Pokuta w ekonomii zbawienia Starego Testamentu - Pięcioksiąg

Znaczenie hebrajskiej nazwy - jôm kippurîm - Dnia Pojednania

Używane zamiennie określenia: „Dzień Pojednania” lub „Dzień Przebłagania” oddają hebrajskie wyrażenie jôm kippurîm, które oznacza dosłownie „dzień przebłagań”, gdyż termin kippurîm to liczba mnoga słowa kippûr, dlatego też nazwa tego dorocznego żydowskiego święta znana jest w brzmieniu: Jôm Kippûr (Dzień Ekspiacji). Hebrajski czasownik kippēr (forma koniugacji intensywnej piel), który pochodzi od rdzenia k-p-r, można tłumaczyć, jako: „wymazywać”, „oczyszczać”, „usuwać” (nieczystość, grzech), stąd też w sensie teologicznym oznacza: „pojednać”, „przebłagać”.

Liturgia Dnia Pojednania - przebłaganie za grzechy kapłanów

Dzień Pojednania, który pozostaje do dzisiaj najważniejszym świętem w żydowskim kalendarzu religijnym, po powrocie Izraelitów z przesiedlenia babilońskiego (po wydaniu dekretu przez króla perskiego Cyrusa w 538 r. przed Chr.), obchodzono jesienią dziesiątego dnia miesiąca Tiszri, a więc w pierwszym miesiącu Nowego Roku (przełom września i października). Tego dnia, jedyny raz w roku, najwyższy kapłan (arcykapłan), po rytualnej kąpieli, odziany w lniane szaty (Kpł 16,4), które wyrażały czystość i pokorę, wchodził do miejsca najświętszego, symbolizującego obecność Boga pośród swojego ludu, aby dokonać przebłagania za grzechy własne i wszystkich Izraelitów (Biblia Paulińska). Zanim jednak arcykapłan przekroczył próg tej najważniejszej przestrzeni sakralnej Bożego „mieszkania” składał „młodego cielca na ofiarę przebłagalną” oraz „barana na ofiarę całopalną” (Kpł 16,3), by w ten sposób prosić Boga o uwolnienie siebie oraz wszystkich kapłanów, potomków Aarona, od grzechów i nieczystości (Kpł 16,6.11). Następnie najwyższy kapłan wchodził z kadzielnicą wypełnioną rozżarzonymi węglami za zasłonę oddzielającą najświętsze miejsce Przybytku (hebr. debîr – wym. dewir) od pozostałych pomieszczeń sanktuarium (Kpł 16,12). Po tym, jak obłok kadzidła wypełnił tę świętą przestrzeń, chroniąc grzesznego celebransa przed pełną chwały obecnością po trzykroć świętego Boga (Lb 17,11-13), arcykapłan siedmiokrotnie skrapiał krwią „przebłagalnię” (hebr. kappṓret), czyli złotą płytę, która leżała nad „Świadectwem” (Kpł 16,14), bo tak w skrócie nazywano Arkę Przymierza (Arka Świadectwa), chociaż określenie to (Świadectwo) zazwyczaj jest odnoszone do tablic Przymierza, które Mojżesz złożył wewnątrz Arki (Wj 31,18; 40,20).