Odkrywając tajemnicę Kościoła w Starym Testamencie

Podczas ostatniego wykładu dowiedzieliśmy się, że powszechne zgromadzenie Izraela na pustyni stanowi starotestamentową figurę Kościoła. Już wtedy zwróciliśmy uwagę, że Izraelici tworzyli zgromadzenie o charakterze liturgicznym, które uczestniczyło w ceremonii wprowadzania w urząd kapłański Aarona oraz jego synów, stojąc u wejścia do Namiotu Spotkania. Czy zatem Stary Testament pomaga nam również lepiej zrozumieć rzeczywistość liturgii, która ma przecież fundamentalne znaczenie w życiu Kościoła?

Bez wątpienia można powiedzieć, że podstawowe pojęcia liturgii Nowego Testamentu swymi korzeniami sięgają starotestamentowych tradycji. Jedną z takich biblijnych instytucji Starego Testamentu jest Namiot Spotkania, którego wypełnienie stanowi tabernakulum (łac. tabernâculum – „namiot”), będące miejscem przechowywania Najświętszego Sakramentu. Zwrot „Namiot Spotkania” jest charakterystyczny dla tekstów tworzących perykopę synajską (Wj 25,1–Lb 10,10). Ten obszerny materiał opowiada o Izraelu, który w swojej wędrówce do ziemi obiecanej zatrzymał się pod Synajem, a więc w najważniejszym miejscu w całym okresie swojego pobytu na pustyni, gdzie Bóg obrał sobie mieszkanie, by być z wybranym narodem: „Zamieszkam pośród Izraelitów i będę ich Bogiem. Będą wiedzieli, że to Ja jestem PAN, ich Bóg, który wyprowadził ich z ziemi egipskiej, aby zamieszkać pośród nich. Ja jestem PAN, ich Bóg” (Wj 29,46). Namiot Spotkania był jedynym legalnym miejscem sprawowania kultu Boga Izraela podczas wędrówki narodu wybranego do ziemi obiecanej aż do czasu zbudowania świątyni w Jerozolimie. Namiot Spotkania jest miejscem wybranym przez Boga Izraela na spotkanie ze wspólnotą (hebr. ʽēdā(h)) ludu Bożego. Dzięki sprawowanym na dziedzińcu Namiotu Spotkania rytualnym czynnościom możliwym stawał się kontakt pomiędzy świętym Bogiem a grzeszną społecznością Izraela. Bóg bowiem sam zatroszczył się, by stworzyć wspólnotę z ludźmi, urzeczywistniającą się w pełni w Jego Kościele. Namiot Spotkania będący znakiem Bożej obecności pośród narodu wybranego to miejsce, z którego Bóg nauczał Izraelitów na pustyni, formując z nich poprzez wypowiadane słowo wspólnotę ludzi wierzących.