Rozmnożenie chleba

Zapowiedzi Eucharystii w Ewangeliach.

Wszystkie powyższe przekazy o cudownym rozmnożeniu chleba, wyraźnie zapowiadają i nawiązują do opisów ostatniej wieczerzy. Opowiadają one o dwóch rozmnożeniach. Jezus jawi się w nich jako nowy Mojżesz. To niezwykłe obdarowanie jest dla wszystkich – tak dla Żydów jak i dla pogan. Rozmnożenie chleba jest równocześnie znakiem, iż nadeszły czasy mesjańskie, gdyż Naród Wybrany spodziewał się, iż Mesjasz, podobnie jak Mojżesz, będzie karmił lud Boży chlebem.

Warto zwrócić uwagę, iż we wszystkich relacjach o rozmnożeniu chleba pojawia się specyficzna sekwencja czasowników opisujących postępowanie Jezusa. Odpowiada ona czynnościom Jezusa podczas ustanowienia Eucharystii podczas ostatniej wieczerzy. Opowiadania o rozmnożeniu chleba pokazują także, iż Jezus potrzebuje inicjatywy i współpracy uczniów. Oni, i ich następcy staną się szafarzami Eucharystii.

 

[1] Lokalizacja tego wadi jest niejasna. W starszych opracowaniach można spotkać liczne raczej trudne do uzasadnienia propozycje; zob. M. Beck, Elia und die Monolatrie. Ein Beitrag zur religionsgeschichtlichen Rückfrage nach dem vorschriftprophetischen Jahwe-Glauben, Berlin-New York 1999, s. 103.

[2] Niektóre kodeksy zmieniają kruki na Arabowie. Nawet jednak ta zmiana nie umniejsza niezwykłości wydarzenia. Zob. L. Bronner, The stories of Elijah and Elisha, Leiden 1968, s. 83.

[3] Sarepta do której udaje się Eliasza, to miejscowość leżąca między Tyrem a Sydonem. Obecnie nosi nazwę Ras Sarafand. Na kartach Biblii Sarepta wspomniana jest w księdze Abdiasza (Ab 20) oraz w Ewangelii wg św. Łukasza (Łk 4,26). Ozeasz patrzył, jak Izraelczycy czczą Baala. Wierzyli, że obdarzył on ludzi płodnością i obfitością, ofiarując im chleb i wodę: „Pobiegnę za swymi kochankami, co chleb mi dają i wodę, wełnę, len, oliwę i napój” (Oz 2,7).

[4] Zob. S.J. De Vries, 1 Kings, Dallas, Texas 1985, s. 218.

[5] Niektórzy komentatorzy wskazują na zależność między tymi przekazami na zasadzie imitacji (zależności). Bardziej zasadnym wydaje się jednak mówienie o pokrewieństwie tych dwóch przekazów. Niewątpliwie prorok Eliasza był radykalnym i pełnym mocy sługą Jahwe. Elizeusz zaś ukazany jest jako kontynuator dzieła swojego poprzednika, również jako dobroczyńca ludu. Zob. G. Hentschel, Historyczne podstawy tradycji o proroku Eliaszu, RBL 33(1980), s. s. 57-58.

[6] Zob. M. Rosik, Eucharystia w tradycji biblijnej. Zapowiedzi – ustanowienie – ku teologii, Wrocław 2022, s. 586-587.

[7] Zob. A. Paciorek, Motyw manny w mowie eucharystycznej Jezusa (J 6,26-58), w: Biblia o Eucharystii, red. M. Rusecki, M. Cisło, Lublin 1997, s. 157-161.

[8] Zob. M. Healy, Ewangelia według św. Marka. Katolicki Komentarz do Pisma Świętego, Poznań 2020, s. 125.

[9] M. Healy, Ewangelia według św. Marka, s. 130.

[10] Zob. I. de la Potterie, Cudowne rozmnożenie chleba, „Communio” 54(1989), z. 6, s. 63.

[11] Zob. A. Paciorek, Motyw manny w mowie eucharystycznej Jezusa (J 6,26-58), s. 163.

