Objawienia prywatne

W jaki sposób Kościół rozeznaje prawdziwość objawień prywatnych?

W ciągu wieków Kościół wypracował sposób rozeznawania objawień prywatnych. Określił kryteria, czyli znaki pozwalające odróżnić prawdziwe objawienia prywatne od fałszywych oraz wskazać na ich wiarygodność.

W kontekście tego, co dotychczas powiedzieliśmy, jest zrozumiałe, że podstawowym kryterium prawdziwości i znaczenia objawień prywatnych jest ich ukierunkowanie ku Chrystusowi. „Jeżeli objawienie oddala się od Niego, jeśli staje się od Niego niezależne albo wręcz chce uchodzić za inny i lepszy zamysł zbawienia, ważniejszy od Ewangelii, wówczas z pewnością nie pochodzi od Ducha Świętego, który prowadzi nas w głębię Ewangelii, a nie poza nią”[12].

Jeśli chodzi o treść tych objawień nie mogą być sprzeczne z Objawieniem Bożym zawartym w Piśmie Świętym i Tradycji. Muszą więc być zawsze zgodne z tym Objawieniem i nie dotyczą treści czysto świeckich lub obyczajowych (np. stroju). Ponadto, strona zjawiskowa objawień prywatnych nie może być sensacyjna. Osoba lub osoby, które są przekazicielami orędzia muszą odznaczać się zdrowiem psychicznym, krytycyzmem, rozsądkiem i zrównoważeniem psychicznym. Pożądane są także – chociaż niekonieczne –wysokie walory religijno-moralne i zaangażowanie religijne. Konieczna jest natomiast ich prawdomówność i szczerość.

Obok tych kryteriów dotyczących treści objawień, ich przebiegu oraz osobowości odbiorcy objawień, Kościół zwraca także uwagę na znaki, które uwiarygodnią objawienia prywatne. Są to cuda, sensus fidei wiernych oraz owoce objawień. Zdaniem większości teologów objawienia prywatne muszą posiadać dodatkowe Boże znaki w postaci cudów. Zmysł wiary wiernych to zdolność udzielona wiernym wraz z darem wiary, pozwalająca rozróżniać to, co jest zgodne z wyznawaną wiarą, od tego, co się jej sprzeciwia. Sensus fidei wiernych jest więc jednym z kryteriów pomagającym rozróżnić prawdziwe objawienia od fałszywych. Ważnym znakiem wiarygodności objawień prywatnych są również owoce objawień. A więc w miejscu objawień kwitnie i rozwija się życie religijne promieniujące na cały Kościół, umacnia się wiara i pobożność, pogłębia się życie sakramentalne i uświęcenie wiernych, a owoce te są trwałe[13]. „Aby uznać jakieś objawienie prywatne za autentyczne wymagane jest spełnienie wszystkich kryteriów. Tylko kilka, nawet mocnych, argumentów na rzecz jego autentyczności nie wystarcza. Z drugiej strony jedno istotne zastrzeżenie w trakcie badania przekreśla możliwość pozytywnej oceny”[14].

Uznanie za prawdziwe objawień prywatnych lub ich odrzucenie jest zadaniem Kościoła, który otrzymał od Chrystusa misję strzeżenia, wyjaśniania i przekazywania skarbu wiary. Wydając orzeczenie o nadprzyrodzonym charakterze, lub nie, przedstawionych do zbadania objawień prywatnych, Kościół wypełnia zlecony mu obowiązek strzeżenia i ochrony wiary wiernych, zwłaszcza tych najmniejszych. Kościołowi zlecona jest troska o prawdę, która wyzwala (por. J 8,32). Kościół wypełnia tę misję przez Urząd Nauczycielski Kościoła, czyli stałe kolegium biskupów z papieżem jako jego głową. Aprobata Kościoła zazwyczaj wyrażona jest w formie negatywnej, tzn. przez orzeczenie, że konkretne objawienia prywatne nie są sprzeczne z objawieniem publicznym. Może to uczynić także w sposób pośredni. Na przykład poprzez beatyfikację lub kanonizację odbiorców objawień prywatnych lub zezwolenie na publikowanie treści objawień[15]. Wyrazem uznania przez Kościół objawień prywatnych, a także zwrócenia uwagi na ich znaczenie dla Kościoła powszechnego, są pielgrzymki papieża do miejsc objawień (np. do Lourdes i Fatimy). „Relację Kościoła do nowych objawień prywatnych można określić jako mądrą powściągliwość. Postawa taka wynika z wielowiekowego doświadczenia społeczności wierzących, odpowiedzialności pasterzy za lud, świadectwa świętych i autentycznych mistyków oraz z badań teologów. Według zasady pomocniczości kompetentnym dla oceny nowego objawienia prywatnego jest najpierw biskup danego miejsca. W niektórych przypadkach wypowiada się Konferencja Episkopatu danego kraju lub Kongregacja Nauki Wiary”[16]. Możliwa jest także zmiana dotychczasowego stanowiska Kościoła, gdy po dalszym badaniu okaże się, że zastrzeżenia pojawiające się na wcześniejszym etapie stały się nieaktualne lub pojawiły się nowe znaki wiarygodności.