Ziemia Biblii

NA STYKU KONTYNENTÓW I W TYGLU NARODÓW

Ziemia Biblii leży na Bliskim Wschodzie, którego rejony zamieszkane w starożytności określa się mianem żyznego Półksiężyca (taki bowiem kształt ma pas żyznej ziemi nadającej się pod uprawę i sprzyjającej hodowli, wciśnięty między morze a pustynię). W jego górnym i dolnym rogu usytuowane były dwa ośrodki stanowiące kolebkę cywilizacji: Mezopotamia, będąca widownią rozkwitu i ścierania się kolejnych kultur – Sumerów, Babilończyków, Asyryjczyków, Akadyjczyków, a później Medów i Persów, oraz Egipt, gdzie powstało potężne państwo faraonów.
To właśnie z Mezopotamii i Egiptu przybywali zazwyczaj potężni najeźdźcy. Jeżeli jedna z potęg położonych na przeciwległych krańcach żyznego Półksiężyca zdobywała wyraźną przewagę, odbijało się to natychmiast na położeniu mieszkańców Palestyny, stanowiącej jedyny „most lądowy” między Europą, Azją i Afryką. Tylko wtedy, gdy oba mocarstwa były jednakowo osłabione, Izraelici mogli złapać dłuższy oddech i przez jakiś czas żyć we względnym pokoju (np. w czasach Dawida i Salomona na przełomie XI i X w. przed Chr.)
Ziemia Biblii była jednocześnie terenem ścierania się wielkich kultur. Wiodły przez nią szlaki handlowe prowadzące z Europy i Anatolii oraz Mezopotamii do Arabii i Egiptu. Czyniło to z Palestyny niezwykle ważne terytorium, jakby „środek świata”, gdzie spotykali się kupcy i handlarze z różnych rejonów starożytnego świata.
W wyniku podbojów Aleksandra Macedońskiego (IV w. przed Chr.) Palestyna, pozostająca dotychczas pod wpływem Egiptu i Mezopotamii, została wciągnięta w sferę oddziaływania wywodzącej się z Grecji kultury hellenistycznej, która na wiele wieków zdominowała kraje we wschodniej części basenu Morza Sródziemnego. Sytuacja ta nie zmieniła się, gdy cały region znalazł się pod panowaniem rzymskim.
Położenie geograficzne Palestyny sprawiło, że była zamieszkana przez wiele ludów i współistniały w niej różne języki, kultury i religie. Wzmianki o Asyryjczykach, Babilończykach i Egipcjanach pojawiają się na kartach Starego Testamentu bardzo często, co wskazuje na trwałe uwarunkowania międzynarodowe dziejów biblijnego Izraela. Równie często spotykamy aluzje do jego najbliższych sąsiadów: mieszkających na wschód od Jordanu i Morza Martwego Ammonitów, Moabitów i Edomitów. Wprawdzie nigdy nie byli oni tak potężni jak mocarstwa dokonujące szybkich i bezwzględnych podbojów, lecz również odegrali znaczącą rolę w historii Izraela.

 

Tekst i mapy ze strony ks. Kazimierza Kuczaja - za zgodą jej autora