Księga Mądrości

Jest to fragment pierwszego tomu książki Mądrość Salomona, który zamieszczamy za zgodą Wydawnictwa WAM

1.1. Anonimowa Księga Mądrości została napisana w języku greckim, prawdopodobnie w żydowskiej diasporze Aleksandrii, być może za panowania cesarza Augusta, a na pewno w ostatnich dziesięcioleciach I wieku przed Chrystusem.
Struktura literacka Księgi i jej różnych części oraz rodzaj literacki użyty przez autora (Epidykt - pochodzi od epideiktikós, greckiego rzeczownika odczasownikowego, mającego swój źródłosłów w epidéiknymi - ja pokazuję) - jest jednym z trzech podstawowych rodzajów retoryki greckiej. Używano go przy konstruowaniu mów publicznych i pogrzebowych elegii [przyp. tłum.].) skłaniają do stwierdzenia rzeczywistej jedności dzieła. Dzieło to bowiem składa się z trzech wielkich części, z których każda prezentuje określoną strukturę literacką (1,1-6, 21; 6, 22-9, 18; 10, 1-19, 22), a wszystkie one stanowią jednorodną całość i odpowiadają trzem wielkim częściom, na jakie dzieli się „pochwała" czyli enkomion.
Celem WPROWADZENIA lub WSTĘPU jest przedstawienie znaczenia wybranego tematu, trudności, jakie można napotkać, a także problemów, które należy rozwiązać (1,1-6,21).
Po tym następuje „pochwała" (w znaczeniu ścisłym) Mądrości pożądanej przez mędrca, którym w tej Księdze jest Salomon. Salomon prosi Boga o ten dar i dar ten od Niego otrzymuje. Autor - zanim powtórzy modlitwę Salomona - przypomina źródło, naturę i dzieła Mądrości (6,22 - 9,18).
W trzeciej części przywołuje on dzieła Mądrości w starożytnej historii Izraela i odczytuje na nowo wydarzenia Wyjścia: plagi egipskie i dobrodziejstwa wyświadczone Żydom (10,1 - 19,22).
Wypowiedź ta wydaje się być skierowana do młodzieży, która w przyszłości będzie odpowiedzialna za tę wspólnotę. Autor okazuje się wierny wierze przodków i równocześnie otwarty na kulturę helleńską, czym daje dobry przykład inkulturacji. Wypowiedź autora, przeznaczona bardziej do medytacji niż jako pouczenie, ujawnia przede wszystkim głęboki wymiar duchowy. To właśnie ten wymiar pragniemy tu podkreślić, zanim przedstawimy „karmienie się" nim przez chrześcijan.

1.1.1. Pochwała i jej wymiar duchowy

Chcemy pokazać - idąc za wypowiedziami autora, a więc szanując wielkie podziały Księgi - znaczenie struktury tej Księgi dla życia duchowego.
Według greckich i rzymskich retorów pochwała jest mową akademicką, a celem tego rodzaju mowy było sprowokowanie słuchacza lub czytelnika do zastosowania we własnym życiu tego, co mówca wychwala. Stąd też ten rodzaj wypowiedzi zakłada rzeczywisty kontakt między mówcą i słuchaczem. Mowa ta ma sięgnąć głębi słuchacza, który winien odnaleźć się w niej, a sprowokowany jej treścią winien podjąć zaproszenie mówcy.
Autor Księgi Mądrości we WSTĘPIE (1,1-6,21) - od początku pierwszego wiersza - zwraca się bezpośrednio do grupy ludzi i zaprasza ich do szukania dróg Bożych. Wie on również o istnieniu religijnej kontestacji oddalającej od ducha Mądrości, co w ostateczności prowadzi do śmierci; ponieważ Bóg osądzi tak sprawiedliwych, jak i bezbożnych, ci, którzy szukają dróg Bożych, unikną tej głupoty prowadzącej do zniszczenia (1,1-12)!