III NIEDZIELA ADWENTU - ROK A

Tekst i komentarz z Komentarza Żydowskiego do Nowego Testamentu. David H. Stern. Oficyna Wydawnicza Vocatio. Warszawa 2004

II CZYTANIE

Bracia, bądźcie cierpliwi, aż Pan powróci. Patrzcie, jak rolnik czeka na drogocenny "owoc ziemi" - okazuje cierpliwość względem niego, aż otrzyma on opady jesienne i wiosenne. Wy także bądźcie cierpliwi, nie traćcie odwagi, bo powrót Pana jest bliski. Nie narzekajcie, bracia, jeden na drugiego, abyście nie podlegli potępieniu. Spójrzcie! Sędzia stoi u drzwi! Jako przykład wytrwałości w cierpieniu i cierpliwości weźcie sobie, bracia, proroków, którzy przemawiali w imieniu Adonai.

(Jk 5,7-10)

7-8 "Owoc ziemi". To cytat z b'rachy wypowiadanej przed spożywaniem jagód czy warzyw: "Błogosławiony jesteś, Adonai, Boże nasz, Królu wszechświata, stwórco owocu ziemi". Por. Mt 26,27-29zK.

Opady jesienne i wiosenne, zwane w Biblii hebrajskiej odpowiednio jore i malkosz. To nawiązanie do prawidłowości klimatycznych w Isra'elu, gdzie większość rocznych opadów przypada na okres od listopada do marca. Obfite deszcze w październiku (jore) i w kwietniu (malkosz) zdarzają się rzadko, ale mają bardzo korzystny wpływ na zbiory. Dan Levine, znajomy Żyd mesjaniczny, mawia: "Duchowy jore nastąpił w Szawu'ot [Dzieje 2zKK], a malkosz już się zbliża". Czy też - jak to ujął Ja'akow, jako uwieńczenie swych uwag o acharit-hajamim [czasy ostateczne] (w. 3zK) - powrót Pana jest bliski.

7. Wytłuszczono cytat z Pwt 11,14; Jr 5,24; Jl 2,23.

9. Powtórzenie przestrogi z 4,11-12.

10. Jako przykład wytrwałości w cierpieniu i cierpliwości weźcie sobie, bracia, proroków. Por. Mt 5,11-12; 23, 29-37; Żm 11,32-38.

EWANGELIA

Jochanan Znurzyciel, którego uwięziono, usłyszał, co czyni Mesjasz, wysłał więc do Niego swoich talmidim z wiadomością, pytając: "Czy Ty jesteś tym, który ma przyjść, czy też powinniśmy wyczekiwać kogoś innego?". Jeszua odrzekł: "Idźcie i powiedzcie Jochananowi, co słyszycie i widzicie: ślepi odzyskują wzrok, chromi chodzą, ludzie z cara'atem są oczyszczeni, głusi słyszą, a umarli są wskrzeszani, Dobra Nowina jest głoszona ubogim - a jakże błogosławiony jest ten, kto się mną nie zgorszy!". Kiedy odchodzili, Jeszua zaczął mówić tłumom o Jochananie: "Co wyszliście oglądać na pustyni? Trzciny kołyszące się na wietrze? Nie? Więc co wyszliście oglądać? Kogoś dobrze ubranego? Dobrze ubrani przebywają w królewskich pałacach. Nu, dlaczego wyszliście? Aby ujrzeć proroka! Otóż to! I mówię wam, jest on kimś więcej niż prorokiem. To ten, o którym Tanach mówi: »Oto posyłam przed Tobą mojego posłańca, on przygotuje Ci drogę«. Zaiste! I mówię wam, że wśród tych, którzy narodzili się z kobiet, nie powstał nikt większy niż Jochanan Zanurzyciel! A przecież nawet najmniejszy w Królestwie Niebieskim jest większy niż on".

(Mt 11,2-11)

1-30. Pouczywszy Dwunastu i rozesławszy ich, Jeszua kontynuuje wędrowną posługę uzdrawiania i głoszenia Dobrej Nowiny - narracja stanowi kontynuację 9,36. Uczniowie Jochanana Zanurzyciela przychodzą do Jeszui z zakodowaną wiadomością, na którą On również odpowiada kodem (w. 2-6). Ta wymiana zdań budzi ciekawość tłumu, z czego Jeszua korzysta, podważając ich zdanie o roli Jochanana i zwracając im uwagę na naczelny temat jego orędzia - Królestwo Niebios (w. 7-14; zob. 3,2zK). Dostrzegając w swych słuchaczach duchową apatię, najpierw prowokuje ich uszczypliwym komentarzem na temat ich niezdolności przeniknięcia poza pozory rzeczy (w. 15-19), a potem bezpośrednim wyrzutem, że nie odwracają się od swoich grzechów nawet wówczas, gdy stają wobec oczywistej obecności Boga, objawiającej się w sposób nowy i pełen mocy (w. 20-24). W końcu Jeszua stwierdza wprost, że On sam ma moc i władzę bezpośrednio od Boga Ojca (w. 25-27), zamykając przemowę nieoczekiwanie łagodnym wezwaniem, aby zaufali Mu jako Temu, który może zaspokoić ich potrzeby (w. 28-30).

