Kapłaństwo w Ewangeliach

Drugim w spisie apostołów jest Andrzej, brat Szymona Piotra. Według Czwartej Ewangelii obaj pochodzili z Betsaidy, miasta leżącego w północnej części Jeziora Galilejskiego (J 1,44). Zgodnie z tradycją janową, zanim Andrzej poszedł za Jezusem, był uczniem Jana Chrzciciela (J 1,14.44). Najczęściej wspomina o Andrzeju Ewangelia wg św. Marka (Mk 1,16.29; 13,3) oraz św. Mateusz (Mt 4,18). Ewangelista Jan wspomina także, iż właśnie Andrzej przyprowadził do Jezusa chłopca, który miał dwie ryby i pięć chlebów (J 6,8). Jan zapisze także, iż Andrzej wraz z Filipem przybyli do Jezusa by powiadomić Go, iż niektórzy Grecy pragnęli Go spotkać - pragnęli zobaczyć Jezusa (J 12,22).

Jan i Jakub Starszy - synowie Zebedeusza, rybacy z Betsaidy, otrzymali imiona - przydomek „synowie gromu” (Boanerges; Mk 3,17), być może z powodu ich żywego usposobienia (zob. Mk 10,35; Łk 9,54). Obaj bracia, jako rybacy, byli wspólnikami Piotra (Łk 5,10) i wraz z nim zostali wezwani przez Jezusa by pójść za Nim (Łk 5,11). Przez cały czas publicznej działalności Jezusa ci trzej apostołowie byli najbliższymi uczniami Mistrza z Nazaretu. Towarzyszyli Mu w najważniejszych chwilach Jego życia (Łk 8,51; 9,28; Mk 14,33). Jakub jako pierwszy z grona Dwunastu zginął śmiercią męczeńską, ścięty na rozkaz Heroda Agryppy I (Dz 12,2).

Kolejny apostoł - Filip, według J 1,44 pochodził z Betsaidy, podobnie jak Piotr i Andrzej. Ważną rolę odgrywa w przekazie Ewangelii wg św. Jana, w której znajdujemy opis jego powołania (J 1,43-48), gdzie rozmawia on z Jezusem przed rozmnożeniem chleba (J 6,5.7). Filipa proszą  Grecy, by pomógł im zobaczyć Jezusa (J 12,21-22). Również Filip podczas ostatniej wieczerzy prosi Jezusa, by Ten pokazał im Ojca (J 14,8-9).

Kolejnego apostoła Bartłomieja wydaje się, iż należy utożsamić ze wzmiankowanym przez Jana Natanaelem (J 1,45-50). Imię bowiem Bartłomiej po aramejsku oznacza „syn Talmaja”. Stąd też początku od IX wieku uznaje się, iż właściwym imieniem Bartłomieja było imię Natanael. Czwarta Ewangelia bowiem wymieniając imiona apostołów dwa razy wspomina Natanaela, a nigdy Bartłomieja. Ewangelie zaś synoptyczne zawsze wzmiankują Bartłomieja, milczą zaś o Natanaelu. Poza tym w Ewangeliach synoptycznych Bartłomiej zawsze łączony jest z Filipem, zaś w Czwartej Ewangelii Filipowi towarzyszy Natanael. Być może Natanael posiadał drugie imię Bartłomiej, podobnie jak Szymon, który był nazywany Piotrem. Poza spisem apostołów Bartłomiej nie występuje w Nowym Testamencie.

Apostołem jest również Mateusz, który według Mt 9,3 miał być celnikiem. Jego powołanie w Mt 9,9 nakreślone jest bardzo krótko, przez co wydaje się być podkreślona jego pokora. Ewangelia Marka i Łukasza używa imienia Lewi (Mk 2,14; Łk 5,27-28). Być może, co było częste w środowisku żydowskim, iż nosił on dwa imiona. Według przekazu Papiasza jest on autorem zbioru Mów Pańskich, które weszły w skład kanonicznej Ewangelii wg św. Mateusza.

Apostoł Tomasz w przekazie Ewangelii synoptycznych wymieniony jest tylko w spisie apostołów. Samo imię Tomasz jest transkrypcją hebrajskiego określenia bliźniak (zob. J 11,16). Niemało o jego roli w gronie dwunastu apostołów pisze autor Czwartej Ewangelii. Tomasz stwierdza, że pragnie pójść z Jezusem do Betanii i gotów jest tam z Mistrzem na śmierć (J 11,16). Podczas Ostatniej Wieczerzy stwierdza: „Panie, nie wiemy dokąd idziesz. Jak więc możemy znać drogę” (J 14,6). Po zmartwychwstaniu Jezusa pragnie zobaczyć przebity bok i dłonie Chrystusa (J 20,24-28). Tomasz wraz innymi apostołami, według przekazu ostatniego rozdziału św. Jana, wypływają na Jezioro Galilejskie, potem zaś spożywają śniadanie ze Zmartwychwstałym (J 21,2).

W gronie dwunastu wymieniony jest także Jakub Młodszy, syn Alfeusza - Kleofas. Być może jest on autorem jednego z listów katolickich. Św. Paweł w Liście do Galatów określa go jako filar Kościoła (Ga 2,9). Być może był on bratem Lewiego, który według Mk 2,14 również był synem Alfeusza. Być może, jak chcą niektórzy, należy go utożsamiać z Jakubem Młodszym, którego matka stała pod krzyżem Jezusa (Mk 15,40; 16,1; Łk 24,10).

Obok Szymona, zwanego Piotrem, w gronie dwunastu wymieniany jest Szymon „Kananejczyk” - albo Zelotes - „Zatroskany”, „Pełen gorliwości”. Jego przydomek część komentatorów wywodzi od hebrajskiego kana - zabiegać, troszczyć się, współzawodniczyć. Być może sympatyzował on z partią zelotów - gorliwych żydów występujących przeciwko władzy rzymskiej. Być może przydomek ten otrzymał ze względu na wielką gorliwość, która wyróżniała go wśród uczniów Jezusa. Są jednak także losy, iż przydomek kana wywodzi się od miejscowości Kana Galilejska, skąd miał on pochodzić.

Kolejny apostoł - Tadeusz, określany jest przez Łukasza jako Juda (Judasz), syn Jakuba (zob. Łk 6,16; Dz 1,18). Prawdopodobnie nosił on dwa imiona, przy czym, by nie doszło do pomyłki i utożsamienia go ze zdrajcą Judaszem, tradycja wolała posługiwać się jego drugim imieniem - Tadeusz. Łukasz zatem w swoim przekazie przywróciłby jego pierwsze imię. W przekazie niektórych rękopisów ewangelicznych pojawia się imię Lebbeusz - od hebrajskiego leb - serce.

Na końcu listy apostołów występuje Judasz Iskariota. Był on jedynym przedstawicielem pokolenia Judy. Na kartach Nowego Testamentu pojawia się on zasadniczo w kontekście swojej zdrady. Etymologia jego przydomka nie jest jasna. Być może pochodził on z miast Kariot - w południowej Judei; inni kojarzą jego przydomek ze słowem seqarja - kłamca (w takim przypadku przydomek ten pochodziłby z późniejszego nadania). Być może, jak chcą inni był on członkiem sykaryjczyków - grupy stawiającej zbrojny opór rzymskim okupantom (łac. sica - sztylet). A zatem swój przydomek miałby jeszcze przed powołaniem do grona dwunastu.