Okres zwykły

Wbrew oczekiwaniom
 

Jezus mówił:

„Syn Człowieczy musi wiele wycierpieć: będzie odrzucony przez starszyznę, arcykapłanów i uczonych w Piśmie; będzie zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstanie.” (Łk 9, 22)

Niektórzy krytycy twierdzą, że Ewangelie, a zwłaszcza fragmenty dotyczące Męki i Śmierci Jezusa zostały napisane na podstawie proroctw w Starym Testamencie. Autorzy poskładali owe starożytne przepowiednie i dopasowali kawałek po kawałku. Nie było to zbyt trudne, ponieważ w samym tylko Starym Testamencie, nie licząc pozostałej literatury żydowskiej, znajduje się ponad trzysta fragmentów mówiących o mającej nadejść tajemniczej osobie, opisujących jej cechy oraz szczegóły z jej życia.
Głównymi i podstawowymi fragmentami Starego Testamentu, które wskazuje się jako inspirację opisu Męki i Śmierci Jezusa są cztery pieśni Izajasza o cierpiącym Słudze Jahwe. Rzeczywiście znaleźć tam można wiele podobieństw do tego, czego doświadczył Chrystus. Jednakże nigdy Żydzi ani przed ani w czasach Jezusa nie uważał tych pieśni za zapowiedzi mesjańskie. Dopiero św. Paweł, a za nim również pierwsi chrześcijanie w taki sposób je interpretują. Wcześniej ów Sługa Jahwe postrzegany był jako istota zbiorowa – cały naród Izraela, który cierpi na skutek wygnania.

Nawet Apostołowie z Piotrem na czele, zakorzenieni przecież w starotestamentalnej tradycji, nie rozumieli Jezusa:

„I zaczął ich pouczać, że Syn Człowieczy musi wiele cierpieć, że będzie odrzucony przez starszych, arcykapłanów i uczonych w Piśmie; że będzie zabity, ale po trzech dniach zmartwychwstanie. A mówił zupełnie otwarcie te słowa. Wtedy Piotr wziął Go na bok i zaczął Go upominać. Lecz On obrócił się i patrząc na swych uczniów, zgromił Piotra słowami: Zejdź Mi z oczu, szatanie, bo nie myślisz o tym, co Boże, ale o tym, co ludzkie.” (Mk 8, 31-33)

Dlatego tłumaczył im po swoim Zmartwychwstaniu:

„Potem rzekł do nich: To właśnie znaczyły słowa, które mówiłem do was, gdy byłem jeszcze z wami: Musi się wypełnić wszystko, co napisane jest o Mnie w Prawie Mojżesza, u Proroków i w Psalmach. Wtedy oświecił ich umysły, aby rozumieli Pisma, i rzekł do nich: Tak jest napisane: Mesjasz będzie cierpiał i trzeciego dnia zmartwychwstanie (Łk 24, 44-46)

Tutaj jednak rodzi się pytanie: Czy jednak rzeczywiście znajduje się tam taki zapis? Przeglądając Stary Testament nigdzie nie znajdujemy takiej zapowiedzi dotyczącej Mesjasza. Wszystkie proroctwa można różnie interpretować i dopiero wypowiedź Jezusa dostarcza informacji, która interpretacja jest właściwa. Bez niej Mesjasz pojmowany był jako wyzwoliciel, rewolucjonista, król, którego udziałem będzie chwała i panowanie. Dlatego właśnie tak rozczarowani i zawiedzeni byli uczniowie zdążający do Emaus. Dopiero Jezus musiał im wyjaśnić, co tak naprawdę oznaczały proroctwa mesjańskie:

„Na to On rzekł do nich: O nierozumni, jak nieskore są wasze serca do wierzenia we wszystko, co powiedzieli prorocy! Czyż Mesjasz nie miał tego cierpieć, aby wejść do swej chwały? I zaczynając od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał im, co we wszystkich Pismach odnosiło się do Niego.” (Łk 24, 25-27)

Ewangelie nie są więc powieleniem zapowiedzi mesjańskich – przynajmniej nie tych, które ówcześnie za takie były uznawane. Wskazują natomiast – na podstawie wydarzeń, które się dokonały – te zapowiedzi Chrystusa w Starym Testamencie, o których nikt nie myślał, że są proroctwami.
Mesjasz przedstawiony przez Ewangelistów: uwięziony, opuszczony przez swoich uczniów, bezsilny, stracony w haniebny sposób przez ukrzyżowanie – nie tylko nie był zgodny z tradycją żydowską, lecz wręcz nie do przyjęcia i pogodzenia z ówczesnymi wyobrażeniami oraz oczekiwaniami.
Dostrzegali to nawet przeciwnicy chrześcijaństwa. Około roku 270 Porfiriusz w swoich księgach „Przeciw chrześcijanom” oskarża ich o to, że zdradzili judaizm gdyż nie ma w nim mowy o tym, że Mesjasz miał być ukrzyżowany.

Tak więc okazuje się, że jest dokładnie odwrotnie niż w stawianym zarzucie: to nie proroctwa były źródłem i „materiałem wyjściowym” dla Ewangelistów, ale niejako pewnym „usprawiedliwieniem” i wytłumaczeniem wydarzeń, które były zupełnie odmienne od tych przewidywanych i oczekiwanych. To co spotkało Mesjasza jest tak bulwersujące, gorszące nawet, że szuka się uzasadnienia tego wszystkiego w starożytnych przepowiedniach.

Pozostaje zatem po raz kolejny stwierdzić, że jedynym logicznym wyjaśnieniem takiego przedstawienia Mesjasza przez autorów natchnionych były rzeczywiste wydarzenia historyczne, które byli zobowiązani, wbrew wszystkiemu, głosić całemu światu.

CAŁOŚĆ
ADWENT
OKRES BOŻEGO NARODZENIA
OKRES ZWYKŁY
WIELKI POST
OKRES WIELKANOCNY