Dzieje grzechu

GN 09/2020 |

publikacja 27.02.2020 00:00

Adam i Ewa opuszczają rajski ogród, wychodząc przez ozdobną, gotycką bramę.

Artysta nieznany, zwany Mistrzem OdkupieniaWygnanie z rajuolej na desceok. 1450Muzeum PradoMadryt Artysta nieznany, zwany Mistrzem OdkupieniaWygnanie z rajuolej na desceok. 1450Muzeum PradoMadryt

Ewa trzyma jeszcze w ręce nadgryzione jabłko, zerwane wbrew woli Boga. Pierwszych rodziców pogania wzniesionym mieczem widoczny u góry anioł w białej szacie. Wkrótce zamkną się za nim kraty bramy.

Artysta w kunsztowny sposób zawarł w swym dziele całą historię stworzenia człowieka i grzechu pierworodnego. Skuszenie Adama i Ewy przez węża obserwujemy w środku obrazu, w tle. Owinięty wokół pnia obsypanego owocami drzewa wąż o ludzkiej głowie zwraca się do Ewy, a ta podaje zerwane jabłko Adamowi. Z kolei w łukach tworzących portal możemy prześledzić poszczególne etapy dzieła stworzenia. Ubrany w czerwoną szatę Bóg tworzy niebo i ziemię, słońce, księżyc i gwiazdy, lądy i wody, rośliny i zwierzęta, aniołów i człowieka. Wszystkie te sceny są zwieńczone architektonicznymi ozdobami. Idąc od góry w dół w lewą stronę widzimy kolejno: stworzenie aniołów, stworzenie słońca i oddzielenie światła od ciemności oraz stworzenie ziemi i roślin. Z kolei idąc w prawą stronę, kolejne sceny pokazują: stworzenie gwiazd i księżyca, stworzenie zwierząt i stworzenie Adama. U góry nad portalem artysta wyróżnił dwie końcowe sceny: stworzenie Ewy (z prawej strony) i odpoczynek w dniu siódmym (z lewej).

Obraz jest lewym skrzydłem tryptyku, którego pozostałe części ukazują Ukrzyżowanie i Sąd Ostateczny. Nieznany z nazwiska twórca był uczniem flamandzkiego artysty Rogiera van der Weydena. Kiedyś identyfikowano go błędnie ze znanym malarzem Vrancke van der Stocktem.

Leszek Śliwa

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.