XXII NIEDZIELA ZWYKŁA - ROK C

Tekst i komentarz z Komentarza Żydowskiego do Nowego Testamentu. David H. Stern. Oficyna Wydawnicza Vocatio. Warszawa 2004

II CZYTANIE

Nie podeszliście do namacalnej góry, do zapalonego ognia, do ciemności, pomruków, wichury, do dźwięku szofaru i do głosu, którego słowa zmusiły słuchaczy do błagania, aby już dalej nie przekazywano im orędzia.
Przeciwnie, podeszliście do góry Cijon, czyli do miasta Boga żywego, niebieskiego Jeruszalaim, do miriadów aniołów zebranych uroczyście, do wspólnoty pierworodnych, których imiona zapisano w niebie, do Sędziego, który jest Bogiem wszystkich, do duchów ludzi sprawiedliwych, którzy zostali doprowadzeni do celu, do pośrednika nowego przymierza, Jeszui.

(Hbr 12,18-19.22-24a)

18-19. Tak jak w 2,1-4, autor - używając porównania do góry Synaj (w. 18-21) z duchową górą Cijon (w. 22-24) - wyjaśnia, dlaczego judaizm mesjaniczny wraz Moszem i Jeszuą (w. 24; zob. drugi akapit w 1,2-3K) jest pod wieloma względami, wspomnianymi w poprzednich rozdziałach, lepszy niż judaizm niemesjaniczny wraz z Moszem, ale bez Jeszui. W obu przypadkach objawia się ten sam Bóg, wraz ze swymi obietnicami i wymaganiami. Można wyciągnąć tylko jeden wniosek: Uważajcie, żebyście nie odrzucili Tego, który przemawia (w. 25-29), Tego, który niegdyś przemówił przez Moszego, a teraz przez Jeszuę. Jak to zwięźle ujęto w Sz'ma: "Adonai jest Jeden" (Powtórzonego Prawa 6,4); dlatego każdy, kto odrzuca Boga Jeszui, odrzuca tym samym Boga Moszego (takie stwierdzenie pojawia się wielokrotnie w Nowym Testamencie, np. w Łk 16,29-31; 24,25-27; J 1,45; 5,45-46; 9,28-41; Dz 3,22-23; 26,22-23; 28,23-27; Rz 3,29-31; 10,4-10; 2 Kor 3,6-16; Żm 3,1-6; Ap 15,3). A kara za odrzucenie Boga jest straszliwa, bo mimo że jest On miłosierny dla tych, którzy w Niego zaufali, to zarazem nasz Bóg jest ogniem pożerającym (w. 29; por. Wyjścia 34,6-7; Mk 9,43-49; Ap 20,11-15).

18-21. Straszliwy widok góry Synaj w chwili, gdy Bóg dawał Torę ludowi izraelskiemu miał obrazować Bożą świętość. Zob. Wyjścia 19,16-20; 20,15-18 [18-21]; Powtórzonego Prawa 4,10-13.

18. Teofanii (ukazaniu się Boga ludziom) często towarzyszył ogień (Wyjścia 13,21; Sędziów 13,20; 1 Królewska 18,38), ciemność (Rodzaju 15,12; Wyjścia 10,21-22; 14,20; 1 Królewska 8,12; Joel 3,4 [2,31]; Amos 5,18) i wichura (Nahum 1,3; Job 37,9; 38,1; Zachariasz 9,14).

19. Dźwięk szofaru będzie słychać pod koniec czasów w chwili ostatecznego objawienia się Boga (Izajasz 27,13; Zachariasz 9,14), określonego precyzyjnie w Nowym Testamencie jako Drugie Przyjście Mesjasza (Mt 24,31; 1 Kor 15,52; 1 Tes 4,16zK).
Kiedy Bóg dawał Dziesięć Przykazań (Powtórzonego Prawa 5,6-18), zwanych w Torze Dziesięcioma Słowami (Powtórzonego Prawa 4,13), cały lud Isra'ela słyszał Jego głos, a Jego słowa zmusiły słuchaczy do błagania, aby już nie przekazywano im orędzia, ale aby przekazano je tylko Moszemu jako ich przedstawicielowi. Opisano to w Księdze Powtórzonego Prawa 4,10-13; 5,20-25 i 18,16-17 (te ostatnie wersety znajdują się we fragmencie Powtórzonego Prawa 18,15-19, gdzie Bóg obiecuje wzbudzić proroka takiego jak Mosze; według Dz 3,22-23zK Jeszua wypełnił to proroctwo.

22-24. Autor wymienia osiem rzeczy, do których podeszliśmy.

22. To na górze Cijon umieścił król Dawid Arkę Przymierza (2 Samuela 6,2); w Nowym Testamencie Jochanan widzi Jeszuę, Baranka, "stojącego na górze Cijon" (Ap 14,1). Już w Tanach górę Cijon utożsamia się z całym miastem Boga żywego, niebieskim Jeruszalaim:

"Wielki jest Adonai, godzien wielkiej chwały
w mieście naszego Boga - na Jego górze świętej,
pięknie położonej, radości całej ziemi,
górze Cijon, na północnych krańcach -
mieście Króla Wielkiego" (Psalm 48,2-3 [1-2]).

