I NIEDZIELA ADWENTU - Rok C

Dzięki uprzejmości Oficyny Wydawniczej „Vocatio” i Księgarni św. Wojciecha (www.mojeksiazki.pl), które wyraziły zgodę na publikację fragmentów wydawanych przez nie pozycji, przedstawiamy czytelnikom cykl: „Zrozumieć Słowo”. Będziemy starali się ukazywać w nim fragmenty Pisma Świętego przewidziane w Liturgii w kontekście historycznym, kulturowym i teologicznym.
Mamy nadzieję, że pomoże to czytelnikom w pełniejszym przeżywaniu spotkania z Chrystusem podczas Eucharystii oraz w coraz lepszym odczytywaniu skierowanego do nas Słowa Bożego i wprowadzaniu go w życie. Zapraszamy do lektury i refleksji.

I NIEDZIELA ADWENTU – Rok C

Czytania mszalne

PIERWSZE CZYTANIE
Potomek Dawida będzie wymierzał sprawiedliwość

Czytanie z Księgi proroka Jeremiasza

Pan mówi: „Oto nadchodzą dni, kiedy wypełnię pomyślną zapowiedź, jaką obwieściłem domowi izraelskiemu i domowi judzkiemu.
W owych dniach i w owym czasie wzbudzę Dawidowi potomka sprawiedliwego; będzie on wymierzał prawo i sprawiedliwość na ziemi.
W owych dniach Juda dostąpi zbawienia, a Jerozolima będzie mieszkała bezpiecznie. To zaś jest imię, którym ją będą nazywać: »Pan naszą sprawiedliwością«”.
Jr 33,14-16

15-16. Redaktor ponownie korzysta z wyroczni proroka o przyszłym królu (por. 23,5-6); Jerozolima zajmuje miejsce Izraela i jest nazywana nowym królewskim imieniem króla.

Katolicki Komentarz Biblijny,
prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :.

PSALM RESPONSORYJNY

Refren: Do Ciebie, Panie, wznoszę moją duszę.

Daj mi poznać, Twoje drogi, Panie,
naucz mnie chodzić Twoimi ścieżkami.
Prowadź mnie w prawdzie według Twych pouczeń,
Boże i Zbawco, w Tobie mam nadzieję.
Refren.
Dobry jest Pan i prawy,
dlatego wskazuje drogę grzesznikom.
Pomaga pokornym czynić dobrze,
pokornych uczy dróg swoich.
Refren.
Wszystkie ścieżki Pana są pewne i pełne łaski
dla strzegących Jego praw i przymierza.
Bóg powierza swe zamiary tym, którzy się Go boją,
i objawia im swoje przymierze.
Refren.
Ps 25,4bc-5ab,8-9,10 i 14

Ps 25 - Lamentacja jednostki w formie akrostychu.

4. „Droga” Jahwe jest głównym tematem (por. ww. 4-5, 8-10.12), rozdzielonym fragmentami o potrzebie psalmisty – przebaczenia grzechów (ww. 6-7.11).

6-7. Grzechy psalmisty wygłaszają mowę o miłosierdziu Bożym.

13. Por. Pwt 1,35-36; 6,18.17. Na temat „przestrzenności” i „ograniczoności” zob. Ps 4,2.

19. Mych nieprzyjaciół: jest ich wielu: Por. Ps 3,2-3.

Katolicki Komentarz Biblijny,
prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :.

DRUGIE CZYTANIE
Utwierdzenie w świętości na przyjście Chrystusa

Czytanie z Pierwszego Listu świętego Pawła Apostoła do Tesaloniczan

Bracia:
Pan niech pomnoży liczbę waszą i niech spotęguje waszą wzajemną miłość dla wszystkich, jaką i my mamy dla was; aby serca wasze utwierdzone zostały jako nienaganne w świętości wobec Boga, Ojca naszego, na przyjście Pana naszego Jezusa wraz ze wszystkimi Jego świętymi.
A na koniec, bracia, prosimy i zaklinamy was w Panu Jezusie: według tego, coście od nas przejęli w sprawie sposobu postępowania i podobania się Bogu i jak już postępujecie, stawajcie się coraz doskonalszymi! Wiecie przecież, jakie nakazy daliśmy wam przez Pana Jezusa.
1 Tes 3,12-4,2

3,12. Dziękczynienie i modlitwa mogły służyć jako wprowadzenie do tematów, które zostaną podjęte w dalszej części listu (szczególnie w listach Pawła; apostoł powróci do tematu „miłości” w 1 Tes 4,9 oraz nawiąże do „tych, którzy pozostają na zewnątrz” w l Tes 4,12).

