Chrzest nad Jordanem

[1] Na temat miejsca, gdzie dokonał się chrzest zob. J. Murphy-O’Connor, Gdzie i kiedy został ochrzczony Jezus?, „Roczniki Teologiczne” XLIX (2002), z. 1, s. 57-64.

[2] Na oznaczenie czynności chrztu język grecki używa czasownika baptidzo, który oznacza czynność zanurzenia, które w judaizmie wskazywała często na zanurzenie dla oczyszczenia z nieczystości (zob. np. 2 Krl 5,14; Syr 34,25). Nowy Testament mówi o różnego rodzajach chrztach: 1) chrzest w wodzie, który czynił Jan Chrzciciel, w ten sposób przygotowując lud na nadejście Mesjasza (zob. Mk 1,7; Mt 3,11; Łk 3,16; Dz 1,5; 11,16b; J 1,26.31.33); 2) chrzest w „Duchu Świętym” (zob. Mk 1,8, J 1,33) lub „Duchu Świętym i ogniu” (zob. Mt 3,11; Łk 3,16), który będzie czynnością Jezusa i  jest ukazany jako przeciwstawny względem Jana Chrzciciela; „chrzest w Duchu Świętym”, którego mają doświadczyć apostołowie w Dniu Pięćdziesiątnicy (Dz 1,5) czy słuchający słów św. Piotra w  domu Korneliusza, jeszcze przed przyjęciem chrztu sakramentalnego (10,46; 11,16), czy też doświadczają wierni w  gminie korynckiej (1Kor 12,13); 3) chrzest, który ma przyjąć Jezus, a  który odnosi się do męki i  śmierci Jezusa (zob. Mk 10,38–39; Mt 20,22–23); 4) chrzest, który odnosi się do przyszłych uczniów Chrystusa. W całym Nowym Testamencie jest tylko jedno miejsce, które mówi o  chrzcie „w  imię Ojca i  Syna, i  Ducha Świętego” (Mt 28,19). Na kartach Nowego Testamentu mówi się także o chrzcie „w imię Jezusa” (Dz 2,28.38; 8,16; 10,48; 19,5) oraz o  chrzcie „w  Chrystusie” (Rz 6,3) czy „w Chrystusie, Jezusie” (Ga 3,27). Większość badaczy odnosi te teksty do chrztu sakramentalnego. Zob. D. Kotecki, Chrzest „w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego” (Mt 28,19) w ujęciu biblijnym: od egzegezy do aktualizacji, „Teologia i człowiek” 35(2016), z. 3, s. 11-12.

[3] Na temat znaczenia chrztu zob. L. Mateja, Chrzest jako misterium pieczęci w tradycji pierwszych trzech wieków, „Polonia Sacra” 23(2019), n. 4, s. 121-137.

[4] Zob. Justyn, Dialogus, 8,4.