2-6. Jochanan Zanurzyciel, zapewne przeżywając załamanie wskutek uwięzienia juz po ogłoszeniu Jeszui Mesjaszem (3,11.17; J 1,27.29), pyta: "Czy Ty jesteś tym, który ma przyjść [...]?", tym, który położy kres uciskowi politycznemu i wydostanie mnie z więzienia? Pytanie jest zakodowane, bo określenie "ten, który ma przyjść", może być jasne tylko dla ludzi zaznajomionych z nauką Jochanana. Gdyby uczniowie Jochanana zapytali wprost: "Czy to Ty jesteś Mesjaszem?", Jeszui byłoby trudniej przekazać odpowiedź Jochananowi, a zarazem zataić swą tożsamość, której na razie nie chciał wyjawiać (zob. 8,4zK; 9,30). Odpowiedź Jeszui jest również zakodowana. Odnosi się On do proroctw z Księgi Izajasza o sześciu znakach, jakie po swoim przyjściu da Mesjasz: sprawi że ślepi przejrzą (Izajasz 29,18; 35,5), a chromi będą chodzić (Izajasz 35,6; 61,1), oczyści trędowatych (Izajasz 61,1), przywróci głuchym słuch (Izajasz 29,18; 35,5), wskrzesi zmarłych (wynika to z Izajasza 11,1-2, choć nie wprost), będzie ewangelizował ubogich (Izajasz 61,1-2 w świetle Mt 4,23K). Ponieważ Jeszua czyni to wszystko (rozdz. 8-9), odpowiedź powinna być jasna: Jeszua jest tym kimś; Jochanan nie musi wyczekiwać nikogo innego. Zob. 8,1-4K. Jednak w swojej odpowiedzi Jeszua nie wspomina o innym znaku mesjańskim - o ogłaszaniu wyzwolenia jeńcom (Izajasz 61,1). Dodając do tego słowa "błogosławiony jest ten, kto się mną nie zgorszy", Jeszua wydaje się sugerować, że mimo iż jest Mesjaszem, Jochanan nie zostanie uwolniony z więzienia - i tak rzeczywiście się stało (zob. 14,1-12). Możliwa jest inna interpretacja tego fragmentu. Jochanan prorokował, że Ten, który ma przyjść, będzie narzędziem zarówno sądu, jak i miłosierdzia. Ale w więzieniu nie dotarły do niego żadne wieści o sądzie, a tylko o cudach wyrażających miłosierdzie. Jego pytanie wynika zatem z braku zrozumienia tego, że Pierwsze Przyjście Mesjasza miało się przejawiać miłosierdziem, a dopiero Drugie - sądem.

(Mt 8,4 Bacz, żebyś nikomu nie powiedział. W początkowej fazie swojej działalności Jeszua nie rozgłaszał faktu, że jest Mesjaszem, ponieważ lud spodziewał się Mesjasza, który wyzwoli Isra'el spod władzy Rzymu i będzie panował w chwale, a nie takiego, który poniesie śmierć jak zbrodniarz. Gdyby został publicznie ogłoszony Mesjaszem, lud chciałby niezwłocznie obwołać Go królem, co zresztą usiłowano zrobić już wkrótce (J 6,15). Gdyby ta próba się powiodła i Jeszua miałby panować w chwale, nie wypełniłby proroctwa z 53 rozdz. Izajasza - o Mesjaszu, który cierpi i umiera. Dopiero podczas Drugiego Przyjścia Jeszua wypełni proroctwa o mesjańskiej erze pokoju na świecie. Mt 1-4 W I wieku w judaizmie istniała już cała lista najważniejszych znaków, jakie powinien okazać prawdziwy Mesjasz, aby udowodnić swą tożsamość (zob. 16,1-4). Uzdrowienie trędowatego było jednym z nich. Innym było wyrzucenie demona powodującego głuchotę, niemotę i ślepotę (12,22-23zK). Inne znaki i odniesienia mesjańskie - zob. 11,2-6 oraz J 6,25-33; 9,1-41; 11,1-52.)

9. Nu. Słowo w języku Jidysz o szerokim znaczeniu: "A zatem?", "Cóż więc?", "No właśnie!", "Posłuchajcie no" czy też - jak w tym wypadku - "Jeśli nie, to w takim razie co?", zdolne wyrazić wiele znaczeń i emocji. Oddaje ono podobnie elastyczną grecką partykułę alla (zob. paragraf 3 w haśle alla w grecko-angielskim leksykonie Arndta i Gingricha, A Greek-English Lexicon of the New Testment) i pozwala za pomocą jednego krótkiego słowa oddać dynamiczną atmosferę wymiany zdań pomiędzy Jeszuą a tłumem. Zob. też Łk 12,42K.

10. Cytowany tutaj fragment Malachiasza 3,1 jest początkiem ustępu, który jasno zapowiada, że prorok Elijahu (Eliasz) poprzedzi nadejście Dnia Pańskiego, czyli Dnia Sądu (Malachiasz 3,23 [4,5]). Judaizm oczekuje Eliasza - który przecież nie umarł, ale został przez wicher zabrany do nieba w ognistym rydwanie (2 Królewska 2,11) - mającego nadejść przed Mesjaszem. Zob. 17,10K.

------------------------------------

cara'at - poważna choroba skóry
Jochanan Zanurzyciel- Jan Chrzciciel
talmidim - uczniowie
Tanach - Biblia hebrajska, Stary Testament