”Pan”: Druga prośba została skierowana do Chrystusa - zmartwychwstałego, eschatologicznego Pana - i dotyczyła spotęgowania wzajemnej miłości (1,3; 3,6; 5,8) wewnątrz wspólnoty (4,9-10) oraz wykraczającej poza nią.

”jaką i my mamy dla was”: W tej kwestii apostołowie mogą służyć za przykład (1,5-6).

3,13. W Starym Testamencie, judaizmie i nauczaniu Jezusa także spoglądano w przyszłość ku nadziei, dzięki której byłoby możliwe wytrwanie w obecnym czasie. „Święci” mogą tutaj oznaczać lud Boży (1 Tes 4,14) lub odnosić się do świętych aniołów (Za 14,5). Jedni i drudzy byli w literaturze żydowskiej często określani tym mianem. Paweł posługuje się zwykle tym określeniem raczej w odniesieniu do ludu Bożego.

”serca wasze”: Nienaganność i świętość to cechy, które osiągną pełnię dopiero w eschatologicznym wymiarze egzystencji.

”utwierdzone”: Trzecia prośba dotyczy przyjścia Jezusa jako Pana (1,10; 4,16-17).

”przyjście”: Dosł. „obecność” (gr. parousi). Termin techniczny używany przez Pawła (2,19; 4,15; 5,23) i w niektórych późniejszych pismach NT (2 Tes 2,1.8.9; Mt 24,3.27.37.39; Jk 5,7.8; 2 P 1,16).

”wraz ze wszystkimi jego świętymi”: Zob. 4,17; por. Za 14,5 LXX.

4,1-2. Wprowadzenie do Pawłowego napominania (parenezy).
Mamy tutaj do czynienia ze starożytną żydowską i chrześcijańską formą literacką, którą badacze określają mianem przekazu tradycji: zachowywanie słów wcześniejszych nauczycieli. Paweł i jego towarzysze spędzili dużo czasu w Tesalonikach, nauczając nowych chrześcijan słów Jezusa, do których apostoł wyraźnie nawiązuje w 1 Tes 4,13-5,11.

4,1. ”na koniec”: wyrażenie w funkcji łącznika,

”prosimy i zaklinamy”: Dyplomatyczny język Pawła w sposób pośredni zakłada jego apostolską władzę,

”w Panu Jezusie”: Wyrażenie to określa źródło Pawiowej władzy,

”wedlug tego, coście od nas przejęli”: Paweł nawiązuje do swojego wcześniejszego pouczenia, uznanego za tradycyjne nauczanie (zob. komentarz do 2,13), przypuszczalnie przedstawionego w kontekście żydowskim -z dwukrotnie powtórzonym słowem „postępujcie” (dosł. „chodźcie”, hebr. hālak), określającym zachowanie, które podoba się Bogu, czyli mające za cel posłuszeństwo wobec Boga. Paweł wypowiada te słowa jako pasterz-opiekun: wydaje polecenia i zachęca.

4,2. ”Wiecie przecież”: Ponowne odwołanie się do przeszłości; Paweł powtarza swoje wcześniejsze pouczenia.

Katolicki Komentarz Biblijny,
prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :.

