VIII NIEDZIELA ZWYKŁA - ROK C

Dzięki uprzejmości Oficyny Wydawniczej „Vocatio” i Księgarni św. Wojciecha (www.mojeksiazki.pl), które wyraziły zgodę na publikację fragmentów wydawanych przez nie pozycji, przedstawiamy czytelnikom cykl: „Zrozumieć Słowo”. Będziemy starali się ukazywać w nim fragmenty Pisma Świętego przewidziane w Liturgii w kontekście historycznym, kulturowym i teologicznym.
Mamy nadzieję, że pomoże to czytelnikom w pełniejszym przeżywaniu spotkania z Chrystusem podczas Eucharystii oraz w coraz lepszym odczytywaniu skierowanego do nas Słowa Bożego i wprowadzaniu go w życie. Zapraszamy do lektury i refleksji.

VIII NIEDZIELA ZWYKŁA - ROK C

Czytania mszalne

 PIERWSZE CZYTANIE
Wypowiedzi człowieka ujawniają jego wartość

Czytanie z Księgi Syracydesa

Gdy sitem się przesiewa, zostają odpadki, podobnie okazują się błędy człowieka w jego rozumowaniu.
Piec wystawia na próbę naczynia garncarza, a sprawdzianem człowieka jest jego wypowiedź.
Hodowlę drzewa poznaje się po jego owocach, podobnie serce człowieka po rozumnym słowie.
Nie chwal człowieka, zanim poznasz, jak przemawia, to bowiem jest próbą dla ludzi.

Syr 27,4-7

Niebezpieczeństwa zagrażające trwałości przyjaźni (26,28-27,21)

27,4-7 Mowa jest podstawowym kryterium oceny człowieka.

Katolicki Komentarz Biblijny,
prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :.

 PSALM RESPONSORYJNY

Refren: Dobrze jest śpiewać Tobie, Panie Boże.

Dobrze jest dziękować Panu,
śpiewać Twemu imieniu, Najwyższy:
z rana głosić Twoją łaskawość,
a wierność Twoją nocami.
Refren.
Sprawiedliwy zakwitnie jak palma,
rozrośnie się jak cedr na Libanie.
Zasadzeni w domu Pańskim,
rozkwitną na dziedzińcach naszego Boga.
Refren.
Nawet i w starości wydadzą owoc,
zawsze pełni życiodajnych soków.
aby świadczyć, że Pan jest sprawiedliwy,
On Opoką moją i nie ma w Nim nieprawości.
Refren.

Ps 92,2-3.13-14.15-16

 DRUGIE CZYTANIE
Przez Chrystusa zwyciężamy śmierć

Czytanie z Pierwszego Listu świętego Pawła Apostoła do Koryntian

Bracia:
Kiedy już to, co śmiertelne, przyodzieje się w nieśmiertelność, wtedy sprawdzą się słowa, które zostały napisane: „Zwycięstwo pochłonęło śmierć. Gdzież jest, o śmierci, twoje zwycięstwo? Gdzież jest, o śmierci, twój oścień?” Ościeniem zaś śmierci jest grzech, a siłą grzechu Prawo. Bogu niech będą dzięki za to, że dał nam zwycięstwo przez Pana naszego Jezusa Chrystusa.

Przeto, bracia moi najmilsi, bądźcie wytrwali i niezachwiani, zajęci zawsze ofiarnie dziełem Pańskim, pamiętając, że trud wasz nie pozostaje daremny w Panu.

1 Kor 15,54b-58

Potrzeba przemiany (15,50-58)

54b. W kulminacyjnym punkcie argumentacji Paweł łączy teksty ze ST. Jedynie teodocjańska wersja Iz 25,8 przypomina tekst cytowany przez Pawła (zob. A. Rahlfs, ZNW 20 [1921] 182-199), przypuszczalnie skłoniło to apostoła do dodania słowa "zwycięstwo" do Oz 13,14.

56. Pojęcie grzechu, śmierci i Prawa do tej chwili nie odgrywały większej roli w Pawłowej teologii, są jednak głównymi punktami w Rz (→ Teologia św. Pawła 88,82-100). Werset ten może być późniejszą uwagą dodaną na marginesie.

57. W typowy dla siebie sposób Paweł podkreśla, że zwycięstwo nad śmiercią zawdzięczamy Jezusowi Chrystusowi.

58. Bądźcie wytrwali i niezachwiani: Wezwanie Pawłowe nawiązuje do słów "jeżeli ją zachowacie" (w. 2) i tworzy w ten sposób inkluzję.

Katolicki Komentarz Biblijny,
rac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :.

53-54. Paweł cytuje tutaj Iz 25,8, który odnosi się do Bożego zwycięstwa nad śmiercią w czasach eschatologicznych, w okresie ostatecznego odnowienia Izraela.

55. Żydowscy interpretatorzy często łączyli różne fragmenty posiadające wspólne kluczowe słowo. „Śmierć” i „zwycięstwo” pojawiają się w Iz 25,8 a także w Oz 13,14, które Paweł może więc odnieść także do *zmartwychwstania. Chociaż kontekstem ostatniego z wymienionych tekstów jest sąd, wydaje się zawierać te samą treść, co fragment Iz 25,8 (chyba że odczyta się go jako pytanie).

