Koniec świata

1.3. Objawienie

Według 2 Tes 1,6-10 objawienie się Pana Jezusa poprzedzi sąd Boży. Za­sadniczy przewrót opisany jest przy użyciu obrazów typowych dla apokaliptyki judaistycznej i chrześcijańskiej. Jednym z określeń chwalebnego przyjścia Jezusa jest termin objawienie (apokalypsis), np. 1 Kor 1,7; 2 Tes 1,7; 1 P 1,7.13; 4,13. Zarówno rzeczownik objawienie, jak i czasownik objawić (apokalypto) znane są w greckiej literaturze świeckiej. Rzeczownik oznacza w niej odkrycie a czasownik objawić coś, co było zakryte. Nigdzie jednak nie odnosi się do objawienia religijne­go. Taki sens tych terminów pojawi się dopiero w Biblii (w LXX: 1 Krl 20, 30; Syr 11, 27; 22, 22; 42, 1). Judaizm nadał słowu apokalypsis nowe znaczenie i uczynił z niego termin techniczny na określenie objawienia rzeczy ukrytych, szczególnie tajemnic Bożych na temat losów świata i jego końca. Chodzi o objawienie dane ludziom albo wprost przez Boga, albo za pośrednictwem aniołów. W takim właś­nie znaczeniu występuje ten termin w apokaliptyce żydowskiej (4 Ezd 7, 28; 10, 38; 13, 22; 14, 3; Hen 16, 3; 46, 3; 52, 5; 69, 26; 93, 14; 111, 13; 114, 2; 132, 1).
W Nowym Testamencie czasownik apokalypto występuje 26 razy (w tym 13 razy u św. Pawła), przybierając jedno z następujących znaczeń: 1) ogólnie: obja­wić myśli ukryte (Mt 10, 26; Łk 2, 35); 2) objawiać w sposób nadprzyrodzony (przez światło łaski) tajemnice wiary (Mt 11, 25. 27 i paral.; 16, 17; Łk 10, 21-22; J 12, 38 [z Iz 53,1]; 1 P 1,12; Rz 1,17 [sprawiedliwość Boża]; 1,18 [gniew Boży]; 1 Kor 2, 10 [szczęśliwość wieczna]; 14, 30 [jakaś prawda wiary]; Ga 1,16 [„aby objawić Syna swego we mnie"]; 3, 23 [wiara]; Flp 3, 15 [tajemnica wiary]; Ef 3, 5 [tajem­nica Chrystusa]); 3) znaczenie eschatologiczne: objawić rzeczy ostateczne (Łk 17, 30 [Syna Człowieczego]; Rz 8, 18 [przyszła chwała]; 1 Kor 3, 13 [dzień Pański]; 1 P 1,5 [zbawienie]; 5,1 [chwała]; 2 Tes 2, 3. 6. 8 [objawienie antychrysta).
Wyrazy objawienie i objawić są szczególnie umiłowane przez Pawła (por. także Łk 2, 32; 17, 30), chociaż nie spotykamy ich w listach pasterskich. Wszę­dzie mają znaczenie religijne i oznaczają objawienie kogoś, względnie czegoś, co dla ludzi jest zwykle zakryte. To objawienie dokonuje się przeważnie w sposób nadprzyrodzony: przez światło łaski czy specjalne wizje. Jego przedmiotem są prawdy wiary, Osoby Boskie, a głównie Pan Jezus. W zasadzie nie są to jednak terminy techniczne na określenie objawienia Pańskiego w dniu ostatecznym. O takim ich znaczeniu decyduje dopiero kontekst. Objawienie może się łączyć ze zmartwychwstaniem i historycznym triumfem Chrystusa, ale także z Jego przyj­ściem na końcu czasu, kiedy wobec wszystkich zabłyśnie Jego potęga i chwała (Mt 25, 31-46) w atmosferze radości (Rz 8, 19; 1 Kor 1,7; 1 P 1,3.7) albo będzie to sąd Boży, czyli dzień gniewu (Rz 2,5). W 2 Tes 1,7 słowo objawienie odnosi się do wydarzenia przyszłego i eschatologicznego. Posiada więc w tym wypadku takie samo znaczenie jak w innych perykopach Nowego Testamentu, szczególnie w 1 P, gdzie jest wyraźnie mowa o paruzji (1 P 1,5.7.13; 4,13; por. także Rz 8, 18; 1 Kor 3,13). Autor posługuje się tym terminem, gdyż w ten sposób chce pod­kreślić, że tajemnica Chrystusa, dotychczas ukryta, zostanie w pełni ujawniona (1 Kor 1,7). Ponadto wtedy zostanie objawiony sprawiedliwy sąd Boży (Rz 2, 5). Jest to zresztą zgodne z myślą, którą Autor rozwinie w dalszej części (2 Tes 2, 8). Niektórzy egzegeci uważają, że nie można twierdzić, że objawienie, o którym jest tutaj mowa, i paruzja są synonimami.
W 2 Tes 2,8 uzupełnieniem terminu objawienie jest słowo paruzja. Jest to tzw. genetivus epexegeticus. Mamy w tym wypadku do czynienia z pleonazmem, chociaż pogląd taki jest nie do końca słuszny. Na określenie paruzji Autor używa dwóch określeń, które są synonimami. To zjawisko zdaje się potwierdzać kwieci­sty styl listu. Ale na tę sprawę można spojrzeć jeszcze inaczej. Słowo objawienie wskazuje na początek wydarzenia opisywanego przy pomocy terminu paruzja. Taką interpretację potwierdza najbliższy kontekst, czyli to, co zostało powiedzia­ne o natychmiastowej skuteczności przyjścia Chrystusa w chwale. W połączeniu dwóch określeń: objawienie i paruzja kryje się oryginalną myśl. Chodzi o podkre­ślenie potęgi Chrystusa, który zatraci niegodziwca samym objawieniem swego przybycia, tzn. samą swoją obecnością. Można więc widzieć w tym pośrednie stwierdzenie, że jego zagłada będzie pierwszym dziełem paruzji Chrystusa.