Jedno z dzieł człowieka, który zajmował się historią Kościoła, stanowiło wykaz miejsc wymienionych w Biblii, uszeregowany według ksiąg, w których zostały wymienione, a w ich obrębie alfabetycznie. Spis obejmował około 600 miast, gór, rzek i krain. Niektóre notki zawierały jedynie powtórzenie informacji biblijnej, inne obejmowały również dodatkowe dane – komentarze uznawanych historyków (np. żydowskiego historyka Józefa), nazwy greckie lub mu współczesne wymienianych miejscowości, a także odległości od większych miast.
Onomastikon został napisany po grecku. Jego łacińskiego tłumaczenia dokonał 60 lat później Św. Hieronim, który jednocześnie uzupełniał braki (prawdopodobnie pracował na uszkodzonym tekście), prostował niejasności i okresowo dołączał własne komentarze, np. dotyczące obecnego stanu w danym miejscu. Dzieło, które powstało, nazwał Liber locorum. Najczęściej używane współczesne wydanie E. Klostermana (1904/1966) uwzględnia komentarze i poprawki Św. Hieronima.
Jak wiele może znaczyć taki spis dla współczesnych archeologów? Warto spojrzeć, jak wyglądały niektóre notki w Onomastikonie, wraz z poprawkami Św. Hieronima (kursywą fragmenty dodane, w nawiasach kwadratowych usunięte).
Sychar (J 4:5) przed Neapolis, w pobliżu pola, które Jakub dał swojemu synowi Józefowi. Tutaj, według Jana, nasz Pan i Zbawiciel rozmawiał z samarytańską kobietą przy studni, i miejsce to jest znane do dnia dzisiejszego. Obecnie został tam zbudowany kościół. Onomasticon 164:1-4; Liber locorum 165:1-4 |
Ajjalon (Joz 10, 12) dolina i wąwóz, nad którym niegdyś stanął spokojnie księżyc w odpowiedzi na modlitwy Jozuego, w pobliżu wioska zwana Ajjalon ‘Ailon’, na wschód od Betel w odległości trzech mil, niedaleko od Gaba i Rama, miast Saula. Niemniej Żydzi uważają, że Ajjalon to wioska niedaleko Nikopolis (Emaus), na drugim kamieniu milowym na drodze do Jerozolimy. Onomasticon 18:13-16; Liber locorum 19:13-17 |
Betlejem (Rdz 15:19), w ziemi Judzkiej, gdzie nasz Pan i Zbawiciel się urodził, na 6 kamieniu milowym od Jerozolimy, obok drogi prowadzącej do Hebronu, gdzie znajdują się groby Jessego i Dawida. A około milę stamtąd jest wieża Ader, co oznacza “wieża trzód”, nazwana od wyroczni, ogłaszającej wcześniej pasterzom o narodzinach Pana. W pobliżu samego znajduje się grób Archelaosa, jednego z królów Judei, który oznacza początek ścieżki wiodącej z głównej drogi do naszych cel. I także syn Efraty, to jest, syn Marii, został wymieniony w Betlejem, jak jest napisane w całej księdze Kronik. Przeczytaj uważnie tę historię. Onomasticon 42:10-14; Liber locorum 43:18-45,5 |
Efrata (Rdz 35:16.19), obszar Betlejem, miasta Dawida, w którym urodził się Chrystus. Należy on do ziemi Judzkiej, chociaż wielu ludzi błędnie przypisuje go do ziemi Beniamina. Tam pochowali Rachel przy drodze, na [czwartym] piątym kamieniu milowym od Jerozolimy, w miejscu, które Septuaginta nazywa Hipodromem. [Jej grób jest widoczny do dnia dzisiejszego. A ojciec Betlejem był nazwany] Ephra-ta, jak czytamy w księdze Kronik (1 Krn 4:4), jak powiedzieliśmy wyżej. Onomasticon 82:10-14; Liber locorum 83:12-16 |
Jerycho, miasto, które Jozue zrównał z ziemią (Joz 6, 1-27) i którego króla zabił, po przekroczeniu Jordanu. W tym miejscu Asa z Bethel w ziemi Efraima zbudował kolejne miasto (1 Krl 16: 34), które nasz Pan i Zbawiciel, Jezus Chrystus, zaszczycił swoją obecnością, ale to również zostało pokonane i zniszczone przez Rzymian w czasie oblężenia Jerozolimy z powodu zdradliwości jego mieszkańców. Trzecie miasto zostało wybudowane w tym miejscu i istnieje do dzisiaj, a ślady po poprzednich miastach istnieją do dzisiaj. Onomasticon 104:25-31; Liber locorum 105:20-26 |
[tłumaczenie własne z WERSJI ANGIELSKIEJ :. ]
Dostępne wydania Onomastikonu:
Eusebius: Das Onomastikon der biblischen Ortsnamen
E. Klosterman, Lipsk: J.C. Hinrichs,1904; reprint - Hildesheim: Georg Olms Verlagsbuchhandlung, 1966.
Wydanie z komentarzami i poprawkami Św. Hieronima
Eusebius Caesariensis (263?-339): The Onomasticon / by Eusebius of Cesarea
Carta, Jerozolima, 2003 r.
Pierwsze tłumaczenie na język angielski, na podstawie wydania E. Klostermana (z komentarzami i poprawkami Św. Hieronima)
Eusebius Von Caesarea - Das Onomastikon Der Biblischen Ortsnamen
Walter de Gruyter, 2004
Wydanie interlinearne na podstawie wersji syryjskiej, tekst grecki, tłumaczenie angielskie i niemieckie, nie uwzględnia rozszerzeń wersji łacińskiej
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |