"Zgorszenie dla Żydów"

Postarajmy się zobaczyć, jak się dochodzi do podob­nego wniosku. Karl Schubert, hebraista w Uniwersytecie Wiedeńskim, pisze: „Ostatnią rzeczą, jakiej Żyd oczekiwał od Mesjasza, było to, że musi on cierpieć, umrzeć, a na­stępnie zmartwychwstać. Ostatnią rzeczą, jakiej oczekiwa­no na czasy mesjańskie, był krzyż i pusty grób w środku historii".
Jakie były zatem oczekiwania Izraela? Czego oczekiwa­li, na równi z innymi, także pobożni Żydzi, którzy idą za Jezusem, którzy będą cierpieli z powodu jego haniebnej porażki i którzy - według pewnej krytyki - wyprowadzili z proroctw „legendę" jego zwycięskiego finału, jego glory­fikacji.
Na „ostatnie dni", na czas „eschatologiczny", na czas Mesjasza, Izrael (lub przynajmniej szkoła mająca w nim bardzo wielką przewagę) oczekiwał powszechnego zmar­twychwstania wszystkich zmarłych w celu poddania się powszechnemu i ostatecznemu sądowi. Zmartwychwsta­nie, któremu miały towarzyszyć „apokaliptyczne" kata­strofy. A więc powstanie z grobów, które dotyczyłoby wszystkich. Posłuchajmy jeszcze Schuberta: „Pogląd, że wydarzenie eschatologiczne, ostateczne, zmartwychwsta­nia mogłoby być antycypowane ze względu na jednost­kę - kimkolwiek by była, nawet Mesjaszem - był dla judaizmu, we wszystkich jego orientacjach, absolutnie obcy".
Potwierdza to równie sławny egzegeta, Joachim Jeremias: „Pierwotna chrześcijańska wiadomość o zmartwych­wstaniu Jezusa, z odstępem czasu, jaki go oddziela od powszechnego wskrzeszenia wszystkich zmarłych, stano­wi dla judaizmu zupełną nowość. A nawet nie tylko dla niego, ale dla absolutnie całej historii religii".
Kiedy zajmowaliśmy się męką i śmiercią, widzieliśmy, że sławny rozdział 53 Izajasza (ten o „Cierpiącymi Słudze Jahwe", który po udrękach, jakie będzie musiał znosić, „ujrzy światło i nim się nasyci"), „nie miał", zacytujmy jeszcze raz Schuberta, „w przedchrześcijańskim judaizmie żadnej interpretacji mesjańskiej. „Chrystologiczny" charak­ter tego „Cierpiącego Sługi" został po raz pierwszy ziden­tyfikowany (w środowisku żydowskim) w Pierwszym Liś­cie św. Pawła do Koryntian".
Rudolf Schnackenburg, inny współczesny biblista nie­miecki, wyciąga z tego logiczne wnioski: Jeżeli się twier­dzi, że zmartwychwstanie nastąpiło dla jednej osoby Jezu­sa, trzeba wnioskować, że to zjawienia się zmusiły do takiego twierdzenia. Myśl żydowska zupełnie do tego nie upoważniała".
Aby kontynuować, oto co mówi sławny egzegeta angiel­ski A. T. Robinson: Jeżeli ta niesłychana myśl o "odosob­nionym” i “przyśpieszonym” zmartwychwstaniu Mesjasza powstała w żydowskiej mentalności apostołów, mogło to nastąpić tylko dlatego, że narzuciło im się nie do pokonania, nie do odparcia doświadczenie zmartwychwstania Jezusa".
Ponieważ repetita iuvant, dokonajmy syntezy sytuacji (moment jest decydujący), cytując jeszcze Karla Schuberta: „Z jednej strony zmartwychwstanie za czasów Jezusa było w judaizmie uważane za wydarzenie powszechne i es­chatologiczne. Z drugiej strony mesjańska interpretacja Cierpiącego Sługi Jahwe była obca temu samemu judaiz­mowi: żadnej śmierci dla Mesjasza, a zatem żadnej konie­czności powrotu do życia. A w takim razie? W takim razie trzeba wnioskować, że świadkowie Paschy stwierdzili «coś», że byli mocno przekonani, iż naprawdę spotkali Jezusa w Jego własnej osobie po Jego śmierci i pogrzebie. W przeciwnym razie nigdy nie przyszłoby im na myśl opowiadanie o Jego zmartwychwstaniu".

Sytuacja jest do tego stopnia bezdyskusyjna, że nie może jej zaprzeczyć nawet racjonalista Charles Guignebert, dla którego zjawienia się były jedynie halucynacjami wzburzonego umysłu Piotra, który nie pogodził się z klęs­ką Mistrza. Wydaje nam się decydujące to uczciwe przyję­cie Guigneberta: „Naprawdę nie widzimy, które Pisma miałyby przepowiedzieć zmartwychwstanie Mesjasza (...). Według naszej wiedzy w Starym Testamencie nie istniała nauka dotycząca zmartwychwstania, która byłaby odpo­wiednia do tego, aby zastosować ją do Jezusa".