Modlitwa w Dziejach Apostolskich

Cechy modlitwy

Patrząc na liczne przykłady modlitwy, które przytacza św. Łukasz w Dziejach, dostrzegamy, że często jest ona powiązana z wizjami (np. 9,11;10,2-6.9-17; 18,9; 22,17-21). Dobrych przykładów dostarcza relacja wydarzeń związanych z pobytem Piotra Apostoła w Jaffie i Cezarei. Najpierw setnik Korneliusz słyszy w wizji (gr. horama): „Twoje modlitwy i jałmużny stały się ofiarą, która przypomniała ciebie Bogu” (10,4). Następnego dnia Piotr Apostoł miał wizję, gdy modlił się na tarasie domu Szymona garbarza w Jafie (10,9). Przypomina to oczywiście wizje, jakie mieli Szaweł i Ananiasz w kontekście bezpośrednich wydarzeń po nawróceniu pod Damaszkiem (9,10-19). Bardzo podobnie orędzie od Boga przychodzi też za pośrednictwem aniołów, jak ma to miejsce w przypadku Filipa Ewangelisty (8,26), setnika Korneliusza (10,3) czy Pawła Apostoła pocieszanego na okręcie tonącym na Morzu Śródziemnym (27,23).

Modlitwa Apostołów i chrześcijan w Dziejach jest też często połączona z żydowskim kultem czy to świątynnym czy synagogalnym. Św. Łukasz przekazuje, że Apostołowie czynnie uczestniczą w świątynnym kulcie: „Gdy Piotr i Jan wchodzili do świątyni na modlitwę…” (3,1). Tak rozpoczyna się relacja o uzdrowieniu chromego w świątyni (por. 22,17). Podobnie jak Jezus regularnie uczęszczał do synagog, gdzie modlił się i nauczał (por. Łk 4,16), tak również czynią Apostołowie, a szczególnie Paweł Apostoł, który miał zwyczaj rozpoczynać swoją misję w synagogach w miejscowościach, do których po raz pierwszy docierał (13,5; 14,1; 17,1; 18,4).

Gdy chodzi o zewnętrzne gesty towarzyszące modlitwie można wskazać nakładanie rąk oraz modlitwę na kolanach. Wzorem Jezusa, który nakładał ręce na chorych (Łk 4,40) Jego uczniowie czynią taki sam gest podczas modlitw o uzdrowienie: „Ojciec Publiusza (namiestnika Malty) leżał właśnie chory na gorączkę i biegunkę. Paweł poszedł do niego i pomodliwszy się położył na nim ręce i uzdrowił go” (28,8; por. 19,11).

W tradycji żydowskiej modlitwa na kolanach była znana (Ps 95,6; 1 Krl 8,54), jednak zwyczajowo żydzi modlili się stojąc (Łk 18,11). Jednak autor Dziejów kilkakrotnie podkreśla praktykę modlenia się w pozycji klęczącej wśród chrześcijan: „Po usunięciu wszystkich Piotr upadł na kolana i modlił się” (9,40; por. 7,60; 20,36; 21,5).

Kilkakrotnie w Dziejach modlitwa złączona jest z egzorcyzmem. Podobnie jak modlitwa egzorcyzmu jest nieodłącznie związana z działalnością Jezusa (np. Łk 11,14-20) i Jego uczniów jeszcze w czasie publicznej działalności Pana (Łk 9,1; 10,17), taka sama praktyka jest związana z działalnością pierwotnego Kościoła. Klasycznym przykładem jest wypędzenie złego ducha, który wróżył z mieszkanki Filippi: „Paweł, mając tego dość, odwrócił się i powiedział do ducha: Rozkazuję ci w imię Jezusa Chrystusa, abyś z niej wyszedł” (16,18; por. 19,13-16).