Wiara w Ewangelii św. Jana

Jaki jest sens słowa wiara w Ewangelii św. Jana? Jaka treść się w nim kryje?

Czasownik „wierzyć” pojawia się w Ewangelii św. Jana (98 razy) częściej niż w każdej innej księdze Nowego Testamentu. Wiara jest dla jej autora konkretną postawą o niezwykłym bogactwie. W jej skład wchodzą: „uznanie”, „przyjęcie”, „widzenie”, „słyszenie”, „słuchanie”, osobisty kontakt z Chrystusem (por. 1 J 1,3), posłuszeństwo Duchowi (J 3,8; 20,22). Człowiek całym sobą otwiera się na Boga w Jezusie Chrystusie i dzięki Duchowi Świętemu „chodzi w światłości”, „spełnia wymagania prawdy” (J 3,21).

Wiara niesie jednak radykalne wymaganie. Według Ewangelii św. Jana każdy może się zbawić. Musi jednak spełnić jeden warunek, musi wierzyć w Jednorodzonego Syna Bożego. Zwrot: wierzyć w nie oznacza, że za prawdziwe uważa się tylko to, co ktoś wypowiada, ale kryje się w tym także przylgnięcie do owej osoby, dar z siebie, dawany w pełnym zaufaniu. Człowiek wyrzeka się siebie i własnej samowystarczalności i pewności, jaką daje „ciało” (J 3,6), a więc przestaje się opierać jedynie na sobie i swojej wiedzy (J 3,10; 5,39; 7,48.52; 9,29), a polega na tym, co objawił i dał Bóg w Jezusie Chrystusie oraz całą ufność pokłada w świadectwie Tego, który „wie” i który „widział” (J 3,11), a więc w Mądrości Boga. Uznaje swoje braki, potrzebę, tzn. uznaje, że jest ślepy (J 9,39), że pragnie być uleczony (J 5,6) i musi przyjść do Tego, który daje życie (J 5,40). Musi przyjąć wreszcie to życie (J 4,40).

Wiara prowadzi do poznania Boga w Jezusie Chrystusie. Dla św. Jana te dwie rzeczywistości: wiara i poznanie są ściśle ze sobą związane; wzajemnie się przenikają, chociaż nie są identyczne. W kilku wypadkach „poznanie” poprzedza albo zdaje się poprzedzać wiarę. Zwykle jednak to wiara poprzedza „poznanie”. Wyznanie św. Piotra, po przemówieniu o chlebie życia, sugeruje wyraźnie priorytet wiary: „A myśmy uwierzyli i poznali, że Ty jesteś Świętym Bożym” (J 6,69). Prawie identyczne są słowa Jezusa skierowane do niewiernych Żydów: „Choćbyście Mi nie wierzyli, wierzcie moim dziełom, abyście poznali i wiedzieli, że Ojciec jest we Mnie, a Ja w Ojcu” (J 10,38). To samo zestawienie: wiara – poznanie widoczne jest w napomnieniu Jezusa, skierowanym do Żydów, „którzy Mu uwierzyli” (J 8,31): „Jeżeli trwacie w nauce mojej, jesteście prawdziwie moimi uczniami i poznacie prawdę” (J 8,31). Jezus wzywa ich, aby pogłębili wiarę i rozwijali poznanie prawdy. Istnieje więc wzajemne przenikanie wiary i poznania. Wzrost wiary powoduje wzrost poznania i odwrotnie.