XVI NIEDZIELA ZWYKŁA - ROK A

Tekst i komentarz z Komentarza Żydowskiego do Nowego Testamentu. David H. Stern. Oficyna Wydawnicza Vocatio. Warszawa 2004

II CZYTANIE

Duch pomaga nam w naszej słabości. Bo nie wiemy, jak się modlić jak należy. Lecz sam Duch wstawia się za nami w westchnieniach, których słowami nie sposób wyrazić; a Ten, który bada serca, wie dokładnie, co Duch ma na myśli, bo Jego błagania za lud Boży są zgodne z wolą Bożą.

(Rz 8,26–27)

26-27. Gdybyśmy czuli się uwięzieni w tym wciąż nieodkupionym wszechświecie, mamy jeszcze trzecią podstawę pewności (zob. 14aK i 14b-17K), jaką zapewnia nam Duch: najwłaściwiej wyraża On najgłębsze tęsknoty naszego serca, nawet jeśli my sami nie jesteśmy świadomi, jak należałoby je wysłowić.

EWANGELIA

Jeszua powiedział im następną przypowieść. "Królestwo Niebieskie jest jak człowiek, który zasiał na swym polu dobre ziarno, kiedy jednak ludzie spali, przyszedł jego nieprzyjaciel i zasiał chwasty w pszenicy, po czym odszedł. Kiedy pszenica wykiełkowała i wypuściła kłosy, pojawiły się i chwasty. Słudzy przyszli do właściciela i powiedzieli: »Panie, czy nie zasiałeś na swym polu dobrego ziarna? Skąd się wzięły chwasty?«. Odpowiedział: »Nieprzyjaciel to uczynił«. Zapytali go słudzy: »Czy chcesz zatem, abyśmy poszli i powyrywali je?«. Lecz on odrzekł: »Nie, bo wyrywając chwasty, możecie wyrwać też część pszenicy. Niech rosną razem aż do żniwa, a w czasie żniwa nakażę żeńcom, aby najpierw zebrali chwasty i powiązali je w snopki na spalenie, a pszenicę aby zebrali do mej stodoły«".
Jeszua powiedział im kolejną przypowieść. "Królestwo Niebieskie jest jak ziarnko gorczycy, które człowiek bierze i zasiewa na swoim polu. To najmniejsze ze wszystkich nasion, kiedy jednak wyrasta, jest większe niż jakakolwiek inna roślina ogrodowa i staje się drzewem, tak że latające ptaki przybywają i zakładają gniazda w jego gałęziach".
I powiedział im jeszcze jedną przypowieść. "Królestwo Niebieskie jest jak zaczyn, który kobieta wzięła i zmieszała z trzema porcjami mąki, a potem czekała, aż cała partia ciasta urośnie".
Wszystko to Jeszua mówił do tłumów w przypowieściach, a bez przypowieści nic im nie mówił. Stało się tak, aby wypełniło się to, co zostało powiedziane przez proroka:
"Otworzę moje usta w przypowieściach,
powiem to, co było ukryte od stworzenia wszechświata".
I odszedł od tłumów, i wszedł do domu. Podeszli do Niego Jego talmidim i powiedzieli: "Wyjaśnij nam przypowieść o chwastach na polu". Odpowiedział: "Tym, który sieje dobre ziarno, jest Syn Człowieczy; polem jest świat. Dobrym ziarnem zaś są ludzie, którzy należą do Królestwa; a chwastami ludzie, którzy należą do Złego. Nieprzyjacielem, który je zasiewa, jest Przeciwnik, żniwo to koniec tego wieku, a żniwiarze to aniołowie. Tak jak zbiera się chwasty i pali je w ogniu, tak będzie pod koniec tego wieku. Syn Człowieczy pośle swych aniołów, a oni wyzbierają z Jego Królestwa wszystko, co skłania ludzi do grzechu, oraz wszystkich ludzi, którzy są z dala od Tory, i wrzucą ich do do pieca ognistego, gdzie ludzie będą zawodzić i zgrzytać zębami. Wtedy sprawiedliwi zajaśnieją jak słońce w Królestwie swego Ojca. Ktokolwiek ma uszy, niechaj słucha!".

