ŚWIĘTO OFIAROWANIA PAŃSKIEGO

Komentarze biblijne do czytań liturgicznych.

Tekst i komentarz z Komentarza Żydowskiego do Nowego Testamentu. David H. Stern. Oficyna Wydawnicza Vocatio. Warszawa 2004

EWANGELIA

Kiedy nadszedł czas ich oczyszczenia według Tory Moszego, wzięli Go do Jeruszalaim, aby Go ofiarować Adonai (jak napisano w Torze Adonai: „Każdy pierworodny płci męskiej ma być poświęcony Adonai), a także aby złożyć ofiarę z pary synogarlic lub dwóch młodych gołębic, jak tego wymaga Tora Adonai. Był w Jeruszalaim człowiek imieniem Szim'on. Człowiek ów był caddikiem, był pobożny, wyczekiwał żarliwie Boga, aby pocieszył Isra'ela, a Ruach Ha-Kodesz był nad nim. Ruach Ha-Kodesz objawił mu, że nie umrze, póki nie ujrzy Mesjasza Adonai. Za podpowiedzią Ducha udał się na teren Świątyni, a kiedy rodzice wnieśli dziecię Jeszuę, aby z Nim postąpić według wymagań Tory, Szim'on wziął Go w ramiona, uczynił b'rachę Bogu i rzekł:
„Teraz, Adonai, według Twego słowa
sługa Twój jest spokojny, a Ty pozwól mu odejść.
Bo ujrzałem na własne oczy Twoje jeszu'a,
które przygotowałeś w obecności wszystkich ludów:
światłość, która przyniesie objawienie goim
i chwałę Twojemu ludowi Isra'elowi".
Ojciec i matka Jeszui zdumiewali się tym, co mówi o Nim Szim'on.34 Szim'on pobłogo­sławił ich i powiedział matce dziecka, Miriam:
„To dziecko sprawi, że wielu w Isra'elu upadnie i powstanie,
stanie się znakiem, przeciwko któremu będą występować.
Co więcej, miecz przeszyje również twoje serce.
Wszystko to stanie się, aby ujawnić najskrytsze myśli wielu ludzi".
Była tam też prorokini Chana Bat-P'nu'el z plemienia Aszera. Była bardzo stara. Z mężem żyła siedem lat po ślubie i od tego czasu pozostała wdową. Miała teraz osiem­dziesiąt cztery lata. Nigdy nie opuszczała terenów Świątyni, ale wielbiła tam Boga nocą i dniem, poszcząc i modląc się. Nadeszła akurat w tej chwili i zaczęła dziękować Bogu i rozpowiadać o dziecku wszystkim, którzy wyczekiwali oswobodzenia Jeruszalaim.
Kiedy Josef i Miriam dopełnili wszystkiego, czego wymaga Tora Adonai, wrócili do Galil, do swego miasta Naceret.
Dziecko rosło i nabierało sił, i napełniało się mądrością - łaska Boża była nad Nim.

(Łk 2,22-40)

22-24. Wersety te zawierają opis przestrzegania dwóch elementów prawa żydowskiego: pidion-haben (wykupienia pierworodnego syna) oraz oczyszczenia matki po porodzie.
Uroczystość wykupienia pierworodnego potomka płci męskiej przypomina Żydom o ich wykupieniu z niewoli w Egipcie (Wyj­ścia 13,2-16) i o tym, jak ocaleli przed ostatnią z dziesięciu plag, jakie spadły na Egipcjan - przed zagładą ich pierworodnych synów (Wyj­ścia 11,45; 12,29-30) - dzięki temu, że zgod­nie z Bożym nakazem, zabili baranka i pomazali odrzwia jego krwią. Widząc ją, anioł śmierci omi­jał rodziny Izraelitów (Wyjścia 12,3-14.21-28).
Każda zatem rodzina poświęca swego pierwo­rodnego do służby Bożej, ale potem wykupuje chłopca za cenę pięciu szekli świątynnych (Liczb 18,16). Za to Bóg przyjmuje lewitów, potomków Jakubowego syna Lewiego, do służby w Przybytku czy Świątyni (Liczb 3,12-13.45; 8,14-19).
Pidion-haben ma miejsce, kiedy syn skończy 30 dni (Liczb 3,14). Dziś dokonuje się tego zwykle w 31 dniu życia, ale nie jest to wymóg biblijny. Relacja w. 22 sugeruje, że albo Miriam i Josef poszli do Jeruszalaim w czasie pidion-haben i pozostali tam przez dziesięć dni aż do czasu oczyszczenia Miriam, albo też że przełożyli oni pidion-haben do czasu obrzędu oczyszczenia.
Oczyszczenie matki opisano w Księdze Kap­łańskiej 12,1-8. Matka syna pozostaje rytualnie nieczysta przez 40 dni po jego urodzeniu. Czter­dziestego pierwszego dnia składa się ofiarę:

Jednoroczne Jagnie na ofiarę całopalną i młodego gołę­bia lub synogarlicę na ofiarę za grzech. [...] Jeśli jednak nie stać jej na Jagnie, może wziąć parę synogarlic lub dwa młode gołębie, [...] a kohen dokona za nią przebłagania i będzie oczyszczona (Kapłańska 12,6-8).

