Kościół w Ewangelii św. Marka

Dobór dwunastu ludzi jest bardzo charakterystyczny. Ze społecznego i kulturowego punktu widzenia byli to bardzo różni ludzie. Nie należeli z pewnością do najniższej klasy. Byli to ludzie wolnych zawodów i o charakterach bardzo trudnych do pogodzenia. Szymon Piotr i Andrzej byli rybakami.

Imię Piotr wywodzi się z aramejskiego kefa (= skała). Ewangeliście zdaje się, że czytelnik zrozumie, iż Szymon jest przeznaczony do spełnienia w nowym Izraelu roli fundamentu. Wzmianka o nadaniu imienia, po wyliczeniu nowych zadań, zgadza się z biblijnym przekonaniem o ścisłym związku między imieniem a tożsamością, między nazwą a funkcją. Zmiana imienia dokonana przez Boga jest punktem zwrotnym w życiu pojedynczych ludzi (Rdz 17,5.15) i całych społeczności (Iz 1,26; Oz 1,4-9; 2,13). Ponadto Piotr jest zawsze wymieniany na pierwszym miejscu. W wybranym przez Jezusa kolegium Dwunastu był pierwszym i z woli Pana stanął na czele Jego grupy. Nie ulega wątpliwości, że lista kolegium apostołów z Piotrem na czele ma wielkie znaczenie historyczno-teologiczne. Ewangelista reprezentuje przekonania pierwotnej gminy i jako hagiograf wyraża również własny sąd.

Mateusz wybijał się w tym gronie, gdyż był celnikiem. Drugi Szymon był, być może, działaczem stronnictwa zelotów, którzy poprzez walkę zbrojną dążyli do wyzwolenia Izraela spod panowania rzymskiego. I stąd jego przydomek Gorliwy. Charakter osobisty każdego z tych Dwunastu był odmienny. Zdaje się, że gwałtownego Piotra nie przypominał w  niczym brat jego Andrzej, człowiek zrównoważony i raczej pogodny. Podobnie dwaj bracia (Jakub i Jan), „Boanerges” (= synowie gromu), niewiele mieli wspólnego z nieufnym Tomaszem czy Filipem, który, jak się zdaje, wyróżniał się w tym gronie wyższą kulturą lub pochodzeniem (zob. J 12,21-22).

A na końcu ewangelista wspomina Judasza Iskariotę. Powszechnie przyjmuje się, że przydomek Iskariota pochodzi z hebrajskiego isz Keriot, czyli człowiek z Keriotu. Chodzi o miasto, leżące na południowy wschód od Hebronu. Nie jest wykluczone, że określenie to pochodzi od słowa sicarius i oznacza człowieka ze sztyletem. Wynikałoby z tego, że Judasz, podobnie jak Szymon, należał do partii zelotów, którzy w sposób skrytobójczy mordowali zwolenników rzymskiej władzy w Palestynie. Pojawiła się także próba wyprowadzenia tej nazwy od wyrazu aramejskiego seqarja (= kłamca, zdrajca).

Przy Judaszu ewangelista czyni smutną uwagę: „który Go wydał”. Ta wzmianka jest najmocniejszym argumentem za historycznością przekazu o obecności zdrajcy wśród apostołów.

Pozostanie tajemnicą, dlaczego do grona apostołów wszedł człowiek, o którym Jezus wiedział, że będzie zdrajcą. Ale jego też wybrał, chociaż nie przemienił się on w świetle i w ogniu Jezusowej miłości. „Nie przez nieroztropność wybrał Pan Judasza na apostoła. Wielkiej prawdy nie osłabi nawet taki nieprzyjaciel, który znajduje się wśród jej sług” (Raban Maur). Jezus wiedział o swojej męce, ale także o tym, że Kościół założony na fundamencie Piotra i apostołów będzie cechowała „tajemnica niegodziwości” (mysterium iniquitatis).

Autor Ewangelii św. Marka nie posługuje się określeniem Kościół i nie czyni wyraźnych aluzji do tej wspólnoty. Jednak w tej księdze Nowego Testamentu dostrzega się wyraźne nawiązania do wspólnoty uczniów Jezusa i wynika z nich, że chodzi mu o Kościół jego czasów oraz o wyznawców Chrystusa następnych wieków, aż po czasy współczesne.