56. Nauczyciele żydowscy wyjaśniali zwykle fragment tekstu, który właśnie przytoczyli. Paweł interpretuje tutaj znaczenie „ościenia” i „zwycięstwa” w Oz 13,14 (por. komentarz do 1 Kor 15,55).

57-58. Podobnie jak w 1 Kor 14,39-40, Paweł kończy swe wywody swoistym podsumowaniem - tym razem jest to końcowe wezwanie. Podobnie jak judaizm, który kojarzył brak wiary w przyszły świat z niemoralnym postępowaniem, Paweł zachęca wierzących, by zachowali wiarę w zmartwychwstanie, a więc i właściwie postępowali.

Historyczno Kulturowy Komentarz do Nowego Testamentu,
Craig S. Keener, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2000 :.

ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ

Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.

Ja jestem światłością świata,
kto idzie za Mną, będzie miał światło życia.

Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
J 8,12b

 EWANGELIA
Z obfitości serca mówią usta

Słowa Ewangelii według świętego Łukasza

Jezus opowiedział uczniom przypowieść: „Czy może niewidomy prowadzić niewidomego? Czy nie wpadną w dół obydwaj? Czemu to widzisz drzazgę w oku swego brata, a belki we własnym oku nie dostrzegasz? Jak możesz mówić swemu bratu: «Bracie, pozwól, że usunę drzazgę, która jest w twoim oku», gdy sam belki w swoim oku nie widzisz? Obłudniku, wyrzuć najpierw belkę ze swego oka, a wtedy przejrzysz, ażeby usunąć drzazgę z oka swego brata.

Nie jest dobrym drzewem to, które wydaje zły owoc, ani złym drzewem to, które wydaje dobry owoc. Po owocu bowiem poznaje się każde drzewo: nie zrywa się fig z ciernia ani z krzaka jeżyny nie zbiera się winogron. Dobry człowiek z dobrego skarbca swego serca wydobywa dobro, a zły człowiek ze złego skarbca wydobywa zło. Bo z obfitości serca mówią jego usta”.

Łk 6,39-45

39-49. Fragment zawiera przypowieść uwypuklającą sens przesłania ww. 20-38. Przypowieści pojawiające się w 6,39-40.41-42.43-45.46-49 nie powinny być uważane za ogólne przesłanie skierowane do uczniów. Łukasz nadał konkretne znaczenie tym, raczej tradycyjnym przypowieściom, odnosząc je do wezwania obecnych i przyszłych uczniów do dzielenia się majętnościami nawet z wrogami, przez co będą przyłączeni do „ubogich Bożych”.

39-40. niewidomy: Wersety te nie są skierowane do fałszywych nauczycieli, którzy pojawili się we wspólnocie Łukaszowej. Zob. Marshall, Gospel 267-68. Uczniowie byli ślepi, dopóki nauczanie Jezusa (6,20-38) nie otworzyło im oczu. Kiedy zostaną pouczeni, co Jezus rozumiał przez dzielenie się majętnościami (zob. 5,11; 18,28; Dz 2,41-47; 4,31-34), będą mogli nauczać innych. Zob. A.J. Mattill (NovT 17 [1975] 15-46), który argumentuje, że 6,40 odnosi się do uczniów, którzy zrozumieli znaczenie cierpienia i znoszenia prześladowań dla Pana Jezusa.

41-42. drzazgę w oku swego brata: Napomnienie tych, którzy traktowali swoje uchybienia w dzieleniu się majętnościami z potrzebującymi jako nieznaczące w porównaniu z poważnymi przewinieniami innych.

43-45. dobrym drzewem: Skuteczne podporządkowanie się nauce zawartej w 6,20-38 może płynąć tylko z serca, które nawróciło się do łaskawego Boga, o którym nauczał ,Jezus, zwiastując królestwo. Nawróćcie się!

Katolicki Komentarz Biblijny,
prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :.

6,39-45. Prawdziwi i fałszywi nauczyciele

39. Również inni nauczyciele używali tej przysłowiowej przypowieści o niewidomych. Człowiek musi się nauczyć słusznej drogi (Łk 6,40) i przyjąć upomnienie zanim będzie mógł prowadzić innych (Łk 6,41).

40. W starożytności celem szkolenia *uczniów było uczynienie ich kompetentnymi i samodzielnymi nauczycielami (lub *rabinami). Z definicji uczeń nie znał Prawa lepiej od swojego nauczyciela.

41-42. Jezus posłużył się tutaj *hiperbolą, której przesada z pewnością wywołała śmiech – a więc i uwagę - słuchaczy.

43-45. Zob. komentarz do Łk 3,9. Figi i winogrona były zwykle uprawiane razem — oba były najbardziej rozpowszechnionymi produktami rolniczymi Palestyny, często łączonymi ze sobą w tekstach Starego Testamentu. Ciernie i chwasty sprawiały kłopoty rolnikom (por. np. Rdz 3,18; zob. też Iz 5,2.4 *LXX).

Historyczno Kulturowy Komentarz do Nowego Testamentu,
Craig S. Keener, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2000 :.