Nowy Testament bez problemów

Obietnica prymatu władzy Piotra
(Mt 16,18 par.)

Wszyscy trzej synoptycy relacjonują spotkanie Jezusa z apostołami w okolicach Cezarei Filipowej. Według wszystkich trzech spotkanie miało na celu uzyskanie od uczniów podwójnej odpowiedzi za kogo zwykli ludzie, spoza grona Dwunastu, uważali Syna Człowieczego i kim był On dla samych apostołów ? Wszyscy trzej synoptycy notuj ą dwie odpowiedzi na te pytania w sposób zasadniczo podobny: spoza grona kolegium Dwunastu uważają Jezusa bądź za Jana Chrzciciela, bądź za Jere-miasza, albo za jednego z proroków; według uczniów zaś, w których imieniu przemówił Piotr, Jezus jest Mesjaszem, synem Boga żywego. U Marka i Łukasza na tym kończy się relacja o spotkaniu Jezusa z uczniami pod Cezareą Filipową.

Tylko Mateusz zawiera tzw. obietnice prymatu, czyli słowa wypowiedziane przez Jezusa a skierowane tylko do Piotra: „Błogosławiony jesteś Szymonie, synu Jony. Albowiem ciało i krew nie objawiły ci tego, lecz Ojciec mój, który jest w niebie. Otóż i Ja tobie powiadam: Ty jesteś Piotr (czyli skała) i na tej Skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze Królestwa Niebieskiego: cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” (Mt 16,17-19).

Zgłasza się - zwłaszcza w środowiskach niekatolickich - przynajmniej dwa problemy w związku z tym tekstem: pierwszy - to sprawa jego autentyczności,. a drugi - to zagadnienie treści prawno-teologicznych zawartych w tym tekście.

Autentyczność tekstu obietnicy prymatu podaje się w wątpliwość dlatego, że występuje on tylko w jednej Ewangelii; znamienne jest zwłaszcza to, że brak tego tekstu w Ewangelii Marka, uchodzącej powszechnie za najstarszą. Nie jest to jednak trudność aż tak wielka, by trzeba było odrzucać cały tekst obietnicy prymatu władzy. Milczenie Marka tłumaczy się na ogół w ten sposób: wiadomo, że Marek był uczniem Piotra. Spisując Dobrą Nowinę był Marek zależny od Piotra i chyba pozostawał pod jego swoistą kontrolą. Otóż Piotr, świadom swego zaparcia się Jezusa, czuwał nad tym, by osoba jego, bądź co bądź publicznego apostaty, nie była przedstawiana w świetle zbyt pozytywnym. Sam, jak się zdaje, dopilnował, aby wszystkie takie chwalebnie ukazujące go wydarzenia były opuszczone przynajmniej w tej Ewangelii, nad której redakcją on sam czuwał. Tak oto za pomocą hipotezy pokory Piotra tłumaczy się brak w Ewangelii Marka tekstu obietnicy prymatu władzy Piotra. Nie dziwi wcale i nie stanowi problemu brak tego tekstu także w relacji Łukasza. Wiadomo bowiem, że Łukasz zależy od Marka jako swego źródła. Lecz Łukasz również zdaje się czynić aluzję do wydarzenia pod Cezareją Filipową. Oto jego znamienna wypowiedź: „Szymonie, Szymonie, oto szatan domagał się, żeby was przesiać jak pszenicę, ale Ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty ze swej strony utwierdzaj twoich braci” (Łk 22,31n). Jan zaś nie tylko w tym przypadku odchodzi od synoptyków, choć jest pewien tekst w czwartej Ewangelii wskazujący na to, że Janowi chyba również była znana tradycja mówiąca o obietnicy danej przez Jezusa Piotrowi lub przynajmniej o wyznaniu wiary Piotra. Oto jakim dialogiem kończy się mowa eucharystyczna Jezusa zapisana tylko przez Jana: „Rzekł więc Jezus do Dwunastu: Czyż i wy chcecie odejść ? Odpowiedział Mu Szymon Piotr: Panie, do kogóż pójdziemy? Ty masz słowa życia wiecznego. A myśmy uwierzyli i poznali, że Ty jesteś świętym Boga”.

Mateuszowa - zresztą jedyna, jak już wiadomo - relacja obietnicy prymatu posiada wiele cech tekstu bardzo wczesnego. Świadczą o tym semityzmy: Szymon syn Jony, ciało i krew oraz budowa paralelno-rytmiczna: Ty jesteś Piotr - Ty jesteś Mesjasz; wiązać - rozwiązywać; niebo - ziemia. Gdy chodzi o samo znaczenie i konsekwencje prawne obietnicy danej przez Jezusa Piotrowi, to na wstępie warto może zauważyć, że prawie nikt już dziś nie podtrzymuje opinii, według której termin „skała” - w innych przekładach: „opoka” - odnosi się nie do Piotra, lecz oznacza dosłownie „grunt kamienisty", na którym miałby Chrystus wznieść czysto materialną budowlę.

 

Spis treści :.