Wyleję Ducha mego na wszelkie ciało

Przed tygodniem czas naszego spotkania wypełniła analiza proroctwa zawartego w Księdze Izajasza, a zapowiadającego Mesjasza, który będzie posiadał pełnię Ducha Świętego i Jego darów. Ale obietnica zesłania Ducha nie ogranicza się chyba wyłącznie do jednej osoby?

Analizowany ostatnio tekst Księgi Izajasza zapowiadał, iż pełnię Ducha Bożego otrzyma przyszły Mesjasz. Ale udział w darze Ducha ma również cały lud, rozumiany zarówno kolektywnie – o czym mogliśmy się przekonać, gdy czytaliśmy fragment Księgi Ezechiela (Ez 37,1-14; por. wykład „Przybądź Duchu Stworzycielu” z dnia 13.11.2016 r.), jak też indywidualnie – o czym mówi tekst, którego egzegezą zajmiemy się dzisiaj. Chodzi o fragment Księgi Joela, rozdział 3, wersety 1-2.

Prorok Joel – pochodzący z Judy i działający już po wygnaniu babilońskim prawdopodobnie w I poł. IV w. przed Chr. – jest autorem niewielkiej, bo liczącej zaledwie cztery rozdziały, księgi. Od strony formalnej można w niej – oprócz wstępu i zakończenia – dostrzec wyraźny podział na dwie części, które nadają jej strukturę liturgii pokutnej: po prezentacji sytuacji wyjściowej (Jl 1,1-4) i dwukrotnym prorockim wezwaniu ludu do lamentacji i wyrażenia żalu za występki (Jl 1,5-20; 2,1-17) następuje dwukrotna odpowiedź Boga za pośrednictwem proroka (Jl 2,19-27; 3,1–4,17) oraz krótkie podsumowanie słów Boga (Jl 4,18-21). Centralnym punktem całej księgi jest Jl 2,18: „Jahwe zapłonął zazdrosną miłością ku swojej ziemi i zmiłował się nad swoim ludem”. On stanowi cezurę pomiędzy dwiema częściami Księgi Joela.

Podwójna lamentacja rozpoczyna się wzmianką o klęsce głodu związanego z plagą szarańczy i klęską suszy, które spowodowały brak pożywienia i cierpienie ludu. W odpowiedzi Jahwe obiecuje ludowi deszcz i obfite żniwa, które mają stanowić kres nieszczęść. Druga lamentacja ukazuje obce wojska nadciągające przeciwko Jerozolimie. Odpowiedzią Boga jest zapowiedź oszczędzenia ludu wybranego i unicestwienie agresorów. Owo wybawienie jest ściśle związane z „wylaniem Ducha świętego na wszelkie ciało” (Jl 3,1-2).