Mapa z Madaby

ks. Mariusz Rosik

publikacja 17.09.2011 06:28

Raj dla geografów, miejsce rozkoszy dla archeologów i dzieło wzbudzające zachwyt znawców starożytnej sztuki – tak najkrócej można określić słynną mapę, ułożoną na posadzce kościoła św. Jerzego w Madabie.

Fragment mozaiki z Madaby   Jerzy Strzelecki / CC 3.0 Fragment mozaiki z Madaby
Po Petrze, słynnym mieście wykutym w skałach, w którym swe akrobatyczne wyczyny prezentował Indiana Jones, kościół z mozaiką przedstawiającą mapę Ziemi Świętej jest chyba najczęściej odwiedzanym obiektem.

Madaba leży niedaleko Jordanu, w pobliżu miejsca, w którym Jan Chrzciciel nawoływał do nawrócenia i udzielał chrztu. Mozaika do dziś służy za posadzkę ortodoksyjnej parafii św. Jerzego. Obecna budowla stoi na bazie bizantyjskiego kościoła z końca VI stulecia.

Mozaika przedstawiająca mapę Palestyny i Dolnego Egiptu, jest na sześć metrów szeroka. Jej długość wahać się mogła od 15 do 25 metrów. Nie można dziś tego ustalić z powodu uszkodzeń podłogi. Zachowany obszar ukazuje krainy, miasta, rzeki i górskie szczyty od Libanu aż po deltę Nilu. Szacuje się, że ta najstarsza na świecie mozaika geograficzna wykonana była pierwotnie z około dwóch milionów elementów. Wypisane na niej nazwy geograficzne niemal idealnie korespondują z tymi, które Euzebiusz z Cezarei zamieścił w swym dziele „Onomasticon”.

Żyjący na przełomie III i IV stulecia biskup Cezarei w Palestynie, a zarazem historyk Kościoła, wymienia około sześćset nazw geograficznych wyjętych z Biblii, układając je w porządku alfabetycznym i dodając własne wyjaśnienia. Dziś Madaba uchodzi za stolicę jordańskiej mozaiki. Kolorowe kamienie, maszyny szlifujące i ceramikę spotkać tu można wszędzie – w sklepach i na rogach ulic, w domach prywatnych i gościnnych pracowniach. Wszystkie one zachęcają do wejścia nie tylko wytwornym pięknem mozaikowych układanek, ale także wykwintnym zapachem herbat serwowanych hojnie przez właścicieli sklepów i pracowni artystycznych.