Opis ten jednak nie ogranicza się do ziemskiego Jeruszalaim, ale odnosi się również do jeszcze lepszego niebieskiego Jeruszalaim (Ga 4,25-26; Ap 21,2), o którym autor mówi więcej w 11,10.13-16zK i 13,14. Cały list przenika ta myśl: tyle z prawdy duchowej, ile widzimy tu na ziemi, jest zaledwie cieniem niebieskiego pierwowzoru (8,5zK; 9,11zK.23-24zK; 10,1zK).

Miriady aniołów. Bóg "przybył z miriadami świętych" w niebie, aby dać Torę na górze Synaj (Powtórzonego Prawa 33,2). Z 1,14; Daniela 7,10; Łk 2,13-15 i Ap 5,11-12 dowiadujemy się, że uroczyście zebrani służą Bogu i Jego ludowi.

23. Wspólnota, gr. ekklēsia; zob. Mt 16,18K.

Pierworodni. Jeszua "góruje ponad całym stworzeniem", dosłownie: "jest pierworodnym całego stworzenia" (Kol 1,15zK). "Jest On również głową Ciała, Wspólnoty Mesjanicznej - jest początkiem, pierworodnym wśród umarłych, aby we wszystkim był pierwszy" (Kol 1,18). W końcu jest On "pierworodnym wśród wielu braci" (Rz 8,29), dzięki czemu oni sami są uznani przez Boga za pierworodnych, z wszelkimi prawami, jakie w czasach biblijnych przysługiwały takiej pozycji (w. 12). Bóg na samym początku przyznał Isra'elowi status pierworodnego (Wyjścia 4,22); a przyznając go także wierzącym, Bóg podkreśla utożsamienie Wspólnoty Mesjanicznej z Isra'elem (zob. Rz 11,25-26zKK; Ga 6,16zK; Ef 2,11-16zKK).

Których imiona zapisano w niebie w Księdze Życia (zob. Ap 20,12bzK).

Sędzia, który jest Bogiem wszystkich. Przed Bogiem, "sprawiedliwym Sędzią" (2 Tm 4,8zK), uciec nie można; wiele fragmentów w Nowym Testamencie i Tanach zapowiada nadejście Dnia Sądu Ostatecznego dla wszystkich; zob. Ap 20,11-15. Bóg powierzył sąd Jeszui Mesjaszowi (J 5,22zK.27-30; Dz 17,31; Rz 2,16).

Duchy ludzi sprawiedliwych (11,4.7.33), którzy zostali doprowadzeni do celu (7,11K) razem z nami (11,39-40) przez Jeszuę, Tego, który wypełnia nasze ufanie (przywodzi je do celu, w. 2).

24. Pośrednik nowego przymierza, Jeszua. Por. 7,22; 8,6-13.

EWANGELIA

Raz w szabbat Jeszua poszedł spożyć posiłek w domu jednego z czołowych p'ruszim, a uważnie Go obserwowano. Gdy spostrzegł, że goście wybierają sobie najlepsze miejsca przy stole, powiedział im tę przypowieść: "Kiedy ktoś zaprasza was na wesele, nie zajmujcie najlepszego miejsca. Bo jeśli zaproszono tam kogoś bardziej dostojnego niż wy, osoba, która was obu zaprosiła, mogłaby podejść do was i rzec: »Ustąp miejsca temu człowiekowi«. I zostaniecie upokorzeni, bo pójdziecie usiąść w najmniej ważnym miejscu. Ale kiedy was zapraszają, idźcie i siądźcie w najmniej ważnym miejscu. Wtedy ten, który was zaprosił, przyjdzie i powie wam: »Idź i zajmij lepsze miejsce«. I spotka was zaszczyt wobec wszystkich współbiesiadników. Bo każdy, kto się wywyższa, będzie poniżony, a każdy, kto się poniża, będzie wywyższony".
Jeszua powiedział też temu, który Go zaprosił: "Kiedy wydajesz obiad czy wieczerzę, nie zapraszaj przyjaciół, braci, krewnych czy bogatych sąsiadów, bo oni zapewne odwzajemnią ci się zaproszeniem i taka będzie twoja odpłata. Ale gdy wydajesz przyjęcie, zaproś biednych, ułomnych, kaleki i ślepców! Jakże będziesz błogosławiony, że nie mają oni nic, aby ci odpłacić! Bo odpłatę dostaniesz przy zmartwychwstaniu sprawiedliwych".

(Łk 14,1.7-14)

8-10. Księga Przysłów 25,6-7 daje tę samą radę, po części nawet tym samym językiem.

14. Zmartwychwstanie sprawiedliwych jest wyraźnie odróżniane od zmartwychwstania niesprawiedliwych, zarówno w Tanach (Daniela 12,2), jak i w Nowym Testamencie (16,26zK; Ap 20,4.12.15).

------------------------------------

Cijon - Syjon
Jeruszalaim - Jerozolima, Jeruzalem
p'ruszim - faryzeusze