery sakralnej "Mojżesz" pod batutą Michaiła Jurowskiego.

Mojżesz znów przeszedł przez morze

Wyczekiwana premiera koncertowej wersji opery pod batutą Michaiła Jurowskiego odbyła się w Filharmonii Narodowej. W partii tytułowej wystąpił baryton Stanisław Kuflyuk, pochodzący z Ukrainy, a od wielu lat związany z Polską, podziwiany też na wielu światowych estradach. W rolę jego matki, Jokebed, wcieliła się sławna Małgorzata Walewska – gwiazda MET, Royal Opera House i wielu innych najbardziej prestiżowych scen. Podziwiać można było również Evelinę Dobračevą (Asnath, córka Mojżesza), gwiazdę m.in. Teatru Wielkiego w Moskwie, oraz Torstena Kerla (Faraon; użyczył też głosu samemu Bogu), niemieckiego tenora, występującego często w rolach wagnerowskich i straussowkich. To tylko część ogromnej, blisko 200-osobowej obsady dzieła. Oprócz plejady innych znakomitych solistów eksponowane partie zbiorowe wykonał Chór Filharmonii Narodowej oraz chór dziecięcy Artos.

- "Chorowałem" na Mojżesza od 20 lat. Poznałem dzieła Rubinsteina podczas studiów w konserwatorium. Ale nie był on wówczas szanowany. Rosjanie zarzucali mu, że był Niemcem. Europejczycy wytykali mu rosyjskie pochodzenie. Żydzi - że wyznawał religię chrześcijańską, a chrześcijanie - że urodził się żydem. Odczuł na swojej skórze wszystkie skutki ówczesnego antysemityzmu, choć gdy zetknąłem się z operą "Mojżesz", zorientowałem się, że to wyjątkowo niedoceniany kompozytor, a jego fenomenalny utwór - jest prawdziwym odkryciem na miarę XXI wieku - mówi Michaił Jurowski, któremu udało się odnaleźć zapomnianą partyturę opery sakralnej „Mojżesz" Antona Rubinsteina, opracować ją i przygotować.

Rubinstein (1829-1894), wraz z bratem Mikołajem, należał do najbardziej prominentnych postaci rosyjskiej i międzynarodowej sceny muzycznej XIX w. Ceniony pianista, dyrygent i pedagog (m.in.  założyciel konserwatorium w Petersburgu, gdzie do jego uczniów należał Piotr Czajkowski) był również płodnym i bardzo w swoich czasach popularnym kompozytorem, autorem m.in. 20 oper. Ten obszar jego działalności popadł jednak szybko w niezasłużone zapomnienie i tylko nieliczne dzieła utrzymują się w repertuarze. Szczególnie ciekawy jest cykl oper biblijnych Rubinsteina, podejmujących wątki ze Starego i Nowego Testamentu. Należą do nich ChristusSulamithThurm zu Babel oraz Moses. To ostatnie dzieło, tworzone w latach 1885-1891 do libretta Heinricha Mosenthala, opowiada w ośmiu sugestywnych obrazach całą historię proroka (wcześniej na scenie przedstawiał ją G. Rossini, później – A. Schönberg; był też bohaterem licznych oratoriów), wykorzystując ogromny aparat wykonawczy (aż 20 partii solowych, chór, wielka orkiestra). Utrzymane w ekspresyjnym, neoromantycznym stylu zawiera wiele wspaniałych arii, zwłaszcza zaś – olśniewających scen zbiorowych ilustrujących słynne, pełne dramatyzmu epizody opisane w biblijnym Pięcioksięgu.

Orkiestra Sinfonia Iuventus – polska orkiestra symfoniczna złożona ze studentów i absolwentów kierunków muzycznych. Została założona w celu promowania utalentowanych młodych muzyków. Limitem wieku jest 30 lat.