Woda w Biblii

III. WODY ESCHATOLOGICZNE

1. Temat wody zajmuje wreszcie bardzo ważne miejsce w planach odrodze­nia ludu Bożego. Po zgromadzeniu wszystkich rozproszonych Bóg wyleje w obfitości wody oczyszczające, które obmyją serce człowieka, by mógł za­chowywać wiernie całe prawo Jahwe (Ez 36, 24-27). Nie będzie już wtedy przekleństwa, nie będzie suszy: Bóg „będzie dawał deszcz w swoim czasie" (Ez 34, 26), ową gwarancję dobrobytu (Ez 36, 29 n). Zboże zasiane będzie wzrastało, zapewniając chleb w obfitości, pastwiska będą rozległe (Iz 30, 23 n). Lud Boży zostanie zaprowadzony do tryskających źródeł wody i nie będzie już nigdy ani głodu, ani pragnienia (Jer 31, 9; Iz 49, 10).
Pod koniec niewoli babilońskiej pamięć o wyjściu z Egiptu wplata się czę­sto w te perspektywy odrodzenia narodu. Powrót z niewoli będzie w rzeczy­wistości nowym exodusem, połączonym z jeszcze wspanialszymi cudami. Kie­dyś sprawił Bóg, za pośrednictwem Mojżesza, że ze skały wytrysnęła woda, gasząc pragnienie ludzi (Wj 17, 1-7; Lb 20, 1-13; Ps 78, 16. 20; 114, 8; Iz 48, 21). Teraz Bóg ponowi ten cud (Iz 43, 20) i to w sposób tak niesłychany, że cała pustynia zamieni się w zielony ogród (Iz 41, 17-20), a spragniony kraj w same źródła (Iz 35, 6 n).
Jerozolima, kres tej wędrówki, będzie mieć niewyczerpane źródło. Ze świątyni wypłynie rzeka, kierując się w stronę Morza Martwego. Ona to będzie rozlewać życie i zdrowie wzdłuż swego biegu, a drzewa rosnące na jej brzegach będą się odznaczały wprost cudownymi zbiorami owoców. Bę­dzie to czas powrotu do szczęścia rajskiego (Ez 47, 1-12; por. Rdz 2, 10-14). Lud Boży znajdzie w tych wodach czystość (Zch 13, 1), życie (Jl 4, 18; Zch 14, 8) i świętość (Ps 46, 5).

2. W tych perspektywach eschatologicznych woda posiada zazwyczaj wartość symboliczną. Izrael nie zwykł bowiem zatrzymywać swojego wzroku na rzeczywistości materialnej, a szczęście, o którym marzy, wca­le nie jest dobrobytem tylko doczesnym. Woda, wypływająca w wizji Ezechiela ze świątyni, symbolizuje moc ożywczą Boga, która się rozprzestrzeni w czasach mesjańskich i pozwoli ludziom przynosić owoc w pełni (Ez 47, 12; Jer 17, 8; Ps 1, 3; Ez 19, 10 n). W Iz 44, 3nn woda jest symbolem Ducha Bożego, który potrafi zamienić pustynię w kwitnący ogród, a lud niewierny w prawdziwego „Izraela". Gdzie indziej słowo Boże jest przyrównywane do deszczu, który użyźnia ziemię (Iz 55, 10 n; por. Am 8,11n), a nauka, której udziela Mądrość, jest ożywczą wodą (Iz 55,1; Syr 15, 3; 24, 25-31). Krótko mówiąc, Bóg jest źródłem życia ludzkiego i On daje mu siłę do rozwijania się w miłości i wierności (Jer 2, 13; 17, 8). Znajdując się z daleka od Boga, czło­wiek jest suchą, bezwodną pustynią, skazaną na śmierć (Ps 143, 6); wzdycha on więc do Boga jak łania do wody strumieni (Ps 42, 2 n). Lecz jeśli Bóg jest z nim, stanie się jak ogród, w którym znajduje się źródło dające możność ży­cia (Iz 58, 11).

IV. NOWY TESTAMENT

1. Wody ożywiające. Chrystus przyszedł po to, aby przynieść ludziom wo­dy ożywiające, obiecane przez proroków. Jest On skałą, z której zbocza po uderzeniu (por. J 19, 34) wypłynęły wody, będące w stanie odmienić lud znaj­dujący się w drodze do prawdziwej Ziemi Obiecanej (1 Kor 10, 4; J 7, 38; por. Wj 17, 1-7). Jest On również świątynią (por. J 2, 19 nn), z której wy­pływa rzeka mająca zrosić i ożywić nową Jerozolimę (J 7, 37 n; Ap 22,1.17; Ez 47, 1-12), nowy raj. Te wody - to Duch Święty, moc ożywcza Boga Stwórcy (J 7, 39). Natomiast u Jana (4, 10-14) woda zdaje się symbolizować raczej naukę ożywczą, głoszoną przez Chrystusa jako mądrość (por. 4, 25). W każdym razie gdy nadejdzie czas ostatecznego zniszczenia wszystkich rzeczy, woda ze źródła będzie symbolem niekończącego się szczęścia wybranych, przywiedzionych na rozległe pastwiska przez Baranka (Ap 7, 17; 21, 6; por Iz 25, 8; 49, 10).

2. Wody chrztu. Symbolika wody otrzymuje swoje pełne znaczenie w chrzcie chrześcijańskim. Z początku woda była używana przy chrzcie ze względu na jej wartość oczyszczającą. Jan chrzci w wodzie „na odpuszczenie grzechów" (Mt 3, 11 paral.), używając do tego celu wody z Jordanu, w którym kiedyś Naaman został oczyszczony z trądu (2 Krl 5, 10-14). Natomiast chrzest powoduje oczyszczenie nie ciała, lecz duszy, „sumienia" (1 P 3, 21). Jest on kąpielą, która nas obmywa z naszych grzechów (1 Kor 6, 11; Ef 5, 26; Hbr 10, 22; Dz 22, 16) i stosuje do nas działanie zbawczej krwi Chrystusa (Hbr 9, 13 n; Ap 7, 14; 22, 14).
Do tego głównego symbolizmu wody chrztu Paweł dorzuca nowe znaczenie: zanurzenie się w wodzie i wyjście z niej nowo ochrzczonego symbolizuje jego współpogrzebanie z Chrystusem i jego duchowe zmartwychwstanie (Rz 6, 3-11). Możliwe, że Paweł widzi w wodzie chrzcielnej swoistą reprezentację morza, będącego miejscem zamieszkania złych mocy, i symbol śmierci pokonanej przez Chrystusa jak ongiś Morze Czerwone przez Jahwe (1 Kor 10,1 nn; por. Iz 51,10). Wreszcie, sprowadzając na nas Ducha Bożego, chrzest jest zasadą nowego życia. Możliwe, że Chrystus do tego właśnie chciał uczynić aluzję, dokonując wielu uzdrowień za pomocą wody (J 9,6 n; por. 5,1-8). Chrzest jest wówczas pojmowany jako „kąpiel odrodzenia i odnowienia z Ducha Świętego" (Tt 3,5; por. J 3,5).