Wprowadzenie

Nowy cykl Szkoły Słowa Bożego – 2006/07 koresponduje z papieskim nauczaniem. W październiku 2006 roku Benedykt XVI rozpoczął kolejny cykl rzymskich katechez środowych poświęcony wielkim postacią Kościoła pierwotnego. Wczesnochrześcijańskie nauczanie zainicjowało wielką ewangelizację, która objęła najpierw Bliski Wschód, a później Azję Mniejszą, Europę, Afrykę oraz wszelkie rejony objęte wpływami Cesarstwa Rzymskiego. Wędrowni nauczyciele i charyzmatycy chrześcijańscy docierali do najbardziej odległych zakonów Imperium, by głosić Ewangelię Królestwa. Wśród pionierów był Szaweł z Tarsu – gorliwy faryzeusz i prześladowca Kościoła, który pod Damaszkiem spotkał Jezusa Chrystusa. On go wybrał i przeznaczył do wielkiej misji ewangelizacyjnej: „Idź – powiedział [Ananiaszowi] Pan – bo wybrałem sobie tego człowieka jako narzędzie. On zaniesie imię moje do pogan i królów, i do synów Izraela” (Dz 9,15). Spotkanie ze Zmartwychwstałym Panem, bezpośredni wybór, dar Ducha Świętego i misja przekazana mu przez Kościół (Dz 9,17) świadczą o posłannictwie Apostoła Pawła.

Benedykt XVI w potwierdził przekonanie o jego misji apostolskiej: „Jaśnieje on niczym gwiazda pierwszej wielkości w dziejach Kościoła, i to nie tylko w jego początkach. Św. Jan Chryzostom wysławia go jako postać stojącą wręcz ponad wieloma aniołami i archaniołami (por. Panegiryk 7,3). Dante Alighieri w Boskiej Komedii, pod wpływem opowieści Łukasza z Dziejów Apostolskich (por. 9,15), nazywa go wprost wybranym naczyniem (Piekło 2,28), to znaczy: narzędziem wybranym przez Boga. Inni określają go mianem trzynastego Apostoła – i rzeczywiście zabiega on bardzo o to, aby być prawdziwym Apostołem, gdyż powołał go Zmartwychwstały – albo nawet pierwszym po Jedynym” (por. Katecheza środowa z 25.10.2006 r.).

Wczesnochrześcijańskie źródła dostarczają nam najwięcej informacji o Apostole narodów. „Posiadamy bowiem – zauważa Papież – nie tylko przekaz na jego temat Łukasza w Dziejach Apostolskich, ale także zbiór Listów, które spisał on własną ręką i które bezpośrednio ukazują jego osobowość i myśl. Łukasz informuje nas, że pierwotnie nazywał się on Szaweł (Dz 9,14.17; 22,7.13; 26,14), jak król Saul (Dz 13,21), i że był Żydem z diaspory, jako że miasto Tars leżało między Anatolią a Syrią. Bardzo młodo przeniósł się do Jerozolimy, by dogłębnie poznać prawo mojżeszowe u stóp wielkiego rabina Gamaliela (Dz 22,3). Wyuczył się także trudnego rzemiosła wyrobu namiotów (Dz 18,3), co w przyszłości miało mu umożliwić zapewnienie sobie samodzielnego utrzymania, nie stając się ciężarem dla Kościołów (por. Dz 20,34; 1 Kor 4,12; 2 Kor 12, 13-14). Decydujące znaczenie miało dla niego poznanie społeczności tych, którzy mienili się uczniami Jezusa. To od nich dowiedział się o nowej wierze – nowej «drodze», jak mówiono – w której centrum znajdowało się nie tyle Prawo Boże, ile przede wszystkim osoba Jezusa, ukrzyżowanego i zmartwychwstałego, z którym wiązane było już odpuszczenie grzechów” (por. tamże).

Po latach ewangelizacyjnej działalności sam nazwie się „apostołem z powołania” (por. Rz 1,1; 1 Kor 1,1) bądź „apostołem z woli Bożej” (2 Kor 1,1; Ef 1,1; Kol 1,1), jakby dla podkreślenia, że „jego nawrócenie było wynikiem nie procesu myślowego i refleksji, lecz owocem interwencji Boga, nieprzewidzianej łaski Bożej. Od tego czasu wszystko, co dotychczas stanowiło dla niego jakąś wartość, stało się paradoksalnie, według jego własnych słów, stratą i śmieciami (por. Flp 3,7-10). Od tej chwili również wszystkie swe siły oddał na wyłączną służbę Jezusowi Chrystusowi i Jego Ewangelii. Życie jego będzie odtąd życiem Apostoła, pragnącego "stać się wszystkim dla wszystkich" (1 Kor 9,22) bez zastrzeżeń” (por. tamże).

