Woda w Biblii

Fragment Słownika Teologii Biblijnej, który zamieszczamy za zgodą Wydawnictwa Pallottinum.

Woda jest przede wszystkim źródłem i potęgą życia: bez niej ziemia jest wysuszoną pustynią, krainą głodu i pragnienia, a żyjącym na niej ludziom i zwierzętom grozi niechybna śmierć. Lecz są i takie wody, które przynoszą śmierć: wody wezbrane, dewastujące ziemię i niszczące wszystko, pochłaniające istoty żywe. Wreszcie woda w obmyciach kultycznych, będących odbiciem pewnych zwyczajów zaczerpniętych z życia domowego, oczyszcza, osoby i rzeczy z brudu, który się na nie dostał wskutek codziennego używania. W ten sposób woda, już to przynosząca życie, już to napełniająca przerażeniem, lecz zawsze oczyszczająca, przenika życie ludzkie oraz historię ludu przymierza.

I. TWÓR BOŻY

Bóg, Pan wszechświata, rozdziela wodę według własnego uznania i trzyma przez to we własnej mocy losy człowieka. Izraelici, przejmując pewne idee z dawnej kosmogonii babilońskiej, dzielili wody na dwie wielkie masy. „Wody górne" są utrzymywane na swym miejscu dzięki firmamentowi niebieskiemu, uważanemu za trwałą powierzchnię (Rdz 1,7; Ps 148, 4; Dn 3, 60; por. Ap 4,6). Ruchome śluzy, otwierając się, pozwalają wodzie spadać na ziemię w postaci deszczu (Rdz 7,11; 8,2; Iz 24,18; Ml 3,10), lub rosy. która osiada nocą na roślinach (Hi 29,19; Pnp 5, 2; Wj 16,13). Źródła zaś i rzeki nie tworzą się z deszczu, lecz wypływają z ogromnego zbiornika wody, na któ­rym spoczywa ziemia. Jest to tzw. „woda dolna" albo otchłań (Rdz 7,11; Pnp 8, 7; 33, 13; Ez 31, 4).
Bóg, twórca takiego porządku rzeczy, jest panem wód. Zatrzymuje je lub wypuszcza według własnego uznania, zarówno te, które są na górze, jak i te, które są na dole, powodując w ten sposób suszę lub powódź (Hi 12, 15). „On deszczu glebie udziela" (Hi 5, 10; Ps 104, 10-16), tego deszczu, który pocho­dzi od Boga, a nie od ludzi (Mi 5, 6; por. Hi 38, 22-28), i któremu Bóg „na­łożył specjalne prawa" (Hi 28, 26). Czuwa On nad tym, aby deszcz spadał regularnie, „w swoim czasie" (Kpł 26, 4; Pnp 28, 12): gdy przychodził zbyt póź­no (w styczniu), zasiewy były zmarnowane podobnie jak zbiory, gdy prze­stawał padać zbyt wcześnie, „na trzy miesiące przed żniwami" (Am 4, 7). I odwrotnie: gdy Bóg raczy zesłać ludziom ów deszcz jesieni i wiosny (Pnp 11, 14; Jer 5, 24), dobrobyt kraju jest tym samym zapewniony (Iz 30, 23 nn).
Bóg dysponuje także dowolnie otchłanią (Ps 135, 6; Prz 3, 19 n). Jeśli do­puści do jej opróżnienia, wysusza źródła i rzeki (Am 7, 4; Iz 44, 27; Ez 31, 15), powodując tym samym klęskę. Jeżeli zaś otworzy „śluzy" otchłani, pły­ną rzeki sprawiając, że ich brzegi zazielenieją się roślinnością (Lb 24, 6; Ps 1, 3; Ez 19, 10), zwłaszcza gdy deszcze padały rzadko (Ez 17, 8). W okolicach pustynnych źródła i studnie stanowią jedyne miejsca z wodą, gdzie zwierzęta i ludzie mogą ugasić pragnienie (Rdz 16, 14; Wj 15, 23. 27); przedstawiają one kapitał życiowy, o który toczą się bardzo ostre spory (Rdz 21, 25; 26, 20 n; Joz 15, 19).
Psalm 104 przedstawia po mistrzowsku władztwo Boga nad wodami: to On stworzył wody, zarówno te, które są wysoko (Ps 104, 3), jak i te, które są na dole (w. 6); to On rządzi ich przepływem (w. 7 n); On je zatrzymuje, żeby nie zatopiły kraju (w. 9), On sprawia, że wytryskują źródła (w. 10) i spada deszcz (w. 13), dzięki czemu wprowadza na ziemię dobrobyt, a radość do serca czło­wieka (w. 11-18).