[12] Zob. M. Rosik, Eucharystia w tradycji biblijnej, s. 592

[13] Zob. J. Łach, Ważniejsze wzmianki biblijne o łamaniu chleba, „Studia Theologica Varsaviensia” 38/2(2000), s. 124-125.

[14] Zob. Komentatorzy wskazują i wyliczają, iż o ile Elizeusz nakarmił stu, to Jezus nakarmił pięć tysięcy. A zatem w wypadku Elizeusza .jeden chleb był pożywieniem dla pięciu, to Jezus miał jeden chleb dla tysiąca. Zob. A. Paciorek, Motyw manny w mowie eucharystycznej Jezusa (J 6,26-58), s. 163-164.

[15] Zob. A. Malina, Ewangelia według świętego Marka. Rozdziały 1,1 – 8,26. Wstęp. Przekład z oryginału. Komentarz, Częstochowa 2013, s. 403.

[16] Zob. M. Healy, Ewangelia według św. Marka, s. 157; D. Kotecki, Znaczenie dwóch opisów cudu rozmnożenia chleba w Ewangelii według św. Marka, w: Stworzył Bóg człowieka na swój obraz (Rdz 1,26), Warszawa 2002, s. 196.

[17] Zob. M. Rosik, Eucharystia w tradycji biblijnej, s. 594.

[18] Zob. A. Paciorek, Motyw manny w mowie eucharystycznej Jezusa (J 6,26-58), s. 166.

[19] Nie wydaje się jednak zasadnym uznanie, iż to św. Marek dodał wzmiankę o rybkach, aby upodobnić przekaz do pierwszej narracji o rozmnożeniu chleba. Gdyby to ewangelista miał stworzyć takie upodobnienie, to wydaje się, iż dokonałby tego w sposób pełniejszy, uzupełniając brakujące elementy.

[20] Zob. M. Healy, Ewangelia według św. Marka, s. 159-160, choć niektórzy wskazują, iż ta mniejsza liczba – cztery tysiące, wskazuje i podkreśla pierwszeństwo Żydów w obfitości eschatologicznych darów. Zob. J. Homerski, Ewangelia według św. Mateusza. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz, Poznań 1979, s. 243; D.A. Hagner, Matthew 14 – 28, Dallas 1995, s. 452.

[21] Zob. A. Malina, Ewangelia według świętego Marka. Rozdziały 1,1 – 8,26, s. 448.

[22] Choć zazwyczaj za starotestamentowy model, na którym wzorował się Marek w drugim opowiadaniu o rozmnożeniu chleba (Mk 8,1-10), przekaz o Elizeuszu (2 Krl 4,42-44). Zob. M. Rosik, Eucharystia w tradycji biblijnej, s. 595-596.

[23] Według św. Hieronima, Jezus tak uczynił, nie z obawy, ale aby powstrzymać wrogów przed popełnieniem drugiego morderstwa, ale także by oddalić śmierć na czas Paschy. Zob. Św. Hieronim, Comm. Matt, 2,14.

[24] Zob. A. Paciorek, Ewangelia według świętego Mateusza, rozdziały 14 – 28. Wstęp. Przekład z oryginału. Komentarz, Częstochowa 2008, s. 44.

[25] Zob. Hilary z Poitiers, Comm. Matt, 14,10.

[26] Zob. A. Paciorek, Ewangelia według świętego Mateusza, rozdziały 14 – 28, s. 99.

[27] Zob. Strack Billerbeck I,685; IV 2,611.

[28] Zob. P. Podeszwa, Wy dajcie im jeść (Mt 14,16), „Verbum Vitae” 12(2007), s. 67-68.

[29] Zob. F. Mickiewicz, Ewangelia według świętego Łukasza, rozdziały 1 – 11. Wstęp. Przekład z oryginału. Komentarz, Częstochowa 2011, s. 468.

«« | « | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | » | »»

aktualna ocena |   |
głosujących |   |
Pobieranie.. Ocena | bardzo słabe | słabe | średnie | dobre | super |

Wiara_wesprzyj_750x300_2019.jpg