Pijany i trzeźwy w księgach biblijnych

Upalne sierpniowe dni w starożytnym Izraelu były zwykle czasem kiedy rozpoczynały się zbiory oliwek i pojawiały się owoce lata. To miesiąc, który bezpośrednio poprzedza takie wydarzenia jak Dzień Przebłagania czy Święto Namiotów. A jak ten sam czas wygląda dziś w Polsce?

Sierpień to przede wszystkim czas wakacji, urlopów, podróży, letnich upałów, żniw i... trzeźwości. Nieprzerwanie już niemal od 30 lat sierpień w Polsce jest miesiącem bez alkoholu. Spróbujmy więc nawiązać w dzisiejszej refleksji do tego czasu. Prześledźmy pokrótce losy osób pijanych i trzeźwych, którzy są bohaterami biblijnych historii. Nie będziemy jednak oceniać, konkretnych czynów związanych z pijaństwem, nie będziemy ich klasyfikować jako grzeszne bądź nie. Obierzemy  inną perspektywę, spojrzymy na pijanego oczami trzeźwego i przyjrzymy się relacji między nimi.

Na początek weźmy pierwszego założyciela winnicy i tym samym pierwszego pijanego człowieka w historii biblijnej - Noego (Rdz 9,18-29). Budowniczy arki miał prawo się upić, nie wiedział przecież jak działa wino. Pierwszy zasadził winnicę, pierwszy napił się wina i jako pierwszy przekonał się o skutkach jego spożywania. A co z trzeźwym?

W tym opowiadaniu jest ich trzech - trzech synów Noego (Sem, Cham i Jafet). Trzech synów i dwie różne reakcje. Wydarzenia w raju spowodowały, że kwestia nagości stała się nieco bardziej problematyczna dla ludzi niż to było przed grzechem. Trudno w reakcji Chama doszukiwać się punktów pozytywnych, zobaczył nagość ojca i poszedł opowiedzieć o tym braciom. To, że zobaczył nagość mogło być przypadkiem, lecz to, że właściwie nic z tym nie zrobił było już jego decyzją.

Pozostali dwaj synowie zachowują się inaczej, po pierwsze zauważają w całej sytuacji jakiś problem. Problemem nie jest to, że ojciec jest pijany, ale to, że jest nagi. Zauważmy, że gdyby nawet Sem i Jafet widzieli w tej sytuacji dwa problemy: pijaństwo ojca i jego nagość to i tak trudno byłoby oczekiwać od nich, że jakoś pomogą ojcu uporać się z tym pierwszym. Przecież to także i dla nich nowa sytuacja. Pierwszemu upiciu towarzyszy inna okoliczność, której trzeba zaradzić i to robią dwaj synowie Noego.