Historyczno Kulturowy Komentarz do Nowego Testamentu,
Craig S. Keener, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2000 :

ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja
Okaż nam, Panie, łaskę swoją,
i daj nam swoje zbawienie.
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja
Ps 85,8

 EWANGELIA
Oczekiwanie powtórnego przyjścia Chrystusa

Słowa Ewangelii według świętego Łukasza

Jezus powiedział do swoich uczniów:
„Będą znaki na słońcu, księżycu i gwiazdach, a na ziemi trwoga narodów bezradnych wobec szumu morza i jego nawałnicy. Ludzie mdleć będą ze strachu, w oczekiwaniu wydarzeń zagrażających ziemi. Albowiem moce niebios zostaną wstrząśnięte. Wtedy ujrzą Syna Człowieczego, przychodzącego na obłoku z wielką mocą i chwałą. A gdy się to dziać zacznie, nabierzcie ducha i podnieście głowy, ponieważ zbliża się wasze odkupienie.
Uważajcie na siebie, aby wasze serca nie były ociężałe wskutek obżarstwa, pijaństwa i trosk doczesnych, żeby ten dzień nie przypadł na was znienacka jak potrzask. Przyjdzie on bowiem na wszystkich, którzy mieszkają na całej ziemi. Czuwajcie więc i módlcie się w każdym czasie, abyście mogli uniknąć tego wszystkiego, co ma nastąpić, i stanąć przed Synem Człowieczym”.
Łk 21,25-28.34-36

25-33. Łukasz powraca do narracji o znakach kosmicznych i nadaje im wymiar chrystologiczny: Jezus, zwycięski Syn Człowieczy, panuje nad siłami zła: wojnami (w. 9), morzem (w. 25); On jest sędzią.

Józef Flawiusz i pisarze, którzy się na nim opierali, pisali o znakach na niebie, poprzedzających upadek Jerozolimy. Owe omeny miały wywołać lęk niegodziwych (Iz 19,16; Jr 4,9). Jest to przykład słownictwa końca świata (Iz 13,10; 34,4; por. 24,23; Ez 32,7-8). W niektórych utworach starożytnej literatury żydowskiej posługiwano się słownictwem katastroficznym w celu opisania wydarzeń historycznych ('Wyrocznie Sybillińskie używały go na określenie trzęsień ziemi; por. Ps 18,6-19; Jr 4,20-28), większość jednak rezerwowała go dla opisów końca lub odmiany obecnego porządku świata i ustanowienia wiecznego 'królestwa Bożego.

Jezus czasami opisuje przyjście Syna Człowieczego w kategoriach, jakie w literaturze żydowskiej były zarezerwowane dla Boga (por. Iz 19,1). Jezus czyni tutaj wyraźną aluzję do Dn 7,13-14, gdzie ktoś „podobny do syna człowieczego” (tj. człowieka) otrzymuje 'królestwo od Boga.

28. W przeciwieństwie do innych ludzi, wierzący nie muszą się obawiać tych znaków na niebie (Jr 10,2). Sygnalizują one jedynie, że „odkupienie" jest bliskie. Podczas powstań przeciwko Rzymowi, żydowscy patrioci ogłaszali nadejście swojego „odkupienia" lub uwolnienia spod władzy Rzymu. Jezus naucza jednak, że to odkupienie nastąpi wyłącznie wskutek interwencji Boga.

”zbliża się wasze odkupienie”: Dla uczniów werset ten tchnie pewnością i nadzieją. W przeciwieństwie do tchórzliwego postępowania innych ludzi (ww. 26-27), wierni uczniowie stoją wyprostowani, z podniesionymi głowami witając wiernego sędziego, Jezusa -Syna Człowieczego (zob. 9,26; 12,9; Dz 7,56).

34-36. Słowa „abyście mogli uniknąć (dosł. „uciec”)” nawiązują do ucieczki opisanej w w. 21 lub do wytrwania w prześladowaniach, opisanych w w. 12-19. Słowa „stanąć przed Synem Człowieczym” mogą oznaczać wytrwanie lub zwycięskie stanięcie przed Nim.

Uważajcie na siebie: Łukasz używa eschatologicznego tła, aby wygłosić krótką katechezę-napomnienie. Teksty paralelne do napomnień zob. w: 8,11-15; 11,5-8; 12,22-31.45-46; 18,1-8.

Katolicki Komentarz Biblijny,
prac. zbiorowa, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2001 :.

Historyczno Kulturowy Komentarz do Nowego Testamentu,
Craig S. Keener, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 2000 :