Duch Odnowiciel

Czy można także wskazać związek pomiędzy analizowanym dziś tekstem a proroctwem z Księgi Joela zapowiadającym „wylanie Ducha na wszelkie ciało”?

Przemiana, jakiej doświadczy Izrael, będzie dziełem „Ducha Bożego”. On jest gwarantem trwałego i nieodwracalnego charakteru nowej rzeczywistości. Doświadczą jej nie tylko wybrani, lecz stanie się ona udziałem wszystkich członków ludu wybranego. Choć w tym miejscu Ezechiel mówi o „daniu Ducha” (hebr. czasownik nātan), to jednak w paralelnej wypowiedzi mówiąc o przyszłym udzieleniu „Ducha Bożego” posługuje się czasownikiem „wylać” (hebr. špk): „Ducha mojego wyleję na Izraelitów” (Ez 39,29). Do tej myśli nawiąże i pięknie ją rozwinie prorok Joel głosząc: „Wyleję Ducha mojego na wszelkie ciało!” (Jl 3,1). Powszechne „wylanie Ducha Bożego” będzie – jak zapowiada Izajasz – podobne do deszczu, który odmienia życie na ziemi (Iz 32,15-17; 44,3-4). Taki przejaw udzielającej się pełni życia i świętości samego Boga będzie mobilizował, dynamizował i umacniał całą wspólnotę Izraela do coraz doskonalszego postępowania, co sprawi, że przestrzeganie przykazań i zobowiązań płynących z przymierza będzie nie tylko ułatwione, ale przede wszystkim trwałe. Tym samym pozostający pod wpływem „Ducha Bożego” przemieniony i odnowiony Izrael może stać się nowym partnerem przymierza: „Będziecie moim ludem, a Ja będę waszym Bogiem!” (w. 28). Wizja zawarcia „nowego przymierza” – mimo iż sam termin nie pojawia się w tym fragmencie – stanowi punkt kulminacyjny i zarazem zwieńczenie całego procesu odnowy. Powstała w ten sposób trwała więź bliskości z Bogiem przedstawia niemal idealną wizję przyszłego Ludu Bożego, wiernie spełniającego wolę Jahwe i korzystającego z Jego błogosławieństwa.

A zatem można stwierdzić, iż wizja Ezechiela jest zapowiedzią „nowego stworzenia” oraz „wylania ducha Bożego” na cały lud wybrany. Z jednej strony – podobnie jak fragment Ez 37,1-14 – odwołuje się do opisu stworzenia człowieka, gdy Bóg „ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą” (Rdz 2,7). Z drugiej strony stanowi obietnicę obfitości „darów Ducha Bożego” nie tylko dla wybranych (por. „Mesjasz” w Iz 11,1-2), ale dla wszystkich bez wyjątku (por. „wszelkie ciało” w Jl 3,1-2).