Bóg uzdrawia

Choroba i cierpienie należą bez wątpienia do najtrudniejszych doświadczeń ludzkiego życia. Skoro człowiek został stworzony do szczęścia (Rdz 2,8-17), to choroba w biblijnej koncepcji człowieka, wiążąc się w tajemniczy sposób z grzechem i złem (Rdz 3,16-19), świadczy o zachwianiu stwórczego porządku ustanowionego przez Boga. Choroba w pismach Starego Testamentu nie jest jednak postrzegana jako zaburzenie w funkcjonowaniu ludzkiego organizmu, które może zostać przezwyciężone dzięki medycznej wiedzy, gdyż za jedynego i skutecznego lekarza uważano Boga, dzielącego się swą mądrością z ziemskimi lekarzami.

Księga Wyjścia ukazuje pobyt Izraelitów na pustyni, po wyjściu z egipskiej niewoli, jako nieustanne doświadczanie obecności Boga, który naprawdę troszczy się o wybrany przez siebie naród. Jednym z wydarzeń mających uświadomić Izraelitom Bożą opiekę jest epizod związany z gorzkimi wodami w Mara (Wj 15,22-27). Bóg posługując się Mojżeszem uzdatnia gorzką wodę, mogącą wywołać chorobę (Wj 15,23), w zdatną do picia słodką wodę (Wj 15,25). W tym kontekście pojawia się motyw Boga uzdrawiającego: „PAN rzekł: Jeśli we wszystkim będziesz posłuszny poleceniom PANA, twojego Boga, i będziesz robił to, co jest zgodne z Jego wolą, jeśli będziesz posłuszny Jego przykazaniom i będziesz przestrzegał Jego ustaw, wówczas nie ześlę na ciebie żadnej z chorób, którymi dotknąłem Egipcjan, gdyż Ja jestem PANEM, który cię uzdrawia” (Wj 15,26). W ogłoszonej przez Boga deklaracji (hebr. ʼǎnî ʼǎdōnāj rōpeʼekā – „Ja jestem PAN, twój Uzdrowiciel”) pojawia się tytuł „twój uzdrowiciel (lekarz)”, który pochodzi od hebrajskiego rdzenia r-p-ʼ, wyrażającego ideę uzdrawiania lub leczenia. Ponieważ biblijni autorzy byli przekonani, że tylko Bóg ma moc uzdrawiania z chorób, stąd też w przywołanym fragmencie tytuł „twój uzdrowiciel (lekarz)” został związany ze zwrotem: „wszystkie te plagi” lub „wszystkie te choroby” (hebr. kōl-hammaḥǎlā(h) – pochodzi od rdzenia ḥ-l-h, wyrażającego ideę bycia słabym lub chorym), jakich doświadczyli Egipcjanie. O fizycznym powrocie do zdrowia, którego dokonuje Bóg w kontekście wstawienniczej modlitwy Abrahama mówi Księga Rodzaju: „Abraham modlił się do Boga i Bóg uzdrowił (hebr. rdzeń r-p-ʼ) Abimeleka, a także jego żonę i niewolnice, aby mogły rodzić” (Rdz 20,17). Abraham modlił się w intencji Abimeleka, króla Geraru, do Boga, a Bóg dokonał uleczenia, gdyż jest łaskawy dla wszystkich, którzy w życiu kierują się sprawiedliwością (Rdz 20,7.14).

Tytuł Boga – „twój Uzdrowiciel” ma dużo szerszy teologiczny kontekst. Tak, jak w przypadku uzdrowienia gorzkich wód w Mara, stających się dla Izraelitów źródłem życia, uzdrowienia nie trzeba wyłącznie utożsamiać z fizycznym powrotem do zdrowia. Bóg ma bowiem moc uzdrawiać każdą sytuację życiową człowieka, przywracać pokój, oddalać wszelakie zagrożenia lub uwalniać z jakiegokolwiek ucisku. Ponieważ Bóg pragnie być lekarzem człowieka, stąd też Stary Testament mówi o chorym, który przeżywa swoje cierpienie w obliczu Boga, błagając tego jedynego najlepszego lekarza, jakiego zna o uzdrowienie (Ps 6,3). Starotestamentowi autorzy często mówią o chorobie, którą postrzegają jako drogę wiodącą do nawrócenia (Ps 38,5; 39,9.12), a w Bożym przebaczeniu widzą początek powrotu do zdrowia (Ps 32,5; 107,20).