Wystarczyłby jeden

Wykonanie kary

Wysłannicy Boga docierają do Sodomy wieczorem. Dla zwykłego człowieka byłoby to niemożliwe, biorąc pod uwagę fakt, iż z Hebronu wyruszyli po południu i mieli do przebycia 60 km uciążliwej drogi. Lot, który odpoczywał po trudach dnia u bramy miasta, jak to było w zwyczaju ówczesnych mieszkańców, zobaczył ich i podobnie jak wcześniej Abraham, powitał i ugościł. Nakłonił ich także, by spędzili noc pod jego dachem. Jednakże sprowadziło to na niego kłopoty. Mężczyźni z Sodomy zgromadzili się przed jego domem żądając wydania im gości, by mogli z nimi współżyć. Lot znalazł się w rozpaczliwej sytuacji. Biorąc pod uwagę fakt, że gościnność w tamtych czasach stawiano ponad wszystko i największą hańbą dla gospodarza byłaby krzywda wyrządzona jego gościom – można przynajmniej trochę zrozumieć decyzję Lota. Proponuje on bowiem, że zamiast przybyszów, wyda swoje córki. Kiedy mieszkańcy Sodomy odrzucają tę propozycję i atakują Lota, wówczas interweniują wysłannicy Boga dotykając ich ślepotą.

Użyty w tym fragmencie wyraz hebrajski nie oznacza ślepoty trwałej i całkowitej lecz, podobnie jak w 2 Krl 6,18, stan pewnego rodzaju iluzji optycznej powodującej, że Sodomici nie potrafili odnaleźć wejścia do domu Lota.

O świcie, ponieważ Lot zwlekał z opuszczeniem Sodomy, Boży wysłannicy wyciągnęli go i wraz z rodziną wyprowadzili poza miasto. Uciekli do miasteczka Soar, którego ocalenie Lot uprosił u Boga, by miał się gdzie schronić. Niestety w trakcie ucieczki jego żona łamie zakaz, ogląda się za siebie i zostaje zamieniona w słup soli. Autor biblijny opisuje to następującymi słowami:

„Słońce wzeszło już nad ziemią, gdy Lot przybył do Soaru. A wtedy Pan spuścił na Sodomę i Gomorę deszcz siarki i ognia [pochodzący] od Pana z <nieba>. I tak zniszczył te miasta oraz całą okolicę wraz ze wszystkimi mieszkańcami miast, a także roślinność. Żona Lota, która szła za nim, obejrzała się i stała się słupem soli.” (19,23-26)

Kiedyś sądzono, że zniszczenie Sodomy i Gomory wiąże się z powstaniem Morza Martwego, jednakże w rzeczywistości powstało ono dużo wcześniej. Najprawdopodobniej więc chodzi tutaj o trzęsienie ziemi połączone z wybuchem wulkanu. Ponadto w rejonie Morza Martwego znajdują się naturalne złoża bitumitów i siarki. Możliwe więc, że doszło również do zapalenia się i eksplozji siarki, która spadła później na miasta w postaci ognistego deszczu.

Różnie też tłumaczy się postępowanie żony Lota. Niektórzy przypuszczają, że nie tylko się obejrzała, ale wróciła do Sodomy, by zabrać z domu jeszcze coś zapomnianego wcześniej (tak to przedstawiał już Filon Aleksandryjski w Legis allegoriarum). Za taką interpretacją przemawia między innymi fakt, że użyte słowa hebrajskie mogą oznaczać, nie tylko się obejrzenie się, ale i powrót. Poza tym zwolennicy tej hipotezy jako argument przytaczają słowa Jezusa:

„Podobnie jak działo się za czasów Lota: jedli i pili, kupowali i sprzedawali, sadzili i budowali, lecz w dniu, kiedy Lot wyszedł z Sodomy, spadł z nieba deszcz ognia i siarki i wygubił wszystkich; tak samo będzie w dniu, kiedy Syn Człowieczy się objawi. W owym dniu, kto będzie na dachu, a jego rzeczy w mieszkaniu, niech nie schodzi, by je zabrać; a kto na polu, niech również nie wraca do siebie. Miejcie w pamięci żonę Lota!” (Łk 17,28-32)

Smutne zakończenie

Biblijny opis zniszczenia Sodomy i Gomory łączy się z - uważanym za ludowe - opowiadaniem o pochodzeniu dwóch sąsiadujących z Izraelitami narodów: Ammonitów i Moabitów. Mieli oni być potomkami synów zrodzonych z kazirodczego współżycia córek Lota ze swoim ojcem, którego wcześniej upoiły winem. Etymologicznie słowo Moab przypomina min-ab (= od ojca), a ben-ammi oznacza: syn mego (najbliższego) krewnego. Wielu komentatorów domyśla się tutaj jednak etymologii ludowej imion, całe opowiadanie uważając za etiologię ludową.

To szokujące wydarzenie jest ostatnim w wielu epizodów, które począwszy od 13 rozdziału ukazywały jak wiara Lota różniła się od wiary Abrahama. Uzasadniały w ten sposób fakt, że potomstwo Lota nie będzie miało udziału w obietnicy danej Abrahamowi.