Pojawienie się Zbawcy, Księcia Pokoju i przyjście Mesjasza, Króla Sprawiedliwego (Iz 9,1-6 oraz Iz 11,1-9)

Egzegeci niemieccy, tacy jak H. Barth uważają, że omawiany tekst stanowi pieśń dziękczynną i wykazują w nim pokrewieństwo z takimi utworami Starego testamentu. Nie wydaje się to racją, gdyż trudno się w nim doszukać dziękczynienia. Trudno się też zgodzić ze stwierdzeniem, iż pochodzi on z ostatniego trzydziestolecia VII w. przed Chr. i jest wyrazem radości z wycofania się Asyrii z północnych okolic Izraela za króla judzkiego Jozjasza (640–609) dążącego do przejęcia władzy nad Izraelem i odbudowy państwa Dawida. Nie powinno wówczas zabraknąć wzmianki o klęsce wojsk asyryjskich w 722r. przed Chr. Nie można się spodziewać się w czasach wojen tak wielkiego optymizmu, który wiązałby się z nadzieją na życie w pokoju bez granic w najbliższej przyszłości. Wyjątkowo chwalony przez Izraelitów Jozjasz nie dążył do powszechnego rozbrojenia, o którym jest mowa w Iz 9,4, ale utrzymywał wojsko, przy pomocy którego miał zapewnić krajowi pokój. Dowodzi tego tragiczna bitwa pod Megiddo z faraonem Neko II. Niemożliwe jest także, aby wycofanie się Asyryjczyków z północnej Palestyny można było porównać z klęską Madianitów w czasach Gedeona (Iz 9,3). Zwolennicy tego poglądu nie udowodnili również, że autor ma na myśli zaistniałe, a nie przyszłe wydarzenia.^[13]

Proroctwo Iz 11,1-9 dotyczy czasów późniejszych niż Iz 9,1-6. Rządził wówczas następca Achaza – Ezechiasz, król pobożny i bardzo chwalony w piśmiennictwie biblijnym. Włączył się on w ruch antyasyryjski, przestał płacić daninę kolejnemu już władcy Asyrii – Sennacherybowi i ufortyfikował kraj. W 701r. przed Chr. Sennacheryb postanowił podporządkować sobie Judę i kilkakrotnie przysyłał poselstwa z prośbą o dobrowolne oddanie Jerozolimy. Niemałą zasługę położył tu prorok Izajasz, który obiecywał Ezechiaszowi pomoc Boską i namawiał do utrzymania stolicy. Opisał on marsz Asyryjczyków z zaznaczeniem, że nie będą dla nich przeszkodą nawet drogi mało znane i trudne do przebycia, a także jego smutny koniec. W rzeczywistości Asyria szybko odstąpiła od oblężenia z nieznanej przyczyny. Podejrzewa się, że armię dotknęła choroba, plaga gryzoni lub inne wydarzenie.^[14]



II. DELIMITACJA TEKSTU


Proroctwo dotyczące objawienia się Zbawcy, Księcia Pokoju w Biblii Tysiąclecia zaczyna się już w wersecie 8,23b. Za tym poglądem przemawia również fakt, iż w Wulgacie i Septuagincie werset ten jest w ogóle oznaczony jako 9,1.^[15]

Pomimo to właściwy początek przepowiedni wygłoszonej przez proroka Izajasza znajduje się w wersecie 9,1. Nie ma tu co prawda zmiany osób, gdyż wypowiadającym te słowa jest cały czas prorok Izajasz, a adresatem nadal pozostaje lud Izraela. Miejsce również się nie zmienia, akcja toczy się od dłuższego czasu w bliżej nieokreślonym miejscu. Czas nie został w tekście oznaczony. Z kontekstu wynika, że proroctwo zostało wygłoszone około roku 734 przed Chr., a więc w tym samym czasie, co wersety poprzednie, nie nastąpiła więc tu zmiana czasu. Forma tekstu cały czas pozostaje ta sama, jest to poemat. O potrzebie wyodrębnienia fragmentu Iz 9,1-6 świadczy jednak zmiana tematu. Prorok w wersecie 9,1 porusza sprawę nadejścia Zbawiciela, Księcia Pokoju. Wcześniej nie było o Nim mowy.

Koniec tego fragmentu to werset 9,6. W Biblii Tysiąclecia kolejny fragment nosi inny tytuł. Nie ma zmiany osób, miejsca, czasu i formy. Tematyka jednak dotyczy zupełnie innych wydarzeń.

W przypadku Iz 11,1-9 nie ma dyskusji co do wyznaczenia granic. Biblia Tysiąclecia uznaje za początek werset Iz 11,1 stanowiący nowe zdanie rozpoczynające osobny akapit. Ten fragment tekstu nosi też nowy tytuł: „Przyjście Mesjasza, Króla Sprawiedliwego”.

Nie zmieniają się tu osoby, miejsce i czas, o którym autor nie mówi wyraźnie. Za datę powstania tego tekstu przyjmuje się okolice roku 701 przed Chr., kiedy na Jerozolimę najechał Sennacheryb. Forma to w dalszym ciągu poemat. Prorok używa jednak innego czasu. Wcześniej mówi w czasie teraźniejszym, a w 11,1 zmienia go na przyszły. Tematyka również jest zupełnie inna. Poprzednio była mowa o najeźdźcy w Judzie, a w Iz 11,1 o przyjściu Mesjasza.

Za koniec tego proroctwa uznać można werset 11,9, ponieważ co prawda nie następuje zmiana osób, miejsca, czasu i formy, ale tematyka jest inna. Kolejny fragment dotyczy powrotu wygnańców z Izraela.



III. WYJAŚNIENIE SŁÓW - KLUCZY



Naród kroczący w ciemnościach
ujrzał światłość wielką;
nad mieszkańcami kraju mroków
światło zabłysło.
Pomnożyłeś radość,
zwiększyłeś wesele.
Rozradowali się przed Tobą,
jak się radują we żniwa,
jak się weselą
przy podziale łupu.
Bo złamałeś jego ciężkie jarzmo
i drążek na jego ramieniu,
pręt jego ciemiężcy
jak w dniu porażki Madianitów.
Bo każdy but pieszego żołnierza,
każdy płaszcz zbroczony krwią,
pójdą na spalenie, na pastwę ognia.
Albowiem Dziecię nam się narodziło,
Syn został nam dany,
na Jego barkach spoczęła władza.
Nazwano Go imieniem:
Przedziwny Doradca, Bóg Mocny,
Odwieczny Ojciec, Książę Pokoju.
Wielkie będzie Jego panowanie
w pokoju bez granic
na tronie Dawida
i nad Jego królestwem,
które on utwierdzi i umocni
prawem i sprawiedliwością,
odtąd i na wieki.
Zazdrosna miłość Pana Zastępów tego dokona.

Fragment Iz 8,23-9,6 zatytułowany został w Biblii Tysiąclecia „Objawienie się Zbawcy, Księcia Pokoju”.