Dekalog krok po kroku

¹⁵Nie kradnij.

15. Zakaz kradzieży jest niejako kwintesencją dwóch poprzednich. Drugiego człowieka nie wolno okradać nie tylko z życia i wyłącznego prawa do żony, ale generalnie kradzież jest zakazana jako taka. Alt (Verbot, 332-340) uznał w. 15 i w. 17 za dublet i interpretował czasownik gānab - kraść w sensie kidnapingu (por. Rdz 37,25nn; 40,15). Przykazanie w istocie jest na tyle generalne i umiesz­czone w kontekście prawa do zachowania własnego honoru oraz życia, że może odnosić się i do takiej sytuacji oraz odzwierciedlać prawdopodobną prehistorię tego przykazania. W obecnym kontekście nie można go jednak wyłącznie do niej ograniczyć (H. Klein, Verbot, 161-169). Kradzież w klasycznym tego słowa zna­czeniu jest niepożądana w każdej cywilizowanej społeczności (Kpł 19,11.13). Dekalog ma jednak na uwadze także, a może nawet przede wszystkim, różne sposoby podstępnego odbierania komuś jego własności (por. Jr 7,9; Ez 18,7. 12. 16. 18; Oz 4,2; Mi 2,1-2; Za 5,3-4; Ps 35,10; 50,18; 62,11; 69,5). W grę wcho­dzi przesuwanie znaków granicznych (Pwt 19,14; 27,17; Hi 24,2), fałszowanie miar (Pwt 25,5; Prz 11,1; 20,10), nieuczciwy handel (Am 8,4), czy wręcz fał­szywe oskarżenie w celu przejęcia czyjejś własności (1 Krl 21). W zależności od wartości skradzionych dóbr prawo przewiduje różne rodzaje rekompensaty: śmierć, gdy w grę wchodzi porwanie człowieka (Wj 21,16; Pwt 24,7) lub za­branie tego, co należy do Boga (Joz 7) (por. Kodeks Hammurabiego §§ 6. 7. 9. 10); podwójną rekompensatę w wypadku kradzieży zwierząt lub wartościowych dóbr (Wj 22, 3. 6. 8); pięcio- lub dziesięciokrotną rekompensatę, gdy skradzione zwierzęta zostały zabite i sprzedane (Wj 21,37; por. Kodeks Hammurabiego § 8: trzydziestokrotną).