Święty Łukasz Ewangelista

Atrybuty

Księga lub zwój pergaminu
Święty Łukasz, jak każdy Ewangelista, często przedstawiany jest z księgą, symbolizującą napisaną przez niego Ewangelię. Obok: ikona grecka nieznanego artysty z XIV wieku.















Wizerunek Matki Bożej i przybory malarskie
Święty Łukasz nie tylko napisał Ewangelię. Potrafił również malować. Teodor Lektor (VI wiek) podaje, że Ewangelista namalował obraz Matki Bożej, który zabrała z Jerozolimy cesarzowa Eudoksja, żona Teodozego I Wielkiego, i przesłała w darze Pulcherii, siostrze cesarza. Od tego czasu autorstwo św. Łukasza przypisywano wielu obrazom, między innymi jedna z legend mówi, że to on namalował obraz Matki Bożej Częstochowskiej, co jednak jest mało prawdopodobne. W każdym razie święty był często przedstawiany z przyborami malarskimi, namalowanym przez siebie obrazem lub w chwili jego malowania. Z lewej: na płótnie El Greca św. Łukasz trzyma w ręce pędzel i wizerunek Matki Bożej w księdze; poniżej: na obrazie pędzla van der Weydena maluje Matkę Bożą i Dzieciątko.

Wół
Św. Łukasz przedstawiany jest też często w towarzystwie wołu lub byka. To dlatego, że jego Ewangelia rozpoczyna od zjawienia się archanioła Gabriela w świątyni jerozolimskiej kapłanowi Zachariaszowi; w tej zaś świątyni składano Bogu w ofierze m.in. woły.