Dla uczniów Szkoły Słowa poznanie kerygmatu, metod i stylu nauczania tego Apostoła jest ciągle aktualnym wyzwaniem. Św. Paweł wzywa chrześcijan, by umieścić w centrum swego życia Osobę Jezusa Chrystusa „tak, aby naszą tożsamość wyróżniało w sposób zasadniczy spotkanie, komunia z Chrystusem i z Jego Słowem. W Jego świetle wszelka inna wartość jest odzyskana i zarazem oczyszczona z ewentualnego balastu” (por. tamże). Przypominanie podstawowych elementów wiary, wezwanie do nawrócenia i potrzeba odważnego świadectwa wskazują na pierwszą ewangelizację, której potrzebuje wiele wspólnot od dawna chrześcijańskich.

Apostoł narodów pozostawił Kościołowi misję niesienia Ewangelii zbawienia wszystkim ludziom bez wyjątku: „Od pierwszej chwili zrozumiał on, że chodzi o rzeczywistość, dotyczącą nie tylko Żydów czy pewnej grupy ludzi, ale mającą wymiar powszechny i dotyczący wszystkich, gdyż Bóg jest Bogiem wszystkich. Punktem wyjścia do jego podróży był Kościół Antiochii Syryjskiej, gdzie po raz pierwszy Ewangelia była przepowiadana Grekom i gdzie ukuty został termin "chrześcijanie" (por. Dz 11,20.26), to jest wierzący w Chrystusa” (por. tamże).

Pragniemy podążyć po śladach Apostoła, by w rytmie lectio divina uczyć się słuchać Słowa i wcielać Je w życie. Św. Paweł praktykowała różne formy lektury Pisma Świętego. U stóp Gamaliela uczył się rabinackich sposoby interpretacji i argumentowania w oparciu o Pismo. Czytał i modlił się tekstami biblijnymi, uznawał ich autorytet, nie przestawał ich cytować na potwierdzenie swojej nauki zawartej w swoich Listach. One to właśnie stały się pierwszymi pismami Nowego Testamentu. Ich lektura nie jest łatwa!

„Paweł – jak zauważa prof. Anna Świderkówna – nie był pisarzem, który wybrał właśnie list jako najbardziej odpowiednią form literackiej wypowiedzi. Był misjonarzem, piszącym listy do wspólnot chrześcijańskich, najczęściej przez siebie samego założonych… Są to jednym słowem listy autentyczne, najczęściej dyktowane przez potrzebę chwili, pisane w podobny sposób jak te listy prywatne, które od ponad stu lat oddają nam hojnie piaski Egiptu” (por. Rozmowy o Biblii. Nowy Testament, 169). Z Listów i Dziejów Apostolskich czerpiemy do dziś najwięcej wiadomości o życiu Apostoła i jego współpracowników.

Dla nas jest to wciąż fascynująca opowieść o życiu człowieka, który stawiał odważnie czoło różnym trudnością (2 Kor 11,23-28). Z miłości do Chrystusa dotarł do różnych zakątków, aby głosić Ewangelię aż po krańce znanego wówczas świata (por. Rz 15, 24. 28).

Chcemy więc niejako zapisać się do jego „szkoły Słowa”. Być uczniem św. Pawła tzn. iść po jego śladach, śledząc jego posługę misyjną i ewangelizacyjną od momentu pierwszego spotkania ze świadkiem Chrystusa – diakonem Szczepanem aż po męczeńską śmierć na wzniesieniu Aquae Salviae.

W szkole Słowa ze św. Pawłem konieczne jest osobiste zaangażowanie i wytrwała praca, jaką każdy uczeń musi wykonać według określonego planu. Oto jego główne punkty:
- słuchanie słowa Bożego w rytmie lectio divina;
- lektura wybranych tekstów Pisma Świętego;
- medytacja, według różnych metod i technik, poczynając od refleksji nad tym, co słyszymy i co czytamy, a kończąc na obrachunku własnego życia przed Bogiem;
- modlitwa: chwały, uwielbienia, chwały, dziękczynienia, skruchy i prośby;
- dzielenie się z innymi własnym doświadczeniem wiary. W tym wypadku trzeba będzie połączyć doświadczenie Pawła z doświadczeniem Kościoła i z doświadczeniem każdego z nas, by odpowiedzieć na kilka podstawowych pytań: Jaki jest plan Boga w stosunku do mnie? W jaki sposób mogę dostrzec w moim życiu, takim jakim je widzę teraz, i z pomocą wyznań Pawła – plan miłosierdzia?

Jak nie dziękować Panu za to, że dał nam Apostoła tej miary? – pyta papież Benedykt XVI.
Naszą odpowiedzią winno być szczere pragnienie lepszego poznania jego życia i działalności, wytrwałe wsłuchiwanie się w jego naukę oraz naśladowanie jego gorliwości. On sam przecież nas zachęca: „Bądźcie naśladowcami moimi, tak jak ja jestem naśladowcą Chrystusa” (1 Kor 11,1).