Rozeznawanie w Biblii

Fragment książki "ROZEZNAWANIE czyli myślenie i działanie zgodnie z wolą Bożą", który publikujemy za zgodą Wydawnictwa Edycja Świętego Pawła

2. W Starym Testamencie rozeznawanie stanowi gwarancję zachowania wierności Bogu

Jeśli przejrzy się strony Pisma Świętego w celu głębszego zrozumienia, czym jest rozeznawanie, może rozczarować nas fakt, że w Starym Testamencie nie spotkamy słowa „rozeznawanie". Z pewnością znajdzie się niejeden przykład, w którym rozeznawanie stosowane jest w praktyce, prawie na każdej stronie i w wielu konkretnych sytuacjach wziętych z życia narodu izraelskiego. Człowiek bowiem już od pierwszych stronic Biblii stawiany jest w sytuacji wyboru, kiedy musi rozeznawać, żeby dochować wierności Bogu^[1]. Człowiek biblijny, wykazujący coraz większą skłonność do czczenia bożków zamiast do posłuszeństwa woli Bożej, zmuszony jest do podejmowania trudnych wyborów narzuconych przez Boski autorytet, który nie podlega uwarunkowaniom i nie zamierza tłumaczyć się przed człowiekiem ze stawianych mu wymagań. Wybory opisane w Biblii obejmują zawsze szeroką sferę niejasności i wymagają wiary całkowitej i bezwarunkowej, jak ma to miejsce w przypadku powołania Abrahama: „Pan powiedział do Abrama: «Zostaw twoją ziemię, twój ród i dom twojego ojca, i idź do kraju, który ci wskażę»" (Rdz 12,1). „Przez wiarę Abraham okazał posłuszeństwo wezwaniu, aby wyruszyć na miejsce, które miał otrzymać w dziedzictwie. Wyruszył, nie wiedząc, dokąd zmierza" (Hbr 11, 8).
Te biblijne wybory często zmuszają człowieka do kroczenia drogą, której kierunku nie zna, pozwalając mu dostrzegać Boże światło stopniowo, dzień po dniu. Nakładają się one zatem na wiarę i wymagają, żeby człowiek umiał odczytać Boże zamiary. W tym celu Bóg posłał przewodników swojemu ludowi, którzy mówią w Jego imieniu i interpretują Jego wolę: proroków. Jednym ze szczególnych zadań proroka było więc uwrażliwianie Izraela na zbawienne czyny, których Bóg dokonywał w historii tego narodu^[2].
Przez proroków potrzeba rozeznania narzucona zostaje całemu ludowi, a zwłaszcza królom Izraela i Judy, gdyż pośród nich prorokowali też ci, których Bóg nie posłał, czyli fałszywi prorocy. Oni nie są sługami woli Bożej, a zatem oszukują lud: „Tak mówi Pan Zastępów: Nie słuchajcie słów tych proroków, gdy wam prorokują. Oni was zwodzą, opowiadają wam urojenia swoich serc, a nie to, co pochodzi z ust Pana. Ośmielają się mówić do tych, co gardzą słowem Pana: «Będziecie mieć pokój»; a do tych, który postępują według zatwardziałości serca: «Nie przyjdzie na was nieszczęście»" (Jr 23,16-17). Wobec słabości Izraela, który nieraz zapominał o dobrodziejstwach, które Bóg mu uczynił, i ulegał pokusie powrotu do idolatrii, rozeznawanie dokonywane przez proroków było najpewniejszym środkiem do odczytania woli Boga i do kroczenia Jego drogami, a zatem do stania się i pozostania narodem wolnym.

---------------------------------------------

[1] Na przykład: wybór Adama (Rdz 2, 17), Kaina (4, 7), Abrahama (12, 14), ludu Bożego (Wj 19, 8; 24, 3; Joz 24, 15; Pwt 28,1.15; 1 Krl 19, 21).
[2] Por. Dictionnaire de spiritualite, III, Beauchesne, Paris 1957, kol. 1223; 1228.