I.4. Święta Katarzyna

ks. Jan Kochel

www.ssb.org.pl |

publikacja 18.12.2010 22:46

Tradycyjnie już - od I Niedzieli Adwentu zapraszamy do aktywnego udziału w kolejnej edycji Szkoły Słowa Bożego, którą prowadzi ks. Jan Kochel.

Św. Katarzyna Henryk Przondziono/Agencja GN Św. Katarzyna
Figura w kościele pw .NMP Królowej Pokoju w Olzie

Przyjęło się w tradycji chrześcijańskiej, że święci są opiekunami konkretnych grup zawodowych, np. górników, hutników, strażaków... Śląsk jako rejon silnie uprzemysłowiony zawsze potrzebował dobrze rozbudowanego transportu, zwłaszcza kolei żelaznej. Przedstawiciele tej profesji obrali sobie za patronkę starożytną męczennicę – Katarzynę Aleksandryjską. W ikonografii przedstawiana jest jako młoda niewiasta niezwykłej urody z nieodłącznymi atrybutami męczeństwa: kołem zębatym i mieczem. Kolejarzom koło zębate przypomina koła lokomotywy i wagonów.

CZYTAJ!
Mk 8,34-38

Potem przywołał do siebie tłum razem ze swoimi uczniami i rzekł im: Jeśli kto chce pójść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój i niech Mnie naśladuje!
Bo kto chce zachować swoje życie, straci je; a kto straci swe życie z powodu Mnie i Ewangelii, zachowa je.
Cóż bowiem za korzyść stanowi dla człowieka zyskać świat cały, a swoją duszę utracić?
Bo cóż może dać człowiek w zamian za swoją duszę?
Kto się bowiem Mnie i słów moich zawstydzi przed tym pokoleniem wiarołomnym i grzesznym, tego Syn Człowieczy wstydzić się będzie, gdy przyjdzie w chwale Ojca swojego razem z aniołami świętymi.

Dodaj :. odnalezione przez ciebie teksty paralelne do rozważanych fragmentów.

ROZWAŻ!

Kult młodej męczennicy z Aleksandrii rozwinął się wraz z popularnym średniowiecznym kultem „czternastu wspomożycieli”. Św. Katarzynę uważano za najpotężniejszą spośród tego grona. W średniowieczu propagowali jej kult benedyktyni z opactwa Monte Cassino, później zaczęły powstawać zgromadzenia zakonne (Rycerze Zakonu św. Katarzyny, Katarzynki), klasztory i bractwa pod jej wezwaniem. Uznawano ją za patronkę wielu instytucji, zawodów, stanów: od uniwersytetów (np. Sorbony, Eichstätt) i konfraterni literackich poczynając, a na adwokatach, kołodziejach, modystkach i szwaczkach kończąc. W XIX w. za patronkę obrali ją również kolejarze. W 1851 r., kilka lat po wybudowaniu linii kolejowej Mysłowice – Wrocław, kolejarze z Mysłowic ogłosili św. Katarzynę opiekunką pierwszych swoich związków zawodowych. Trzeba jednak pamiętać, że Święta z Aleksandrii jest nade wszystko wzorem czystości i niewinności oraz opiekunką w trudnych sytuacjach życiowych. Jej imię z gr. katharós oznacza „czysty, bez skazy”. Na Zachodzie przyjęła się łacińska forma jej imienia – Catharina, a na Wschodzie grecka – Ekatherinē (Aikatherinē).

