To ilustracja Psalmu 137(136), rozpoczynającego się słowami: „Nad rzekami Babilonu siedzieliśmy i płakali, wspominając Syjon”. Psalm opowiada o losie ludu wybranego na zesłaniu w Babilonie. Izraelici zostali tam uprowadzeni w 586 r. przed Chr., po zdobyciu Jerozolimy przez króla Nabuchodonozora II. Deportacje były w starożytności często stosowane przez najeźdźców w stosunku do buntowniczych ludów. Niewola babilońska trwała do roku 538 przed Chr., kiedy to król perski Cyrus II Wielki po podbiciu Babilonu wspaniałomyślnie pozwolił Izraelitom wrócić do ojczyzny.

Psalm opowiada o tym, że od Żydów zażądano – zapewne dla rozrywki mieszkańców Babilonu – zaśpiewania radosnej pieśni na cześć Boga. Tymczasem wśród Izraelitów panowało przekonanie, że godziwy kult można było sprawować jedynie w Ziemi Pańskiej, czyli w Palestynie. Ziemia obca była uważana za nieczystą. Dlatego, jak czytamy w Psalmie, „na topolach tamtej krainy zawiesiliśmy nasze harfy” (w. 2).

Niemal wszyscy Żydzi, których widzimy na obrazie, mają zwieszone głowy. Tylko jeden, znajdujący się w centrum kompozycji, unosi twarz ku niebu. Jednocześnie podnosi prawą rękę. Pada na nią promień słońca. To ilustracja wiersza piątego, w którym psalmista woła: „Jeruzalem, jeśli zapomnę o tobie, niech uschnie moja prawica”.

Autor obrazu, niemiecki malarz Geb- hard Fugel (1869–1939), działał w katolickich stowarzyszeniach społecznych. Zasłynął jako twórca dzieł o tematyce religijnej.

Leszek Śliwa