Modlitwa: Proroctwo wbrew sobie

Balaam syn Beora pochodził z obszaru górnej Mezopotamii, z okolic Karkemisz i był znany jako prawdziwy prorok nie tylko w swoim kraju. Kiedy Izraelici po wyjściu z Egiptu dotarli do Moabu, wówczas jego król Balak, syn Sippora, zwrócił się do Balaama, prosząc, aby ten przeklął jego wrogów. Postawa Balaama jest zadziwiająca, jak na pogańskiego proroka i wieszczka. Najpierw stwierdza: dam wam odpowiedź według tego, co mi Pan powie, (Lb 22,8) a później, stosując się do zakazu Boga, mówi: Choćby mi Balak dawał tyle srebra i złota, ile pałac jego pomieści, to przecież nie mogę przekroczyć rozkazu Pana, Boga , zarówno w małych rzeczach, jak i wielkich. (Lb 22,18)

Mimo to wyrusza jednak w drogę z wysłannikami Balaka. Wtedy właśnie ma miejsce znany epizod z oślicą Balaama, która okazała się być mądrzejsza od swego pana. Widząc Anioła Pańskiego stojącego na jej drodze zaparła się i mimo bicia, nie zrobiła ani kroku dalej. Dzięki temu ocaliła Balaamowi życie, jak się później okazało ze słów Anioła: Oślica ujrzała mnie i trzy razy usunęła się z drogi. Gdyby się nie usunęła, byłbym cię dawno zabił, a ją przy życiu zostawił. (Lb 22,33)

Historia o oślicy Balaama podkreśla kontrast między nim – człowiekiem sławnym, ale nie dostrzegającym znaków zsyłanych przez Boga, i oślicą, której przenikliwość zadziwia czytelnika. Uczy nas to, że nie wolno dać się zwieść pozorom, które często przesłaniają nasze spojrzenie i wypaczają nasz sąd. Augustyn zaś widzi w tym epizodzie potwierdzenie faktu, że Bóg „wybrał to, co najmniej mądre na świecie, aby zmieszać mędrców”. (Quaestiones in Heptateuchum, q. 50 in Numeri). Warto też na marginesie wspomnieć, że poza wężem zwracającym się do Ewy w Rdz 3,1-5, oślica Balaama jest jedynym zwierzęciem, które w Piśmie Świętym przemawia ludzkim głosem.

Wynajęty przez króla Moabu Balaam, zamiast przekląć Izraela, zaczyna mu (zgodnie z poleceniem Boga) błogosławić. Wśród czterech błogosławieństw ostatnie jest szczególne.