Jezus z Nazaretu?

Przejdźmy więc do drugiego pytania: Czy za pośrednictwem Ewangelii możemy dotrzeć do historii Jezusa?

Pytanie dotyczy historyczności treści Ewangelii, czyli innymi słowy pytamy tu o to, czy czytając Ewangelie spotykamy się z Jezusem historycznym, a więc Jezusem, który to i to uczynił, który tego i tego nauczał, którego życie miało właśnie taki a nie inny kształt. Od XVIII wieku bowiem pojawiły się idee, które kwestionowały tzw. kościelny wizerunek Jezusa. Zakwestionowano więc najpierw po części, a w latach 20’ XX wieku, całkowicie możliwość dotarcia do historycznego Jezusa. Zwolennicy tych idei uważali, że Ewangelie są świadectwami wiary, że są pisane na potrzeby wspólnot chrześcijańskich i w celach misyjnych. Co miało według tych badaczy oznaczać ich brak obiektywności, nieliczenie się z obiektywną informacją i historyczną prawdą oraz rozwijanie wątków cudownych i budujących. Ewangelie więc miałyby być świadectwami wiary pierwszych chrześcijan, a nie świadectwem historycznych wydarzeń z życia Jezusa.

To brzmi bardzo poważnie. Jaka jest odpowiedź teologii katolickiej?

Już w połowie XX wieku niektórzy teologowie protestanccy, a nieco później katoliccy, wykazali błędy tej koncepcji. Wykazali oni najpierw, że nie jest prawdą iż pierwsze wspólnoty chrześcijan nie interesowały się historią, że nie liczyły się z chronologią i topografią. Wskazywali przy tym na oryginalność treści Ewangelii, tożsamość grona uczniów przed i po wydarzeniach paschalnych, kulturę przekazu pierwotnej wspólnoty. Pokazali, że wiara i nauczanie wspólnoty popaschalnej wiąże się ściśle z historycznym Jezusem, który jest źródłem wiary, a więc istnieje kontynuacja między Jezusem głoszonym po wydarzeniach wielkanocnych oraz Jezusem historycznym.

Z czasem wypracowano także kryteria autentyczności słów i czynów Jezusa. Pozwalają one ustalić ponad wszelką wątpliwość co Jezus głosił i czynił. Możemy więc powiedzieć, że Ewangelie przekazują historyczną prawdę o Jezusie Chrystusie. Czyli innymi słowy, czytając Ewangelie spotykamy się z Jezusem, z wydarzeniami z Jego życia, z tym, co powiedział i co uczynił[5].