Z faktu, że Łukasz odwołuje się do tego frag­mentu (w. 24), wnioskujemy, że Josef i Miriam byli raczej ubodzy. W dzisiejszym judaizmie ortodoksyjnym kobiety nie mogą składać ofiar, bo nie ma Świątyni, mogą jednak zanurzyć się w mikwe, co jest przynajmniej częściowym wy­pełnieniem rytuału oczyszczenia.

Czas ich oczyszczenia. Tylko Miriam była rytualnie nieczysta, toteż liczba mnoga jest tutaj za­skoczeniem. Łukasz mógł mieć na myśli koniecz­ność jej oczyszczenia wraz z rytuałem wykupienia Jeszui. Bądź też Josef mógł wraz z Miriam poddać się rytuałowi oczyszczenia - było to dozwolone, choć nie nakazane (por. oczyszczenie Sza'ula w Dz 21,22-27zKK). W naszych czasach - choć nie wymaga tego ani Tora spisana, ani ustna - nie­którzy ortodoksyjni Żydzi zanurzają się w mikwe w piątkowe popołudnie, aby rytualnie oczyścić się przed nadejściem szabbatu.

25. Wyczekiwał żarliwie Boga, aby pocieszył Isra'ela. To „pocieszenie" stanowi główny temat części Księgi Izajasza (rozdz. 40-66), do której Szim'on kilkakrotnie się odwołuje w w. 29-35. Pocieszenie, o którym prorokował Izajasz, mia­ło nadejść przez Mesjasza (zob. Izajasz 40,1; 49,13; 52,9).

29-32. Wersety te są na Zachodzie znane pod nazwą Nunc dimittis. Podobnie jak Magnificat Miriam (1,46-55zK) i Benedictus Z'charii (1,68-79zK), opierają się one na Tanach zarów­no pod względem stylu, jak i pod względem tematyki. Wersety 30-31 blisko wiążą się z Iza-jaszem 40,5 w przekładzie Septuaginty, gdzie czytamy: „wszelkie ciało ujrzy zbawienie Boże", oraz z Izajaszem 52,10.

Jeszu'a. To tłumaczenie greckiego soterion; oba słowa oznaczają „zbawienie". Mamy tu jednak do czynienia z grą słów, bo hebrajskie jeszu'a to zarazem żeńska forma imienia Me­sjasza - Jeszua (zob. Mt 1,21zK).

32.Światłość, która przyniesie objawienie goim. Por. Izajasz 42,6: „Jam jest Adonai [...] i uczynię ciebie przymierzem dla ludu" - czyli dla Żydów - „oraz światłością dla goim" (po­gan, narodów, nie-Żydów; zob. Mt 5.47K). Po­dobnie Izajasz 49,6: „Uczynię cię też światłością goim", i Izajasz 51,4.

34. Por. Izajasz 8,14.

36. Plemię Aszera, jedno z „dziesięciu zaginio­nych plemion Izraela", które zanikły po podboju Północnego Królestwa w 722 roku p.n.e. (zob. J 4,9K), tak że w Ziemi pozostało tylko plemię J'hudy i Binjamina oraz plemię L'wiego, służą­ce w Świątyni. Jednakże w poszczególnych ro­dzinach mogła przetrwać tożsamość plemienna i przekaz genealogiczny.

37. Miała teraz osiemdziesiąt cztery lata. Inna - choć mniej prawdopodobna - możliwość: „Była wdową od osiemdziesięciu czterech lat".

38. Wyczekiwali oswobodzenia Jeruszalaim albo też „odkupienia Jeruszalaim". Por. Izajasz 52,9: „Bo Adonai pocieszył swój lud, odkupił Jeruszalaim". Wszystkie fragmenty z Izajasza cytowane w w. 25-28 w dużym stopniu opie­rają się na tych fragmentach z Izajasza, które utożsamiają Mesjasza z ludem izraelskim; zob. w. 25K;Mt2,15K. 
----------------------------------
Adonai - Pan, Jahwe
b'racha - błogosławieństwo
caddik - człowiek sprawiedliwy
goim - poganie, narody,nie-Żydzi
Hanna Bat-Pnuel - Hanna (Anna) córka Fanuela
Jeruszalaim - Jerozolima, Jeruzalem
Jeszua - Jezus, Jozue
jeszua - zbawienie (gra stów z imieniem Jeszua)
Miriam - Maria
Ruach Ha-Kodesz - Duch Święty
Szim'on - Szymon, Symeon
Tora - Nauka, Prawo, Piecioksiąg Mojżesza

 

«« | « | 1 | 2 | » | »»

aktualna ocena |   |
głosujących |   |
Pobieranie.. Ocena | bardzo słabe | słabe | średnie | dobre | super |

Wiara_wesprzyj_750x300_2019.jpg

Ostatnio najczęściej czytane