Wiara w Ewangelii św. Jana

Spróbujmy rozwiązać ten problem w oparciu o zacytowany tekst Ewangelii św. Jana.

Werset 31 w języku greckim, a więc natchnionym, posiada dwie wersje tekstu ( tzw. lectiones variantes): „hina pisteusete” („abyście zaczęli wierzyć”) oraz „hina pisteuete” („abyście dalej wierzyli”, „abyście dzięki Ewangelii pogłębili waszą wiarę”). W krytyce tekstu, a więc w nauce, która zajmuje się ustalaniem tekstu pierwotnego i autentycznego ksiąg natchnionych, przyjmuje się dzisiaj wariant drugi, czyli czas teraźniejszy trybu warunkowego, a nie tzw. grecki aoryst trybu warunkowego. Argument filologiczny nie posiada zasadniczego i rozstrzygającego znaczenia, ponieważ wiadomo, że w tzw. greckim języku popularnym  (koine) nie zwracano już tak wielkiej uwagi na różnicę między aorystem a czasem teraźniejszym. Był to bowiem język uproszczony w stosunku do greckiego języka klasycznego.

Dlatego obecnie czymś ważniejszym jest budowa Ewangelii i jej przesłanie religijne (teologia). Zwróćmy uwagę tylko na kilka szczegółów. Trudno jest wyjaśnić, jak autor mógł rozpocząć dzieło od wstępu (Prologu) o niezwykle wzniosłej treści teologicznej (pisze np. o preegzystencji, czyli odwiecznym istnieniu Jezusa-Słowa), gdyby kierował Ewangelię do ludzi jeszcze niewierzących, którzy nie znają podstaw wiary. Dlatego wyciąga się wniosek, że Ewangelista zamierzał umocnić wiarę i wyjaśnić ją czytelnikom. Potwierdzają to zachęty Jezusa, które stale przypomina. Bardzo często przytacza wezwania Mistrza, skierowane do uczniów, aby „trwali w Jego nauce” (J 8,31; 15,7) i „zachowywali Jego przykazania” (J 14,15.23.24). Można trwać w wierze, jeżeli się ją posiada. Można zachowywać przykazania, jeżeli się je zna.

Można z tej dyskusji wyciągnąć wniosek, że św. Jan, wyjaśniając cel napisania Ewangelii, stwierdza, iż stworzył swe dzieło, aby czytelnicy dalej wierzyli (J 20,31). Jego słowa należy interpretować w ten sposób, że napisał Ewangelię, aby ich umocnić w wierze i wiarę rozświetlić.[2]

Niezależnie od omawianej dyskusji, jedno jest pewne: św. Jan zmierza ku wierze w Jezusa Chrystusa, Syna Bożego. Wiara jest dla niego zasadą główną i sercem życia chrześcijańskiego. Daje uczestnictwo w Bogu (J 6,40); prowadzi do życia (J 20,31). Wierzącym przyobiecane są „strumienie wody żywej” (J 7,38) – obraz Ducha Świętego – które wypłyną z „wnętrza” Chrystusa w godzinie Jego uwielbienia. Dlatego temat wiary przewija się przez całą Ewangelię św. Jana. Szczególnie mocno wyakcentowany jest w rozdziale 20., gdzie znajduje się szereg opisów zjawień Jezusa zmartwychwstałego, a kończy się on błogosławieństwem, przeznaczonym dla wierzących: „Błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli”  (J 20,29).