Upadek Świątyni Jerozolimskiej

Przypisy:

[1] Józef Flawiusz, Wojna żydowska, przełożył J. Radożycki, Poznań 1980, s. 380n.

[2] Omer oznacza snop. Snop nowego jęczmienia składano w dniu rozpoczęcia liczenia. Stąd nazwa tego dnia - dzień świętego snopa. O zachodzie słońca przynoszono snop do świątyni, a kapłan wykonywał nim gest kołysania w czterech kierunkach i gest podnoszenia. Była to ofiara dziękczynna za żyzność ziemi i obfitość plonów, a także za mannę, której omer - snop zbierali Izraelici na pustyni. Cały czas od Paschy do Szawuot nazywa się także omerem... Śledzenie żydowskich tradycji, związanych ze świętami, ma ważny walor poznawczy, jest również bardzo pożyteczne dla lepszego rozumienia przekazu biblijnego. W naszym przypadku powiązanie Paschy i Pięćdziesiątnicy oraz wyróżnienie dwu dni: pierwszego dnia liczenia omeru i dnia święta Szawuot pozwalają zobaczyć ścisły związek pomiędzy Janowym i Łukaszowym opisem zesłania Ducha Świętego. Św. Jan w swojej chronologii męki i zmartwychwstania przyjmuje oficjalny kalendarz sfer związanych z kręgami kapłańskimi i świątynią. Dlatego pierwszy dzień omeru identyfikuje się u niego z dniem Chrystusowego zmartwychwstania. Wieczorem tego dnia - następnego po szabacie (Kpł 23, 11), a więc w czasie, w którym w świątyni składano pierwsze kłosy jęczmienne, Zmartwychwstały Chrystus ukazuje się uczniom zebranym w Wieczerniku. W tym kontekście trzeba także ujmować określenie Pierwszego Listu do Koryntian (15, 20), który nazywa Chrystusa Pierwocinami (!aparchv). Zgodnie z prawem ciągłości (kontynuacji) zmartwychwstanie nawiązuje do starotestamentalnego święta pierwocin, a zgodnie z prawem transpozycji Chrystus jest pierwszym snopem (pierwocinami) zmartwychwstania, powstaje pierwszy spośród umarłych....Prawo pierwocin odnajdujemy w Chrystusowym zmartwychwstaniu. Odnosi się ono również do Ducha Świętego. O pierwocinach (!aparchv) Ducha czytamy w Rz 8, 23. Według Ewangelii św. Jana Zmartwychwstały Chrystus, gdy ukazał się uczniom, tchnął na nich Ducha Świętego. Janowa wersja zesłania Ducha Świętego odnosi się zatem do czasu składania pierwocin ze żniw jęczmiennych, podczas gdy wersja Łukaszowa z Dziejów Apostolskich umieszcza zesłanie Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy, który także jest dniem dziękczynienia za plony. Można więc powiedzieć, że obie wersje w pewien sposób podkreślają ten sam czas, który jest czasem składania pierwocin Bogu. Ścisły związek obu dni sprawia, że oba opisy wykazują zadziwiającą jedność. To, co rozpoczyna się w Wieczerniku w dniu Zmartwychwstania (św. Jan) dopełnia się także w Wieczerniku w dniu Pięćdziesiątnicy (św. Łukasz). T. Jelonek, Żydowskie tradycje święta Szawuot, w: Duch i Oblubienica mówią Przyjdź, praca zbiorowa, Warszawa 2001, s. 150-162.