Ponowne odczytanie Rdz 1-3

Jest to fragment drugiego tomu książki Mądrość Salomona, który zamieszczamy za zgodą Wydawnictwa WAM.

7.2.2. Także inna perykopa modlitwy z Mdr 9 odwołuje się do Rdz 1,26.28; precyzuje ona misję i powołanie człowieka: Bóg stworzył człowieka przy pomocy swej Mądrości, „by panował nad stworzeniami [...], by władał światem w świętości i sprawiedliwości i w prawości serca sądy sprawował" (Mdr 9, 2-3). Ten tekst podejmuje i rozwija pierwotny zamysł Boga co do człowieka, wyrażony w Rdz 1,26.28; lecz Mdr 9, 2-3 nie podejmuje żadnego z terminów Rdz 1. Mdr 9 używa dwóch czasowników, których nie ma w Rdz 1, a które w Mdr 12, 15-16 posłużą do opisania sposobu rządzenia światem przez Boga. Z drugiej strony, wyrażenia „w świętości i sprawiedliwości" oraz „w prawości serca" parafrazują to, co 1 Krl 3, 6; 9, 4 mówiła o rządach Dawida^[19], pozostającego doskonałym typem człowieka.

7.2.3. Również postać Adama przykuwa uwagę autora, kiedy mówi on o Mądrości Boga. Zadziwiającym faktem jest to, że odwołuje się on do niego po raz pierwszy w Mdr 7,1, właśnie na początku pochwały: mędrzec, który tu mówi, jest „potomkiem prarodzica powstałego z ziemi". Adam zostaje jednak ponownie przywołany przede wszystkim po modlitwie Salomona:

To ona [= Mądrość] ustrzegła Prarodzica świata -
pierwsze samotne stworzenie;
wyprowadziła go z jego upadku
i dała mu moc panowania nad wszystkim.
(Mdr 10, 1-2)

Te dwa teksty odpowiadają sobie ze względu na miejsce i użycie tego samego terminu prôtoplastos („pierwszy [człowiek] stworzony")^[20], co odsyła do Rdz 2, 7 LXX^[21]. Co zaś dotyczy terminu gêgenês („powstały z ziemi")^[22] w Mdr 7,1, to również on przywołuje Rdz 2, 7 LXX.
Mdr 10, 1-2 powinna zwrócić naszą uwagę w jeszcze większym stopniu. Ostatnio szczególnie dwóch egzegetów zajmowało się tym tajemniczym tekstem: C. Larcher, którego komentarz odzwierciedla stan badań sprzed 1975 roku (rok jego śmierci) i P. Beauchamp, który napisał na ten temat artykuł w 1979 roku^[23]. Tak oto można streścić interpretację C. Larchera: Adam został nazwany „ojcem świata z tytułu bycia praprzodkiem całej istniejącej ludzkości, jej początkiem według ciała" (s. 609).

[19] 1 Krl 3, 6 LXX: „W prawdzie i sprawiedliwości, i w prawości serca"; 1 Krl 9, 4 LXX: „W świętości serca i prawości". Por. tom I, rozdział „Modlitwa Salomona o dar Mądrości (Mdr 9)", s. 87-93.
[20] D. Winston, The Wisdom of Salomon, 163 i C. Larcher, Le Livre de la Sagesse..., 144 przedstawiają późniejsze przykłady wskazane przez Filona i innych autorów.
[21] W Rdz 2, 7 LXX mówi się: kai eplasen. Por. 1 Tm 2, 13: Adam gar prȏtos eplasthȇ.
[22] Terminu tego używał również Filon odnośnie do pierwszego człowieka: por. C. Larcher, Le Livre de la Sagesse..., 444. W Rdz 2, 7 LXX czytamy: apo tȇs gȇs. W Syr 17,1 i 1 Kor 15, 47 czytamy: ek gȇs.
[23] Por. powyżej przyp. 103. C. Larcher, Le Livre de la Sagesse..., 608. 614 polemizuje również z interpretacją A. Dupont-Sommer, Adam „pere du monde" dans la Sagesse de Salomon?, RHR 119 (1939) 182-203.