Jezus z Nazaretu?

Zacznijmy więc od pierwszego pytania: Czy Jezus z Nazaretu jest postacią historyczną?

To bardzo ważne pytanie i chociaż dzisiaj nikt z szanujących się uczonych nie kwestionuje historycznego istnienia osoby Jezusa z Nazaretu, zawsze pytanie o jego historyczne istnienie, czyli innymi słowy pytanie czy Jezus naprawdę istniał, czy może jest to postać wymyślona, legendarna, fikcyjna, będzie pierwszą, warunkującą dalsze kroki odpowiedzią na temat Jezusa Chrystusa. Kwestię tę podjął także św. Jan Paweł II w Liście apostolskim Tertio millennio adveniente (1994), w którym nakreślił drogę Kościoła do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, obchodzonego na pamiątkę narodzin Jezusa Chrystusa[2].

W jaki sposób teologia wykazuje fakt historyczności Jezusa Chrystusa?

Teologia przytacza szereg argumentów, nazywamy je świadectwami, które potwierdzają historyczność Jezusa Chrystusa. Świadectwa te dzielimy na kilka kategorii. Na najogólniejszym poziomie wyróżnia się świadectwa pisane i niepisane. Świadectwa pisane dzielimy na świadectwa niechrześcijańskie i chrześcijańskie. Pośród tych pierwszych wymieniamy świadectwa żydowskie, rzymskie i pogańskie. Wśród świadectw żydowskich wskazuje się na Talmud i pewne fragmenty dzieła historyka rzymskiego żydowskiego pochodzenia Józefa Flawiusza, które nosi tytuł Antiquitates Iudaicae, tłumaczone jako „Dawne dzieje Izraela”. Świadectwa rzymskie pochodzą od zarządcy Bitynii Pliniusza Młodszego, rzymskiego pisarza i historyka Korneliusza Tacyta, który napisał m.in. Annales („Roczniki”) oraz pisarza Swetoniusza i jego De vita caesarum, tłumaczonej jako „Żywoty cezarów”. Natomiast ze źródeł pogańskich wymienia się list Mary bar Serapiona do syna oraz działo pogańskiego filozofa Celsusa „Słowo prawdy”. Oczywiście, informacje o Jezusie Chrystusie lub chrześcijanach we wspomnianych dziełach mają najczęściej charakter krótkich wzmianek.

Ale w naszym temacie odwołujemy się także do świadectw chrześcijańskich, które z kolei dzielimy na kanoniczne i niekanoniczne. Świadectwa kanoniczne to Ewangelie oraz  Listy św. Pawła i innych Apostołów. Natomiast pośród świadectw niekanonicznych wymieniamy apokryfy i pisma Ojców Kościoła[3].