Starodruki

W 1475 roku w drukarni Kaspera Elyana z Głogowa wydana została „Statua synodalia episcoporum Vratislaviensium” – łacińskie dzieło, w którym zamieszczono pierwszy znany drukowany w języku polskim tekst Ojcze nasz, Zdrowaś Maria i Wierzę w Boga, a w roku 1506 wydano tzw. Statut Łaskiego, w którym umieszczono tekst Bogurodzicy. Był to pierwszy, w całości polski druk na ziemiach Rzeczypospolitej. Natomiast pierwszą drukowaną książką w języku polskim był modlitewnik „Raj duszny” Biernata z Lublina, wydany w Krakowie przez Floriana Unglera w 1513 roku.

Wśród zachowanych starodruków na szczególna uwagę zasługują:

Mszał krakowski, wydany u Jana Hallera w 1515 r. (znajduje się w Ossolineum we Wrocławiu)

Żywot Wszechmocnego Syna Bożego Pana Jezu Krysta - wydana w 1522 r w oficynie Hieronima Wietora - polskie tłumaczenie dzieła przypisywanego św. Bonawenturze, uzupełnione przekładami wielu modlitw i pieśni.

Tzw. Biblia Seklucjana, czyli Królewiecka – wydana w roku 1551 w Królewcu, przez księgarza Seklucjana. Są to cztery Ewangelie w przekładzie Murzynowskiego.

Kancjonał zamojski – wydany przez Stanisława Szarfenbergera około 1570 roku jako zbiór osobno drukowanych pieśni i psalmów wraz z zapisem nutowym.(Znajduje się w Bibliotece Czartoryskich w Krakowie)

Żywoty świętych P. Skargi – wydane w. 1579r. Dzieło hagiograficzne. Każdy z opisywanych żywotów zawiera wątek biograficzny i dowody świętości: cnoty i cuda.(Znajduje się w Bibliotece Uniwersytetu Zielonogórskiego)

Modlitwy nabożne wszem białogłowom należące - modlitewnik z 1587 r wydany w Krakowie przez Mikołaja Szarffenbergera. (znajduje się w Ossolineum we Wrocławiu)

Psalmy Dawidowe z Ewangelią Pana Chrystusową zgodne,do których są przyłączone pieśni pobożne (Psałterz Braci Polskich) – wydany w 1620 r. Wydawcą był prawdopodobnie Walenty Szmal

Psałterz Dawidów w przekł. J. Kochanowskiego wydany w 1641 r. w drukarni Łazarzowej w Krakowie. Religijność tłumacza, widoczna w Psałterzu ma charakter ponadwyznaniowy, dlatego chętnie był przyjmowany również przez protestantów. Psałterz" składa się z pięciu części, zawiera 150 pieśni - ody, elegie, hymny, psalmy pokutne, błagalne, dziękczynne, pochwalne („Kto się w opiekę poda Panu swemu…”). (Znajduje się w Bibliotece Uniwersytetu Zielonogórskiego)

Gdański Kancjonał to jest Księgi Psalmów y pieśni Duchownych Na Chwałe Boga w Troycy S. Jedynego... wydany w 1706 r.( znajduje się w Ossolineum we Wrocławiu)



Najważniejszymi starodrukami są polskie przekłady całego Pisma Świętego:

1. Biblia Leopolity - 1561, w Krakowie :.

2. Biblia Brzeska - 1563, w Brześciu Litewskim :.

3. Biblia Nieświeska - 1574, w Nieświeżu i Uzdzie :.

4. Biblia Wujka - 1599, w Krakowie :.

5. Biblia Gdańska - 1632, w Gdańsku :.


___________________________________________

Źródła:

www.bu.uz.zgora.pl :.

www.zrodlo.krakow.pl :.

www.oss.wroc.pl :.

biblijna.strona.pl :.

wirydarz.fr.pl :.

www.bn.org.pl :.