Bóg Ojciec. Źródła Pawłowego obrazu Boga Ojca

Rolę szczególną w rodzinie Izraelskiej odgrywał ojciec. Często słyszy się, iż model rodziny starotestamentalnej miał charakter patriarchalny.

Od czasów starożytnych, a już w szczególności w czasie państwa Izraelskiego, rodzina rzeczywiście miała zasadniczo charakter patriarchalny. Należy jednak wspomnieć, iż niektórzy komentatorzy nie zgadzają się w pełni z taką opinią. Wskazują oni, iż nie patriarchat, czyli dominacja osoby ojca rodu, ale matriarchat był zasadniczą i najstarszą formą rodziny semickiej. Badacze ci wskazują jednak, iż matriarchat nie oznaczał sprawowania władzy w rodzinie przez matkę. Matriarchat raczej wskazywał bardziej na wielką rolę matki w rodzinie, która wyznaczała pokrewieństwo zrodzonych dzieci, jak i prawo do dziedziczenia. Potwierdzeniem częściowym opinii o przenikaniu, na zasadzie analogii do ustroju izraelskiego tendencji matriarchalnych, może być fakt, iż zaraz po urodzeniu to właśnie matka wybierała imię dla dziecka (zob. Rdz 29,23; 1Sm 1,20; Łk 1,59);

Osobą jednak posiadającą największy wpływ na rodzinę był ojciec. Jego imię było przekazywane następnym pokoleniom. Rodzinę czy też dom, w którym zamieszkiwała rodzina, określano mianem: „dom ojcowski” (zob. 1Sm 18,2; Syr 42,10; Iz 22,24). Mężczyzna w rodzinie określany był mianem „pana” swojej żony. To mąż podejmował wszystkie ważniejsze decyzje. W niektórych nawet przypadkach zależało od niego wręcz życie poszczególnych członków. Od niego wyprowadzano rodowód. Ojciec był żywicielem i opiekunem swoich dzieci.

Rzecz jasna, iż Biblia, a szczególnie tradycja jahwistyczna (potem także tradycja kapłańska), podkreśla równość mężczyzny i kobiety (zob. Rdz 1,26-27; 2,18-25). Często także Biblia podkreśla konieczność miłości i wzajemnego szacunku małżonków. Małżeństwa przedstawiane są, jako wspólnoty partnerskie (zob. Rdz 24,67; 29,9-14; 1Sm 1,1nn.).