(Mt 13,24-43)

24-30. Jeszua objaśnia tę przypowieść w w. 36-43.

25. Chwasty. Gr. zizanion - transliteracja hebrajskiego zonin, nazwy trującego rajgrasu, do chwili pojawienia się kłosów przypominającego wyglądem pszenicę. W rozumieniu judaizmu zonin nie jest innym gatunkiem pszenicy, ale jej zdegenerowaną postacią. Mówi o tym Miszna Kilaim 1,1: "Pszenica i zonin nie stanowią razem mieszanki nasion", a ma to związek z biblijnym wymogiem, aby odmiennymi rodzajami nasion nie obsiewać tego samego pola (Kapłańska 19,19). Zaskakującą legendę próbującą to tłumaczyć znajdziemy w Midraszu Rabba do Rodzaju 28,8 (na temat Rodzaju 6,7):

Rabbi 'Azaria rzekł w imieniu Rabbiego J'hudy: "Wszyscy czynili skażenie w pokoleniu Potopu: pies współżył z wilkiem, a ptak z pawiem, napisano przeto: »Bo wszelkie (ciało) na ziemi skaziło swe postępowanie« (Rodzaju 6,12)". Rabbi Julian ben-Tiberius rzekł w imieniu Rabbiego Icchaka: "Nawet ziemia uległa zepsuciu: siano pszenicę, a ta rodziła zonin, bo zonin jak się dziś okazuje, pochodzi z epoki Potopu".

Zważywszy na fakt, że Isra'el odwracający się od Boga jest w Tanach konsekwentnie określany pokrewnym słowem zona ("nierządnica"), taki sens słowa zonin ma wpływ na zrozumienie tej przypowieści.

32. Najmniejsze ze wszystkich nasion. Gorczyca ma bardzo maleńkie nasiona, nie są one jednak najmniejsze na świecie. Boskie natchnienie Pisma nie oznacza, że każde stwierdzenie dotyczące przyrody jest bezwzględnie ścisłe. Dla słuchaczy Jeszui ziarnko gorczycy zapewne było najmniejsze z nasion, z jakimi się na co dzień stykali. Bóg korzystał z kultury danej epoki, aby przekazywać prawdy duchowe. Nader trafny jest pewien epigram z Talmudu: "Tora przemawia językiem ludzi" (albo "Tora używa codziennych wyrażeń ludzkich", B'rachot 31b). Rabini także w swych przenośniach używali ziarnka gorczycy jako symbolu czegoś maleńkiego; zob. B'rachot 31a i Midrasz Rabba do Kapłańskiej 31,9 (na temat Kapłańskiej 24,2).

W Biblii latające ptaki symbolizują zwykle złoczyńców, podobnie jak chwasty w poprzedniej przypowieści. Ale bywa też, że symbolizują narody świata podporządkowane Królestwu Mesjańskiemu, jak np. u Ezechiela 17,23; por. Ezechiel 31,6.12; Daniel 4,12.14.21-22.

33. Drożdże i zaczyn zwykle symbolizują zło (por. 1 Kor 5,6-8). Jeśli tak, to w tym miejscu symbolizują one zło zmieszane z dobrem, podobnie jak w poprzednich przypowieściach. W interpretacji niektórych przypowieść ta oznacza, że Kościół będzie wywierał pozytywny wpływ na świat.

35. Co zostało powiedziane przez Boga za pośrednictwem proroka. De facto napisał to król Dawid, który czasami pełnił rolę proroka.

Wytłuszczono cytat z Ps 78,2.

36-43.Wśród tych, którzy podają się za chrześcijan, znajdują się niewierzący. Wniosek: Jeszua zwraca uwagę krytykom chrześcijaństwa na fakt, że nie wszystko, co czyniono w imię chrześcijaństwa jest dziełem chrześcijan.

38. Polem jest świat, nie zaś tylko naród żydowski. Królestwo Boże ma objąć całą ludzkość - tu następuje zmiana akcentów w stosunku do dotychczasowego nauczania.

39. Nieprzyjacielem są nie faryzeusze, ale szatan (por. Ef 6,12).

-----------------------------------

talmid - uczeń, l.mn.: talmidim
Tora - Nauka, Prawo, Pięcioksiąg Mojżesza