Najstarsze teksty biograficzne Passio z VI/VII w. oraz Passio Ecaterinae virginis Dei z VIII/IX w. utrzymują, że Katarzyna pochodziła z królewskiego rodu i jako osiemnastoletnia chrześcijanka umacniała w wierze swoich współbraci podczas prześladowań cesarza Maksencjusza. Była osobą wszechstronnie wykształconą i niezwykle odważną. Podjęła się publicznej apologii (obrony) prawd wiary wobec retorów pogańskich wskazanych przez cesarza. Dysputa zakończyła się nawróceniem niektórych z nich na chrześcijaństwo. Dalsze opisy dodają kolejne szczegóły z jej życia. Za odmowę złożenia ofiary bożkom pogańskim i odrzucenie propozycji korzystnego małżeństwa Katarzyna została skazana na więzienie i tortury (łamanie kołem), a w końcu na śmierć przez ścięcie głowy. Według legendy ciało Świętej aniołowie zanieśli na górę Synaj, co prawdopodobnie dotyczy przeniesienia jej relikwii do monastyru i bazyliki NMP na Synaju w czasie najazdów arabskich w VII/VIII w. (EK t. 8, 986). Również kościół parafialny katolików obrządku łacińskiego w Betlejem poświęcony jest aleksandryjskiej męczennicy. Codziennie ojcowie franciszkanie, opiekujący się tą świątynią, udają się w procesji z kościoła św. Katarzyny do Groty Narodzenia i innych kaplic podziemnych, odmawiając odpowiednie modlitwy.
Greckie słowo martyrein oznacza zarówno „świadectwo” jak i „męczeństwo” i nie jest to zbieżność przypadkowa. Dawanie świadectwa prawdzie może prowadzić niekiedy nawet do śmierci męczeńskiej. Przekonała się o tym Święta z Aleksnadrii.
Ewangelia Marka mówi o warunkach naśladowania Jezusa Chrystusa. Mistrz z Nazaretu świadom, że taka droga wymaga heroizmu nie narzuca jej uczniom, lecz proponuje: Jeśli ktoś chce pójść za Mną… Chodzi więc o osobistą, wolną i odpowiedzialną decyzję!
Wybór drogi chrześcijańskiej, czyli akceptacja określonych zasad etycznych, stylu postępowania i doktryny wiary (por. Dz 9,2; 18,25n; 19,9.23; 20,4.14.22), pociąga za sobą pewne konsekwencje (warunki). Są nimi:
- zaparcie [się] samego siebie,
- wzięcie [swojego] krzyża,
- i naśladowanie [Chrystusa].

Pierwszy warunek mówi o zakwestionowaniu dotychczasowego stylu życia i zasad, które nie są zgodne z nowym przykazaniem (przykazaniem miłości). Kto wybiera Chrystusa, wybiera wspólnotę życia z Nim. A z tym wiąże się podjęcie dwóch kolejnych konsekwencji, które Jezus określa jak „wzięcie swego krzyża” i „naśladowanie”. Należy je rozumieć – wyjaśnia S. Haręzga – w wymiarze zewnętrznym, jako zaakceptowanie wszelkich trudności, cierpień, poniżenia i prześladowania, a nawet śmierci za przynależność do Chrystusa, jak również w wymiarze wewnętrznym, jako przyjęcia Jego Ewangelii i radykalne życie według niej w zwyczajnej codzienności. Zarówno jednak zaparcie się samego siebie, jak i wzięcie krzyża musi być powiązane z wytrwałym pójściem za Jezusem (por. Jezus i Jego uczniowie, Lublin 2006, 214n).

Każdy chrześcijanin ma swój krzyż, czyli swoją miarę prób i doświadczeń, którym będzie poddany. „Błogosławiony mąż, który oprze się pokusie: gdy zostanie poddany próbie, otrzyma wieniec życia, obiecany przez Pana tym, którzy Go miłują” – przekonuje Apostoł Jakub (1,12).
Św. Katarzyna leży do grona błogosławionych w niebie, którzy zostali poddani próbie, wytrwali i otrzymali wieniec życia, stąd też – wpatrując się w jej przykład – warto zapytać:
* Jak należy rozumieć apel apostoła Piotra, który wołał: „[…] radujcie się, choć teraz musicie doznać trochę smutku z powodu różnych doświadczeń. Przez to wartość waszej wiary okaże się o wiele cenniejsza…” (1 P 1,7)?
* Jak winniśmy reagować na informacje o prześladowaniach chrześcijan w środkach społecznego przekazu?
* Czy przyzywanie wstawiennictwa Świętych jest anachronizmem czy próbą domagania się „uzasadnienia tej nadziei, która w [nas] jest” (1 P 3,15)?

MÓDL SIĘ!

Której po całym świecie imię słynie,
Czyni ją sławną okrutne męczeństwo,
Sławy dodaje Bogu posłuszeństwo.
 
Kogóż nie zdziwi jak Boga wielbiła,
Gdy wszystek żywot  Jemu poświęciła,
A Bóg w nagrodę za odważne czyny,
Wsławił po świecie imię Katarzyny.
 
Ciebie za wiarę męczą torturami,
W koło wbitymi targają hakami,
Gdy się nad Tobą już dość napastwili,
Głowę od ciała mieczem oddzielili.
 
Teraz o Panno już w niebie godujesz,
Z Twoim Oblubieńcem wiecznie się radujesz,
Przez krótki żywot wiaryś dotrzymała,
A za to wiecznych rozkoszy doznała.
 
O Katarzyno, sprawże niech kochamy
Jezusa kochać w tym życiu serdecznie,
Aby po śmierci z nim cieszyć się wiecznie.

(Pieśń z parafii p.w. św. Katarzyny w Toszku; por. http://www.parafia-toszek.pl/)

Dodaj :.własną modlitwę zrodzoną ze spotkania z żywym Słowem.


ŻYJ SŁOWEM!

Dodaj :.twój dobry czyn, który zrodził się ze Słowa